Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Od kolekcji Ignacego Mosia do muzeum

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza w Poznaniu zostało otwarte dokładnie 10 czerwca 1978 r. i jest najmłodszym muzeum w Polsce poświęconym pisarzowi.

Historia powstania Muzeum Literackiego jest niezwykła, ponieważ Sienkiewicz nie miał oczywistych związków z Poznaniem. W stolicy Wielkopolski był zaledwie kilka razy, a w kamienicy przy Starym Rynku 84, gdzie mieści się jego siedziba, nie gościł nigdy! Los złączył pisarza z Poznaniem przez osobę Ignacego Mosia, intrygującego człowieka, który większość życia poświęcił kolekcjonowaniu pamiątek związanych z noblistą, jego twórczością i rodziną.

Moś zawsze pragnął, aby jak najwięcej osób mogło podziwiać jego zbiory. Jak sam mawiał: "W Poznaniu przy ul. Fredry utworzyłem swoje własne muzeum. Różni poloniści i uczeni dowiedzieli się, że jest taki wariat, <<trzepnięty w Sienkiewicza>>, chory na tym tle i zaczęli przyprowadzać wycieczki".

O kolekcję starało się kilka miast, lecz kierowany lokalnym patriotyzmem Moś wybrał Poznań: "Jestem Wielkopolaninem i to, co stworzyłem, zostanie tylko w Poznaniu, bo miasto to ukochałem i pragnę, aby Poznań posiadał własne i z prawdziwego zdarzenia Muzeum Literackie".

Pomysł pozostawienia kolekcji w Poznaniu popierał Juliusz Sienkiewicz, wnuk pisarza, przekonując żartobliwie Mosia, że to właśnie tu pochowano Jana Skrzetuskiego, jednego z głównych bohaterów powieści "Ogniem i mieczem". Nie jest to tak dalekie od prawdy: tradycja głosi, że w Poznaniu spoczywa Mikołaj Skrzetuski, pierwowzór bohatera, który - omyłkowo nazwany Janem - był postacią historyczną.

Ignacy Moś przekazał swoje bogate zbiory poznańskiej Bibliotece Raczyńskich, a władze miasta na siedzibę Muzeum przeznaczyły wyjątkową XVI-wieczną kamienicę przy Starym Rynku. Jej właścicielami byli niegdyś wybitni mieszkańcy Poznania, tacy jak Jan Baptysta Quadro - budowniczy renesansowego Ratusza i Cyryl Ratajski - prezydent miasta.

Moś miał otrzymać mieszkanie w jego pobliżu i dożywotnie stanowisko honorowego kustosza. W dalszym ciągu zbierał też obiekty i przekazywał je placówce. Jak mówił: "Muzeum - to cały mój świat, całe moje szczęście..."

Najcenniejsze eksponaty i klimat epoki

Na ekspozycji zaaranżowanej tak, aby oddawała klimat czasów, w których żył i tworzył Henryk Sienkiewicz, znajdują się m.in. meble z epoki, dzieła sztuki oraz unikatowe pamiątki po pisarzu. Jedna z sal została wyposażona w multimedia, wzbogacające przekaz o życiu noblisty.

Wśród najcenniejszych eksponatów prezentowanych w Muzeum znajdują się: replika medalu Nagrody Nobla z 1905 r., przyznanej Sienkiewiczowi za całokształt twórczości, kolekcja rzeźbiarza Franciszka Ksawerego Blacka, w skład której wchodzi odlew prawej dłoni i maska pośmiertna pisarza, rękopisy utworów, m.in. fragment Potopu, pamiętnik pierwszej narzeczonej Henryka Sienkiewicza - Marii Kellerówny, a także projekty scenografii do filmu "W pustyni i w puszczy" z 1973 r. autorstwa Wiesława Śniadeckiego.

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza jest oddziałem Biblioteki Raczyńskich. Jego księgozbiór składa się z prawie 5000 książek! Składają się na niego: czasopisma z pierwodrukami prasowymi, pierwsze wydania powieści, przekłady utworów Henryka Sienkiewicza na języki obce, m. in. chiński, hebrajski, arabski, wietnamski, armeński czy esperanto. Można z nich skorzystać w muzealnej bibliotece, która dzięki funduszom europejskim została wyposażona w profesjonalne stanowiska komputerowe, pomocne w szczególności dla osób z niepełnosprawnościami.

Oprowadzania i wystawy czasowe

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza można zwiedzać indywidualnie i w grupach zorganizowanych. Zwiedzającym indywidualnym pracownicy placówki proponują przechadzkę po ekspozycji muzealnej, zorganizowanej w XIX-wiecznych salonowych wnętrzach, gdzie w otoczeniu eksponatów i dzięki multimediom zapoznają się z historią życia i twórczości pisarza. Grupy zorganizowane mogą skorzystać z bogatej oferty edukacyjnej. Podczas oprowadzań, lekcji muzealnych i warsztatów zwiedzający wspólnie spojrzą na Henryka Sienkiewicza oraz jego twórczość pod różnymi kątami, czasem z zupełnie innej perspektywy. Wystawy czasowe organizowane w Muzeum są bardzo często uzupełnieniem, poszerzeniem tematów poruszanych na wystawie stałej. Ale nie zawsze! Zdarza się, że organizatorzy proponują spojrzenie na Muzeum z perspektywy historii kamienicy przy Starym Rynku 84, jej mieszkańców czy osób związanych z jej historią.

Najbliższe oprowadzanie odbędzie się we wtorek, 11 lutego, o godz. 12.30. Zwiedzający będą mieli okazję dowiedzieć się o życiu Sienkiewicza od czasu jego dzieciństwa, kiedy sam czytał powieści przygodowe i recytował "Śpiewy historyczne". Przyjrzą się szkolnemu (trójkowemu!) świadectwu pisarza oraz trudnym początkom kariery dziennikarskiej. Wybiorą się wraz z noblistą na dwa kontynenty, które zwiedził - najpierw za ocean, do Ameryki, następnie do Afryki. Zatrzymają się przy życiu miłosnym noblisty i policzą, ile Marii skradło jego serce. Dowiedzą się także, jakie miał pasje i kompleksy - bo nie był ich pozbawiony.

Godziny otwarcia:

• od wtorku do soboty 9:00 - 16:00
• poniedziałki, niedziele i święta nieczynne

Ceny biletów wstępu:

• normalny 10 zł
• ulgowy 5 zł

W sobotę wstęp wolny.

Więcej informacji można znaleźć na stronie Muzeum.

AK