Czerwony wagon wojenny w Poznaniu

Dzięki współpracy MPK Poznań i MPK S.A. w Krakowie w sezonie 2023 po Poznaniu będzie kursował skład unikalnych wagonów KSW. Do wagonu silnikowego, który udało się przywrócić do ruchu w ubiegłym roku, dołączy kolejny, doczepny, będący własnością krakowskiego przewoźnika. Premierowy wyjazd - w sobotę, 20 maja.

Czerwony wagon wojenny - grafika artykułu
Dzięki współpracy MPK Poznań i MPK S.A. w Krakowie w sezonie 2023 po Poznaniu będzie kursował skład unikalnych wagonów KSW fot. MPK

- To efekt rozpoczętej w ubiegłym roku współpracy krakowskiego przewoźnika i MPK w Poznaniu. Spółki zdecydowały wymieniać się na okres wakacyjny swoimi pojazdami. W ubiegłym roku po Krakowie kursował poznański 102N, czyli "kanciak", natomiast do Poznania przyjechał 4N1. W tym roku do Krakowa pojechał "sanocki" wagon ND, a my będziemy mogli wozić pasażerów wagonem doczepnym KSW. Premierowy kurs odbędzie się na linii 0 w Noc Muzeów, w trakcie której przypominamy o obchodzonym w tym roku 125-leciu tramwajów elektrycznych w Poznaniu - mówi Krzysztof Dostatni, prezes Zarządu MPK Poznań. 

Skrót KSW oznacza Kriegs-Straßenbahn-Wagen, czyli "wojenny wagon tramwajowy". W czasie II wojny światowej silnikowe KSW były produkowane w fabryce Waggonfabrik Fuchs w Heidelbergu (stąd poznańskie oznaczenie H), a doczepne - w zakładzie Uerdingen w Krefeld.

W ubiegłym roku do kolekcji taboru historycznego MPK Poznań dołączył dwukierunkowy tramwaj KSW Heidelberg. Wagon trafił do Poznania w 1944 roku. Początkowo z powodu braku części wyposażenia elektrycznego eksploatowany był jako doczepny, natomiast do samodzielnego ruchu - jako wagon silnikowy - został skierowany w roku 1950. W latach 60. przeszedł remont połączony z przebudową na jednokierunkowy i w takim stanie kursował do roku 1972. Wtedy został wycofany z ruchu liniowego i przekształcony w wagon gospodarczy. Na początku lat 90. XX wieku całkowicie zakończono jego eksploatację. Dzięki staraniom Klubu Miłośników Pojazdów Szynowych oraz wspieraniu tej inicjatywy przez ówczesną dyrekcję MPK Poznań ten unikatowy wagon uniknął kasacji, a w ubiegłym roku udało się przywrócić mu dawny blask i ponownie włączyć do ruchu. Więcej w artykule Wagon KSW Heidelberg powraca na poznańskie torowiska!

Wagon H z Krakowa

W tym sezonie wagon H z numerem 158 będzie kursował po Poznaniu z wagonem doczepnym, będącym własnością MPK S.A. w Krakowie. Pojazd wyprodukowany został dla austriackiego miasta Graz, gdzie nosił numer 126. Po zakończeniu eksploatacji trafił do muzeum tramwajowego w miejscowości Mariazell, które zdecydowało się zaoferować go krakowskiemu przewoźnikowi. Do Krakowa trafił w 2017 roku. Podczas renowacji pomalowano go w barwy Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego z Gdańska. Jednocześnie na doczepie KSW pozostawiono dotychczasowy numer 126 pochodzący z Grazu. W swój pierwszy kurs na Krakowskiej Linii Muzealnej wyruszył w połowie 2019 roku, w tym roku będzie gościł w stolicy Wielkopolski.

- Spośród wyprodukowanych w czasie II wojny światowej tramwajów do dziś zachowało się zaledwie kilkanaście czynnych pojazdów KSW, stanowiących cenne okazy zbiorów muzealnych - mówi Mariusz Szałkowski, wiceprezes zarządu MPK S.A. w Krakowie. - Dzięki współpracy przewoźników w tym sezonie linii turystycznych w Poznaniu będzie można zobaczyć, a nawet wybrać się na przejażdżkę unikalnym składem wagonów KSW.

Do Krakowa wyjechał natomiast będący własnością MPK Poznań "sanocki" wagon ND o numerze taborowym 436 - jedyny w Polsce wagon ND produkcji Sanockiej Fabryki Wagonów doprowadzony do stanu fabrycznego. Wagony z tej fabryki były pierwszymi wagonami generacji N, które zostały dostarczone do Poznania w 1951 roku.

Remont jedynego zachowanego wagonu (który w 1984 roku został zdjęty z ewidencji ruchu osobowego, i przekwalifikowany na wagon szkoleniowy kończąc służbę w 1992 roku) rozpoczął się w 1996 roku  i trwał do końca 2012 roku (szczegóły w archiwalnym tekście MPK  Drugie życie "Sanoka"). Dzięki wpisaniu go do rejestru zabytków ruchomych możliwe było przywrócenie wszystkich elementów wyposażenia zgodnych z początkiem eksploatacji.

Jak się podróżuje "sanocką" bimbą? Podczas tegorocznych wakacji będzie można sprawdzić to, wybierając się na wycieczkę Krakowską Linią Muzealną. 

W tym roku MPK Poznań obchodzi jubileusz 125-lecia tramwaju elektrycznego w stolicy Wielkopolski - od 6 marca 1898 roku zastąpiły one pojazdy ciągnięte przez  konie. Kulminacją obchodów będzie planowane na listopad wydarzenie dla mieszkańców, połączone z obchodami dnia św. Katarzyny, patronki przewoźników.

MPK