Sankcje karne za przestępstwa przeciwko środowisku

Komisja Europejska przygotowała projekt dyrektywy w sprawie odpowiedzialności karnej za poważne przestępstwa przeciwko środowisku. Zapowiedziała wprowadzenie sankcji karnych za każde działanie, które jest niezgodne z prawem wspólnotowym i które spowodowało lub mogło spowodować śmierć lub poważne uszkodzenie ciała lub znaczące zanieczyszczenie powietrza, ziemi, wody lub zniszczenie roślin lub zwierząt w wyniku:

  • wprowadzenia materiałów lub promieniowania jonizującego do powietrza, ziemi lub wody,
  • unieszkodliwiania odpadów i odpadów niebezpiecznych, w tym ich transportu, składowania, importu i eksportu,
  • prowadzenia zakładu stwarzającego lub mogącego stworzyć zagrożenie, na terenie którego są stosowane i składowane substancje i preparaty niebezpieczne (spowodowanie szkody będzie karane jedynie w przypadku wystąpienia szkody poza terenem zakładu),
  • transportu odpadów "dla zysku i w znacznych ilościach",
  • wytwarzania, stosowania, transportu oraz handlu materiałami nuklearnymi i innymi niebezpiecznymi substancjami radioaktywnymi.
WOŚ UMP - grafika artykułu
Fot. WOŚ UMP

Posiadanie, zabijanie lub handel chronionymi gatunkami zwierząt i roślin, znaczące pogorszenie stanu chronionych siedlisk naturalnych oraz handel substancjami zubożającymi warstwę ozonową, zostały zaliczone do wykroczeń, które będą podlegały prawu karnemu w przypadku, jeżeli działania te będą prowadzone niezgodnie z prawem wspólnotowym. Karze podlegać będą nie tylko firmy, ale również osoby, nawet jeśli bezpośrednio nie popełniły przestępstwa. Stanie się tak w przypadku, gdy przestępstwo zostało popełnione w celu uzyskania przez te osoby korzyści lub są to osoby zarządzające przedsiębiorstwem, które popełniło przestępstwo.
Dla osób, które popełniły przestępstwo, w wyniku którego doszło do śmierci lub poważnych uszkodzeń ciała projekt dyrektywy przewiduje nawet do dziesięciu lat pozbawienia wolności, natomiast w pozostałych przypadkach - do 5 lat. Przedmiotowy projekt przewiduje również wprowadzenie systemu kar finansowych, z najwyższą karą 1,5 miliona euro w najbardziej poważnych przypadkach. Kraje członkowskie będą mogły wprowadzić wyższe kary. W przypadku przedsiębiorstw będzie wynagane również zobowiązanie ich do przywrócenia środowiska do poprzedniego stanu. Kraje członkowskie będą musiały doprowadzić prawodawstwo krajowe do zgodności z wymaganiami dyrektywy w ciągu 18 miesięcy od daty wejścia jej w życie. Polski kodeks karny przewiduje szereg kar za przestępstwa przeciwko środowisku, począwszy od grzywny, a skończywszy na kilku latach pozbawienia wolności.