1993
JANUSZ ZIÓŁKOWSKI
Wybitny poznaniak, senator, sekretarz stanu i szef Kancelarii Prezydenta RP Lecha Wałęsy. Niekwestionowany autorytet. Dla wielu mieszkańców miasta był oparciem i potwierdzeniem słuszności często nieprostych wyborów społecznych, politycznych i moralnych. Świadomość, że patrzy na niego cały demokratyczny Poznań, nie zawsze była dla niego łatwa. Rzadko widywany na pierwszym planie, niemedialny, pracował bez rozgłosu dla dobra swego miasta i Polski.
Urodził się 6 kwietnia 1924 roku w Sosnowcu, zmarł 5 kwietnia 2000 roku w Poznaniu i został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha. Ekonomista i socjolog, uczeń prof. Edwarda Taylora na Uniwersytecie Poznańskim. Tytuł doktorski otrzymał w 1950 roku, profesurę w 1972 roku. Studiował także w londyńskiej School of Economics and Political Science.
Pracę rozpoczął po II wojnie światowej w Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu w dziale planowania rozwoju miasta. Od 1957 roku wykładał na Wydziale Socjologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, jednocześnie pracując w Instytucie Zachodnim i redagując dwa kwartalniki - "Polish Western Affairs" i "Kronikę Miasta Poznania" (1956-58). W tym czasie był również doradcą Międzynarodowych Targów Poznańskich, z którymi także później był związany. W latach 1965-67 i 1972-1980 pracował dla Organizacji Narodów Zjednoczonych w placówkach UNESCO w New Delhi i Paryżu. Do Polski wrócił w listopadzie 1980, a w 1981 roku w pierwszych demokratycznych wyborach został wybrany na rektora Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Cieszył się niezwykłym autorytetem u studentów i poparciem pracowników uczelni. Stworzył Ogólnopolską Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich, która miała radykalnie zreformować polskie szkolnictwo wyższe. Był współtwórcą Komitetu Porozumiewawczego Środowisk Twórczych i Naukowych w Poznaniu. W styczniu 1982 roku ówczesne władze, dla których postawa i działalność profesora były bardzo niewygodne, odwołały go jako pierwszego z rektorów uniwersytetów ze stanowiska.
W czasie stanu wojennego zaangażował się w działalność niezależną, był niezwykle aktywny w środowiskach naukowym, robotniczym i kościelnym. Współtworzył i pełnił funkcję pierwszego przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego "Solidarności" Województwa Poznańskiego. Członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, uczestniczył po stronie solidarnościowej w obradach Okrągłego Stołu. Od 1989 roku senator RP z ramienia Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. Prezydent Lech Wałęsa w styczniu 1991 roku powołał go na stanowisko sekretarza stanu do spraw międzynarodowych w Kancelarii Prezydenta RP, a od marca 1992 roku powierzył mu funkcję ministra stanu i szefa Kancelarii Prezydenta. Wysoki urząd państwowy nigdy nie przesłonił profesorowi nadrzędnej zasady mówiącej, że władza jest służbą, nie przywilejem. Tak pojmował swoje obowiązki aż do końca pracy w Kancelarii, którą opuścił wraz z końcem kadencji Lecha Wałęsy 22 grudnia 1995 roku. W 1997 roku został członkiem Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.
Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania przyznano Januszowi Ziółkowskiemu uchwałą podjętą przez poznańskich radnych 1 czerwca 1993 roku.