2014
ANDRZEJ LEGOCKI
Andrzej Bogusław Legocki urodził się 21 października 1939 r. w Rychwale. Naukowiec, biochemik, profesor nauk przyrodniczych, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk; w latach 2003-2006 prezes Polskiej Akademii Nauk.
Edukację i działalność naukową związał z Poznaniem. Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. K. Marcinkowskiego. W 1961 r. ukończył studia chemiczne na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Pracę naukową i dydaktyczną rozpoczął w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu. W 1965 r. obronił doktorat, stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1968 r. W 1977 r. otrzymał tytuł profesora nauk przyrodniczych, obejmując stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1985 r. został profesorem zwyczajnym.
W latach 1975-1988 kierował Zakładem Biosyntezy Białka w Katedrze Biochemii Akademii Rolniczej w Poznaniu. Związany również z Zakładem, a później Instytutem Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk. Od 1983 r. kierował w nim Pracownią Inżynierii Genetycznej, a także Pracownią Biologii Molekularnej Roślin (1988-2004). W latach 1988-2003 pełnił funkcję dyrektora IChB PAN. Za jego kadencji, w latach 1989-1993, wybudowana została nowa siedziba Instytutu i Ośrodka Nauki PAN w Poznaniu, w której w 1993 roku znalazło siedzibę afiliowane z Instytutem Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe. W kadencji 2011-2014 był Przewodniczącym Rady Naukowej IChB.
W latach 1993-2011 był członkiem Prezydium Polskiej Akademii Nauk, a w latach 2003-2006 zajmował stanowisko prezesa PAN. W latach 2007-2010 pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału Nauk Biologicznych PAN. Wcześniej sprawował funkcje w Oddziale Poznańskim PAN jako wiceprezes (1990-1996) i prezes (1996-2002). Od 1983 r. jest członkiem Komitetu Biochemii i Biofizyki PAN, przy czym w latach 1987-1993 był jego przewodniczącym, a od 1992 r. członkiem Komitetu Biotechnologii (członek prezydium 1992-1998) przy Prezydium PAN.
W latach 1982-1989 był członkiem zarządu International Society of Plant Molecular Biology; w latach 2003-2006 był wiceprzewodniczącym European Academies Scientific Advisory Council oraz współprzewodniczącym EU Technology Platform "Plants for the Future". W latach 1996-1999 był współdyrektorem Polskiej Sieci Biologii Molekularnej i Komórkowej UNESCO/PAN. Uczestniczył w radach redakcyjnych periodyków "Plant Science" (1982-2007), "Acta Biochimica Polonica" (1980-2008), "The Plant Journal" (1991-1999), "Cellular and Molecular Biology" (1995-2008), "BioTechnologia" (od 2011).
Należał do grona inicjatorów restytucji Fundacji Zakłady Kórnickie, rozwiązanej w 1952 r. Objął w niej funkcję przewodniczącego rady kuratorów. W 2002 r. stanął na czele rady Muzeum Narodowego w Poznaniu.
W swych badaniach zajmuje się biochemią i biologią molekularną roślin. Przeprowadzał pionierskie badania nad mechanizmami biosyntezy białka u roślin wyższych, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji transferowych RNA i opracowaniem bezkomórkowego układu do translacji in vitro z zarodków pszenicy. Zajmuje się również badaniami struktury i funkcji genów roślinnych, wiązaniem azotu w procesie symbiozy roślin z bakteriami oraz transgenezą roślin.
W 2012 r. prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i działalności dydaktycznej, za zasługi na rzecz popularyzacji nauki w Polsce i na świecie oraz wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej,. Otrzymał również Krzyż Kawalerski (1981) i Krzyż Oficerski (2000) tego orderu. Uhonorowany tytułami doktora honoris causa Akademii Rolniczej w Poznaniu (2002), Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (2003), Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2004) i Uniwersytetu Szczecińskiego (2006).