Przemowa Alberta Camusa

Wypadki czerwcowe odbiły się szerokim echem na Zachodzie dzięki trwającym XXV Międzynarodowym Targom Poznańskim i obecności zagranicznych gości. Jedną z osób, która wspierała postawę poznaniaków był francuski pisarz Albert Camus.  

Tablica upamiętniająca Albera Camusa. Na tablicy zawieszono biało-czerwoną wstęgę. Na tablicy znajduje się zdjęcie Alberta Camusa i krótki opis. - grafika artykułu
Tablica upamiętniająca Alberta Camusa / fot. WMN

Albert Camus był francuskim pisarzem, eseistą, dramaturgiem i reżyserem teatralnym. W swojej twórczości był zdecydowanym reprezentantem absurdyzmu, a politycznie opowiadał się po stronie anarchizmu.  

Wsparcie francuza 

Autor "Dżumy" gdy usłyszał o tym, co działo się w Poznaniu 28 czerwca 1956 roku stanął po stronie poznaniaków i postanowił propagować wiedzę o demonstrancji. Niedługo po wydarzeniach czerwcowych 12 lipca 1956 roku zorganizował w Paryżu wiec solidarności z Poznaniakami. Wsparła go w tym francuska partia socjalistyczna.  

Podczaszgromadzenia wygłosił "Przemówienie", w którym nawoływał, aby zachodni rząd zainteresował się tym, co dzieje się z Polakami za Żelazną Kurtyną. Ostro skrytykował słowa ówczesnego premiera - Józefa Cyrankiewicza, a jego groźby skomentował słowami:  

"Jeśli rzeczywiście będzie się stosować tę karę, jak zapewnia polski premier, wkrótce rządzić będą jedynie jednoręcy. Gdyż rządy te i ich biurokraci nie tylko podnieśli rękę na lud, lecz zadali mu cios, powalili w kałużę krwi".  

Obnażył realia życia Polaków, którzy mimo odzyskania niepodległości nadal mierzyli się z komunizmem:  

"Prawda wygląda tak - i to właśnie miał wyrażać ich krzyk - że nie mieli oni ani chleba, ani wolności, że nie mogą żyć bez jednego ani bez drugiego, że wiedzą - tak samo jak my wszyscy - że te dwie rzeczy są nierozdzielne i że niewolnik, każdy człowiek pozbawiony wolności, otrzymuje chleb jedynie wtedy, gdy takie jest życzenie jego pana".  

Całość przemówienia została opublikowana w czasopiśmie "Krytyka. Kwartalnik Polityczny" 1983 nr 16.  

Wdzięczność 

W 2023 roku mottem 67. obchodów Poznańskiego Czerwca 1956 roku była "Przemowa" Alberta Camusa. Z tej okazji na terenie osiedla Literatów w dzielnicy Strzeszyn otwarto park im. Alberta Camusa, który znajduje się w rejonie ulic Wierzyńskiego, Kaczmarskiego i ronda Czapskiego. 

Inicjatorem upamiętnienia Camusa w przestrzeni miasta Poznania był Adam Suwart, syn Jana Suwarta uczestnika Poznańskiego Czerwca, sądzonego w tzw. "procesie dziewięciu". 

Podczas uroczystości odczytano fragmenty przemówienia A. Camusa oraz odsłonięto tablicę upamiętniającą francuskiego noblistę.