Międzynarodowy Dzień Kawy

Międzynarodowy Dzień Kawy część krajów obchodzi 29 września inne 1 października. Niezależnie od wyboru daty świętowania miliony osób na świecie nie wyobrażają sobie dnia bez wypicia choćby jednej filiżanki tego ciemnego eliksiru.

Zdjęcie, trzy filiżanki kawy z mleczną pianką stoją na drewnianym blacie. - grafika artykułu
Międzynarodowe dzień kawy część krajów obchodzi 29 września inne 1 października, fot. Pixabay

Obecnie kawa jest uprawiana w ponad 70 krajach strefy międzyzwrotnikowej, a konsumuje się ją na całym świecie. Światowymi liderami produkcji są Brazylia, Wietnam i Kolumbia. Kultura picia kawy narodziła się na Bliskim Wschodzie w XV wieku, a dziś to Finlandczycy spożywają jej najwięcej - 10 kg na osobę rocznie, co daje średnio 4 filiżanki dziennie. W Polsce średnio pijemy 2 filiżanki kawy dziennie, przez co znajdujemy się na 11 pozycji w światowym rankingu kawoszy.

Rodzaje kaw

Kawę można parzyć na wiele sposobów. Dawniej na polskich stołach królowała kawa z fusami zaparzana w szklance, dziś w wielu domach, a tym bardziej kawiarniach zastąpiono ją kawą parzoną głównie w ekspresach ciśnieniowych bądź przelewowych. Bazą większości kaw jest espresso, a na bazie tego napoju powstaję liczne wariacje smakowe.

Włoskie espresso to najbardziej aromatyczny napój pochodzi z początków XX wieku, kiedy to Włoch Luigi Bezzera stworzył pierwszy ekspres do espresso. W takiej maszynie kawa zaparza się dzięki przepuszczeniu od 25-35 ml gorącej (90,5-96 °C) wody pod ciśnieniem 8,5-9,5 bara przez bardzo drobno zmielone i ubite ziarna kawowca. Po włosku "presso" oznacza "tłoczenie, wyciskanie, prasowanie", stad nazwa espresso. Ten typ kawy jest najbardziej popularny w południowej Europie i Argentynie. Powstała w ten sposób kawa ma gęstą piankę zwaną z włoskiego crema. Na bazie espresso powstaje wiele innych kaw, m.in. americano, latte macchiato, cappuccino czy espresso tonic.

Ristretto czy espesso dopio

Dla wielbicieli mocniejszych wrażeń wymyślono ristretto, czyli kawę na jeden łyk. Parzymy ją tak jak espresso, jednak wykorzystując do tej czynności tylko połowę ilości wody. Z kolei podwójną ilością wody zaparzamy espresso dopio.

Najczęstszym dodatkiem do kawy jest mleko. Jeśli tradycyjne espresso muśniemy spienionym mlekiem otrzymamy espresso macchiato. Nie chodzi tu jednak o zmianę smaku kawy tylko delikatne jego przełamanie. Macchiato w języku włoskim oznacza bowiem "poplamiony".

Większą ilość mleka dodajemy do cappuccino. Kawę tę parzymy także na bazie espresso, do którego dodajemy spienione mleko. Zgodnie z włoskimi normami pianka na cappuccino powinna mieć grubość 1-2 cm i charakteryzować się kremową konsystencją. Na południu Europy cappuccino pije się tylko przed południem. A ze względu na bardzo dużą zawartość mleka, kawy tej nie zamawia się w porze poobiedniej.

Lungo, latte i flat white

Z kolei dużą ilość wody wykorzystujemy do zaparzania kawy lungo, inaczej zwanej americano. Choć aromat i intensywność smaku jest zdecydowanie słabsza w tego typu kawie, jednak ze względu na długość parzenia, kawa ta zwiera sporo kofeiny.

W ostatnich latach jedną z popularniejszych kaw stała się latte - to właściwie napój mleczny doprawiony kawą. Proporcje tego napoju to ¼ espresso i ¾ mleka. Kawę tę najczęściej podaje się w wysokiej szklance, gdzie dolną warstwę stanowi gorące mleko, środkowa warstwa to espresso i górna spienione mleko. Często kawy typu latte proponowane są z przeróżnymi dodatkami smakowymi.

Dla wielbicieli mocniejszej kawy z mlekiem przygotowuje się flat white, czyli podwójne espresso uzupełnione mlekiem oraz spienioną pianką mleczną.

Kawa, która sama w sobie może stanowić deser to kawa po wiedeńsku. Do jej przygotowania wykorzystujemy espresso i dekorujemy ją  bitą śmietaną.

Kawy mrożone

Latem wiele osób lubi zimne wersje kawy i tu również wyróżniamy różne jej rodzaje. Freddo to zwykłe espresso na zimno, może być po prostu podane po ostudzeniu lub też szybsza alternatywa czyli świeżo parzone espresso z dodatkiem kostek lodu. Więcej zachodu wymaga przygotowanie Cold brew. Tu zmielone ziarna kawy poddaje się maceracji, czyli rozmoczeniu w wodzie o niskiej temperaturze przez kilka lub kilkanaście godzin, wydobywając z ziaren ich czysty smak.

Pochodząca z Grecji kawa Frappé przygotowywana jest na bazie kawy rozpuszczalnej, kostek lodu i mleka. Opcjonalnie do frappé można dodać także cukier. Z kolei jeśli połączymy mocne espresso z zimnym mlekiem i kostkami lodu powstanie Ice coffee.

Ostatnio coraz większą popularnością cieszy się Espresso tonic, to nic innego jak espresso z dodatkiem toniku, kostek lodu oraz plasterkiem cytryny.

AL