Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Co łączy archeologa i detektywa?

Odpowiedź na to pytanie można znaleźć w powieści Agathy Christie "Morderstwo w Mezopotamii". Jeden z jej bohaterów wypowiada zdanie: "Z Pana byłby wspaniały archeolog, Panie Poirot. Posiada Pan wielką umiejętność odtwarzania przeszłości.", które trafnie wskazuje wspólny cel pracy archeologa i detektywa. W przypadku archeologa chodzi o odtworzenie odległej przeszłości, związanej z życiem ludzi wieki i tysiąclecia temu. Tymczasem detektyw skupia się na wydarzeniach mu bliższych.

Przedmiotem poszukiwań archeologa są artefakty, czyli przedmioty wykonane przez człowieka, a także inne ślady jego działalności w przeszłości. I to za ich pomocą badacz wyjaśnia przeszłość oraz rekonstruuje bieg wydarzeń - w tym panowania władców, przebieg szlaków handlowych, dawne religie, ale także życie codzienne zwykłych ludzi. W przypadku detektywa punktem wyjścia jest zbrodnia lub inne przestępstwo popełnione niedawno. Świeże ślady pomagają wyjaśnić motyw przestępstwa i ujawnić jego uczestników.

Co ciekawe, i pracę archeologa, i pracę detektywa łączy pojawianie się fałszywych tropów i przeszkód w trakcie poszukiwania oraz ekscytacja przed odkryciem lub wyjaśnieniem sprawy. Ostatecznie w przypadku obu zawodów następuję rekonstrukcja wydarzeń z przesłanek, podczas której możliwe staje się prawdopodobne, a prawdopodobne staje się pewne.

Wokół twórczości Agathy Christie i Arthura Conan Doyle'a

Wystawa prezentuje twórczość dwóch powszechnie znanych autorów powieści kryminalnych - Agathy Christie i Arthura Conan Doyle'a, a motywem przewodnim jest archeologia, do której oboje nawiązywali w swoich powieściach i opowiadaniach. Agatha Christie jako żona archeologa Maxa Mallowana, aktywnie uczestnicząca w wykopaliskach na Bliskim Wschodzie, często czerpała z archeologii. Doświadczenia i wrażenia, jakie wywierała na niej praca wśród archeologów oraz obcowanie z reliktami świata starożytnego są licznie reprezentowane w jej twórczości (powieści Morderstwo w Mezopotamii, Spotkanie w Bagdadzie, Zakończeniem jest śmierć, Śmierć na Nilu, Randez-vous ze śmiercią, Tajemnica egipskiego grobowca).

Twórczość Artura Conan Doyle'a przypadła na drugą połowę XIX w., okres intensywnego rozwoju archeologii i paleontologii. Sam pisarz był archeologiem-amatorem, który nie tylko interesował się ówczesnymi odkryciami archeologicznym, ale prowadził również własne wykopaliska. Zainteresowania prahistorią oraz antropogenezą widoczne są w twórczości pisarza, w tym w dziełach, w których występuje sławny detektyw Sherlock Holmes (Pies Baskerville'ów, Czarcia stopa), jak i w innych mniej znanych utworach - Zaginiony świat lub Pierścień Thota (ang. The Ring of Thot).

To nietypowe spojrzenie na twórczość obojga pisarzy pozwala zaprezentować archeologię, jej warsztat oraz odkrycia z innej, mniej znanej strony. Poruszane wątki zostały przedstawione w szerszym kontekście, odnosząc się do życia pisarzy, charakteru epok, w których żyli, a także do samej archeologii jako nauki i jej rozwoju w XIX i XX wieku. Treści prezentowane na wystawie - podróże oraz ciekawe turystyczne destynacje będą zachęcały do wakacyjnych podróży, a odwołanie do książek może stanowić propozycję, a nawet zachętę do lektury dzieł obojga autorów w czasie letnich wyjazdów. 

Atrakcje towarzyszące

Wystawie będzie towarzyszyć specjalna detektywistyczna gra rodzinna, a na dziedzińcu powstanie strefa czytelnika, pozwalająca zapoznać się z książkami Artura Conan Doyle'a oraz Agaty Christie w cieniu umieszczonego na dziedzińcu Muzeum oryginalnego obelisku Ramzesa II.

Ekspozycję można zwiedzać do 30 września na dziedzińcu poznańskiego Pałacu Górków (ul. Wodna 27). Wstęp całkowicie bezpłatny!

Partnerem wystawy jest Wydawnictwo Dolnośląskie, oficjalny wydawca książek Agathy Christie w Polsce.