2012
LEO VAN BUITEN
Jest pierwszym Holendrem, któremu Miasto Poznań przyznało swój tytuł honorowy. Urodził sie 13 kwietnia 1948 roku w Groningen, studiował na tamtejszym Uniwersytecie w latach 1968-1973. Zajmował różne stanowiska związane z prowincją Drenthe. Od 1987 do 1994 był dyrektorem Kulturalnej Rady Drenthe. Pracował jako dyrektor teatru De Kolk w Assen, także jako dyrektor Biura Posrednictwa w Zarządzaniu i Kierowaniu Projektami. Od 2008 zajmował się kontaktami międzynarodowymi w gminie Assen. Stoi na czele (2011) stowarzyszenia Uniwersytet Sensor stymulującego rynek pracy w północnej Holandii. Udzielał się w wielu projektach edukacyjnych i samorządowych w Groningen. Był członkiem zarządu kulturalnego Funduszu Princa Bernharda. W 2. połowie lat 80. zainicjował współpracę kulturalną między prowincją Drenthe a Wielkopolską. Ostatecznie kontakty z Poznaniem zaowocowały podpisaniem porozumienia partnerskiego o współpracy miast 22 października 1992 roku. Jego zakres poszerzono potem jeszcze dwukrotnie w 2004 i 2011. Dzięki niemu współpraca dotyczy także gospodarki, działalności samorządowej, edukacji, szkoleń kadr urzędniczych, sportu i bezpieczeństwa publicznego. Zainicjowanie współpracy z Holendrami było dla Poznania bardzo ważne w latach, gdy Polska wchodziła w zupełnie nową sytuację (po 1989) wolnego, demokratycznego państwa. Brak doświadczeń, procedur postępowania i kadr trzeba było nadrobić. Kontakty Poznania z Holendrami bardzo wiele spraw ułatwiły, co ostatecznie przekładało się na życie poznaniaków. Jesienią 1996 roku w udostępnionym po modernizacji Drents Museum otwarto dużą wystawę pt. "Malarstwo polskie 1890-1918", zorganizowaną przez Muzeum Narodowe w Poznaniu. Po 2 latach w listopadzie1998 do Poznania przyjechała wystawa "Ku nowej formie - sztuka holenderska 1885-1935 ze zbiorów Drents Muzeum w Assen". Prezentowana na niej sztuka, m.in. dzieła Pieta Mondriana i ceramika z Delft, została przyjęta bardzo życzliwie. Ożywiły się także kontakty sportowe, drużyny młodzieżowe z Wielkopolski biorą udział w wyścigach "Top of Holland Trophy". Podobnie jak honorowani przez Poznań samorządowcy francuscy, także Leo van Buiten wykonał wielką pracę w kształceniu poznańskiej administarcji, która sprostać musiała zmianom związanym z wejściem kraju do struktur Unii Europejskiej. Przygotowywał kursy, seminaria, szkolenia urzędników wielkopolskich. Poznańska polityka gospodarowania odpadami ma swoje początki w szkoleniach w Assen. W roku 2009 odbył się w Poznaniu kilkudniowy Festiwal Miast Partnerskich Poznań-Assen, w czasie którego prezentowano holenderską muzykę, komiksy, filmy. Uchwałą Rady Miasta z 22 maja 2012 roku Leo van Buiten, w uznaniu zasług otrzymał tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania. Zmarł po długiej chorobie, 6 lutego 2013 r.
