2004
Biblioteka Raczyńskich
Otwarcie Biblioteki Raczyńskich nastąpiło 5 maja 1829 r. Powstała dzięki hojności wybitnego Wielkopolanina Edwarda hr. Raczyńskiego, który w latach 1822-29 w północnej pierzei pl. Wolności wybudował klasycystyczny budynek książnicy. Imponująca, frontowa kolumnada złożona z 12 par żeliwnych kolumn wzorowana była na fasadzie paryskiego Luwru. Był to pierwszy w Polsce gmach zbudowany z myślą o umieszczeniu w nim zbiorów bibliotecznych.
Pierwszym bibliotekarzem placówki był Józef Łukaszewicz, po nim zbiorami zajmowali się Antoni Popliński i Maksymilian Sosnowski. Rok po otwarciu księgozbiór liczył 13 tys. woluminów, w kolejnym roku bibliotece przyznano prawo otrzymywania egzemplarza obowiązkowego z terenu Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Zgodnie z wolą fundatora w bibliotece gromadzono książki i druki wartościowe, polskie i obce, przedkładając je ponad "lekkie i łatwe".
Po śmierci Edwarda Raczyńskiego księgozbiorem zawiadywał jego syn Roger, a potem Niemcy: Oswald Collmann, Wilhelm Christiani i Adolf Kunkel. Gromadzono jednak ciągle książki polskie, nie pozbyto się także polskiego personelu. W 1924 roku Poznań zgodnie ze statutem przejął bibliotekę na swoje utrzymanie. Dyrektorowali w niej wówczas Antoni Bederski i Andrzej Wojtkowski. Na początku II wojny światowej księgozbiór liczył ok. 165 tys. woluminów i był największą po Bibliotece Uniwersyteckiej książnicą w Poznaniu. W czasie wojny dzięki Josephowi A. Raczyńskiemu księgozbiór nie został zniszczony, rozproszony ani wywieziony. Najcenniejsze wydawnictwa umieszczono w posiadłości Raczyńskich w Obrzycku. Dopiero w 1945 roku spłonęło ok. 180 tys. książek, poważnym uszkodzeniom uległ także budynek biblioteki.
Po wojnie biblioteka rozpoczęła działalność w budynku przy ul. Święty Marcin (ówcześnie Czerwonej Armii). Odbudowa historycznego gmachu trwała od 1953 do 1956 roku, elewacje odnowiono ponownie w 1998 roku. Od 1968 roku biblioteka posiada status naukowej, gromadząc publikacje w trzech podstawowych kategoriach: naukowej, oświatowej i specjalnej. Na księgozbiór składa się ok. 1,7 mln woluminów, w tym 9 tys. rękopisów, 18 tys. starodruków, 10 tys. map. Licznie reprezentowane są polonica i posnaniana. Mieszkańcy miasta mogą korzystać z 52 filii i dziewięciu punktów bibliotecznych usytuowanych we wszystkich dzielnicach Poznania. 120 tys. czytelników wypożycza rocznie ok. 3 mln książek. Bibliotece podlegają Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza, Pracownia - Muzeum Józefa I. Kraszewskiego, Mieszkanie - Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny, Izba Pamięci Jerzego Pertka, Ośrodek Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego i Oddział Dokumentacji Życia Społecznego.
Od 1993 roku z inicjatywy biblioteki odbywają się kwartalne Poznańskie Przeglądy Nowości Wydawniczych będące doskonałą promocją literatury. Rok później z okazji 100-lecia urodzin Arkadego Fiedlera zainicjowano konkurs związany z literaturą podróżniczą. Pierwszym autorem nagrodzonym Bursztynowym Motylem z poznańskiej pracowni W. Kruka był w 1994 roku Stanisław Szwarc Bronikowski. Biblioteka jest także patronem letnich Polonijnych Warsztatów Bibliotecznych i organizatorem czasowych wystaw dotyczących historii miasta i jego mieszkańców.
W 1999 roku problemy z rozbudową biblioteki spowodowały powołanie Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Raczyńskich, na czele którego stanął prof. Jacek Wiesiołowski.
W 175. rocznicę istnienia Biblioteki Raczyńskich Rada Miasta przyznała jej na sesji 8 czerwca 2004 roku tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania.
**
WACŁAW WILCZYŃSKI
Wybitny ekonomista, profesor poznańskiej Akademii Ekonomicznej, poznaniak z wyboru, służy Poznaniowi od prawie 60 lat. Zaangażowany w działalność na rzecz miasta, Wielkopolski i samorządności terytorialnej w ogóle. Opowiada się za przyznaniem szerokich uprawnień, także finansowych, władzom lokalnym.
Urodził się 31 lipca 1923 roku w Warszawie. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji jako członek Szarych Szeregów. Absolwent Poznańskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej z 1948 roku, był uczniem prof. Edwarda Taylora. Doktorat otrzymał w 1959 roku, od 1970 roku był profesorem nadzwyczajnym, od 1976 roku był profesorem zwyczajnym. Związany z Akademią Ekonomiczną, gdzie przez przeszło 20 lat kierował Instytutem Ekonomii Politycznej. Był przewodniczącym Rady Naukowej Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. Zajmował się m.in. gospodarką rynkową i nierynkową, polityką pieniężną, długami publicznymi. W latach 1968-70 wykładał na katolickim Uniwersytecie w Louvain, potem na uniwersytetach w Austrii, Holandii, Belgii, Niemczech, Szwecji i Stanach Zjednoczonych. Był członkiem PTPN, Towarzystwa Ekonomistów Polskich, Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN i Rady Naukowej Instytutu Zachodniego. W latach 1980-90 był prezesem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Pracował w Radzie Ekonomicznej powołanej przez pierwszego premiera III RP Tadeusza Mazowieckiego, w latach 1993-97 działał w Radzie Ekonomicznej przy prezesie NBP oraz w Radzie Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów od 1998 roku.
Był jednym z najbardziej znanych ekonomistów w Polsce. Liczba jego publikacji przekracza 500 pozycji. Często zabierał głos w dyskusjach na temat bieżących spraw kraju, był publicystą opiniotwórczych tygodników proszonym o wyjaśnianie i komentowanie problemów ekonomicznych w mediach. Od lat starał się edukować ekonomicznie Polaków. W czasie ciągle trwającej w Polsce trudnej transformacji ekonomicznej w bardzo kompetentny i przystępny sposób uczył, jak myśleć kategoriami ekonomicznymi, wyjaśniał toczące się procesy ekonomiczne, ostrzegał przed ich konsekwencjami.
Za swoją działalność odznaczono go m.in. Krzyżem Armii Krajowej, Srebrnym Krzyżem z Rozetą i Mieczami "Za zasługi dla ZHP", Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i uhonorowano Nagrodą Kisiela.
"Uznając wielkie zasługi dla życia naukowego, dla rozwoju i promocji miasta Poznania, regionu wielkopolskiego i kraju" Rada Miasta Poznania na sesji 8 czerwca 2004 roku przyznała prof. Wacławowi Wilczyńskiemu tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania.
Profesor zmarł 23 grudnia 2008 roku w Poznaniu.