**
ks. prof. MARIAN LEWANDOWSKI
Urodził się 9 stycznia 1936 roku w Buku. Studiował w Wyższym Seminarium Duchownym, historię sztuki na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza i konserwatorstwo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował w podpoznańskim Żabikowie, był sekretarzem i kapelanem biskupa Tadeusza Ettera, duszpasterzem środowisk twórczych, kanonikiem generalnym Kapituły Katedralnej. W roku 1967 znalazł się w Muzeum Archidiecezjalnym na stanowisku kustosza, potem przez 25, aż do przejścia na emeryturę w 2012 roku, pracował jako jego dyrektor. Jednocześnie był wykładowcą historii sztuki i ochrony zabytków na Wydziale Teologicznym UAM. Był wielkim propagatorem ochrony zabytków i edukatorem. W 2005 roku z jego inicjatywy złożono wniosek o dofinansowanie generalnego remontu (z pomocą funduszy unijnych w ramach programu "Modernizacja zabytkowych budynków Muzeum i Archiwum Archidiecezjalnego") gmachu Akademii Lubrańskiego. Po 2 latach bardzo intensywnych badań archeologicznych, historycznych i prac budowlanych zbiory jednego z najstarszych polskich muzeów (1894) przeniesiono do historycznej Akademii Lubrańskiego, która zmieniła się "nie do poznania". Uroczyste otwarcie nastąpiło 13 września 2007 roku. Kolekcje sztuki ludowej, szkła, sreber, porcelany Heleny i Wiesławy Cichowiczówien, Kolekcja Leona Wyczółkowskiego, Eugeniusza Iwanoyki, Szułdrzyńskich znalazły swoje przystosowane do współczesnych wymogów muzealniczych miejsce. Oprócz rodzinnych kolekcji prezentuje się tam zbiory rzeźby, malarstwa, rzemiosła artystycznego i doskonała kolekcja rzeźby średniowiecznej. Co roku otwiera się w muzeum kilka wystaw czasowych współczesnych artystów polskich i zagranicznych, m.in. Bohdana Butenki, Grzegorza Ratajczyka, Sophie Prins-Gapińskiej, wystawy zbiorowe. To stare-nowe miejsce ożywiło Ostrów Tumski, dodało mu splendoru, zaczęło przyciągać swą atrakcyjną ofertą tak poznaniaków, jak i tysiące odwiedzających miasto turystów z całej Europy. Akademia, jeszcze niedawno szara i nieciekawa, stała się jedną z atrakcji miasta. Dzięki ks. Lewandowskiego przywrócono budynkowi Akademii jej pierwszą, zgodną z zamysłem twórców funkcję - edukacyjną.
Za wybitne zasługi dla Archidiecezji Poznańskiej był nagrodzony medalem Optime Merito Archdioeccesis Posnaniensis i nagrodą Zarządu Głównego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków im. ks. Janusza Pasierba "Conservator Ecclesiae".
Zasługi księdza w kwestiach muzealnych i edukacyjnych skłoniły radnych do przyznania mu na sesji XXXI w dniu 22 maja 2012 roku tytułu Zasłużony dla Miasta Poznania.
Ks. Marian Lewandowski zmarł 18 stycznia 2019 roku w wieku 83 lat.
**
prof. ZBIGNIEW KWIAS
Urodził się 30 marca 1941 roku w wielkopolskim Słomowie. Po ukończeniu Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Poznaniu pracował w Klinice Urologii Akademii Medycznej, którą kierował od roku 1989. Rok później został kierownikiem Katedry Kliniki Urologii. Obie funkcje sprawował aż do przejścia na emeryturę w 2011 roku. Był długoletnim ordynatorem w Szpitalu Miejskim przy ul. Kurlandzkiej, prezesem oddziału Wielkopolskiego Towarzystwa Urologicznego i wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Urologicznego. Posiada znaczny dorobek naukowy, pisze artykuły i podręczniki z zakresu urologii, aktywnie uczestniczy w życiu naukowym (sesje, kongresy, praca w projektach np. Komitetu Badań Naukowych), od roku 1999 jest profesorem zwyczajnym. Specjalizował się w leczeniu kamicy układu moczowego. Był pomysłodawcą masowych badań prostaty. W 2000 otworzył jeden z najlepiej wyposażonych w Polsce oddziałów urologicznych w Szpitalu Miejskim. Dzięki jego aktywności Poznań był organizatorem Międzynarodowych Kongresów Urologicznych. Tutejsze środowisko urologiczne jest m.in. dzięki niemu znane i doceniane na forum ogólnopolskim Zasłynął jako doskonały diagnosta i chirurg, ale także jako życzliwy i pogodny człowiek. Poza sprawami lekarskimi interesuje go piłka nożna, lubi muzykę i historię. Związany był przez lata z Poznańską Szkołą Chóralną. Jest członkiem Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego. Nagrodzony nagrodą Polskiego Towarzystwa Urologicznego, nagrodą Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, od 2003 roku jest Liderem Pracy Organicznej - tytuł ten przyznało mu Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego. Jest też Wielkopolaninem Roku. Prezydent RP wyróżnił go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2005). Na sesji XXXI Rady Miasta Poznania w dniu 22 maja 2012 roku radni w uznaniu zasług i osiągnięć lekarskich, szczególnie w Katedrze i Klinice Urologii UMP, oraz za oddanie i życzliwość okazywane chorym pacjentom przyznali mu tytuł Zasłużony dla miasta Poznania.
**
KLUB SPORTOWY "WARTA"
Klub Sportowy "Warta" był trzecim poznańskim klubem założonym w początkach XX wieku. Po KW 04 (Klub Wioślarski 04) z 1904 roku i "Posnanii" z 1907. Za datę powstania uważa się 15 czerwca 1912 roku. Założycielami pierwszej klubowej sekcji - piłki nożnej byli młodzi (16-19 lat) poznaniacy: Franciszek i Edmund Szycowie, Stefan Malinowski, Marian Beym, Czesław Mrókowski, Kazimierz Świderski i Ludwik Zysnarski. Był to klub polski, do którego wkrótce zaczęli się zapisywać Polacy grający dotąd w klubach niemieckich. "Warta" powstała z pobudek sportowych, ale także z patriotycznych, tu spotykali się młodzi Polacy. Pierwsze klubowe pomieszczenia usytuowane były nad Wartą przy łazienkach Zeidlera. Tuż po piłce nożnej ruszyła sekcja lekkoatletyczna. W 1920 roku Zarząd Miejski przyznał "Warcie" tereny przy ul. Rolnej, na których powstało boisko i zadaszone trybuny. Obiekt wykorzystywany był do lat 70. Pierwszym poważnym sukcesem klubu było zdobycie w 1928 roku wicemistrzostwa Polski w piłce nożnej. Drużyna aż do wybuchu II wojny światowej grała zawsze w czołówce ówczesnej ligi. W roku 1931 lekkoatleci zdobyli drużynowe wicemistrzostwo Polski. W marcu 1945 roku zaczyna się powojenna historia klubu, powstały nowe sekcje, zawodnicy różnych dyscyplin zaczęli zdobywać medale. Działała sekcja bokserska (w międzywojniu 12 razy zdobyła Mistrzostwo Polski, ma 50 mistrzów indywidualnych, 5 olimpijczyków), powstała kajakarska, rozwijała się hokejowa, tenisa i gimnastyczna (do dzisiaj zdobyła 63 medale w Mistrzostwach Polski, w tym 31 złotych). Po nieciekawym okresie lat 50. opiekę nad Klubem przejęły Zakłady Hipolita Cegielskiego, największy, najbardziej znany i najbogatszy w tym czasie w Poznaniu zakład pracy. Powstały nowe obiekty sportowe przy Drodze Dębińskiej. Mecze "Warty" rozgrywane były na Stadionie im. 22 Lipca (obecnie im. Edmunda Szyca - zdewastowany), ale piłkarzom zaczynało się wieść coraz gorzej. Sekcja piłkarska odrodziła się dopiero w roku 2010. Mimo wielu sukcesów sekcji bokserskiej (Feliks Stamm trenował bokserów "Warty" od 1926 roku), m.in. 12-krotnego drużynowego Mistrzostwa Polski, rozwiązano ją w 1961 roku. Dwudziestu zawodników klubu zdobywało indywidualny tytuł Mistrza Polski, często wielokrotnie (np. Jan Arski, Witold Majchrzycki, Janisław Sipiński). Sekcja tenisa ziemnego zdobywała mistrzostwa i wicemistrzostwa Polski. Były też sekcje piłki ręcznej, hokeja na lodzie, piłki nożnej kobiet, siatkówki kobiet i mężczyzn (zlikwidowane), kolarska, piłki koszykowej, łucznicza, szachowa. Z nich wszystkich najbardziej utytułowane są bokserska i lekkoatletyczna. Tysiące młodych poznaniaków chodziło na treningi do "Warty", tysiące zasiadało na trybunach, by ich dopingować. Klub był popularny w mieście, rodzice chętnie posyłali do niego swoje dzieci, także przez pamięć sportowych sukcesów jego wychowanków. 100-lecie swojego istnienia świętował w połowie września 2012 roku uroczystością w auli UAM i rozrywkowo na festynie na Łęgach Dębińskich. Za zasługi w krzewieniu sportu i promocję Poznania w Polsce i Europie przyznano KS "Warta" w roku 100-lecia jego powstania tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania na sesji XXXI Rady Miasta Poznania w dniu 22 maja 2012 roku.