W Poznań CityLab opracowywane będą rozwiązania wspierające procesy administracyjne oraz dostarczające mieszkańcom nowoczesnych usług cyfrowych. 

- Chcemy stworzyć przestrzeń, która będzie służyła weryfikacji pomysłów i testowaniu rozwiązań opartych o wschodzące technologie, takie jak sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, big data, internet rzeczy oraz blockchain - mówi Michał Łakomski, pełnomocnik prezydenta Poznania ds. smart city. - CityLab będzie pełnił wiele funkcji. Ma być bankiem wiedzy, katalizatorem zmian, a także miejscem dostarczającym inspiracji, narzędzi i metod działań do rozwoju projektów z zakresu smart city dla mieszkańców, Miasta i naszych partnerów. 

W CityLab realizowane będą przedsięwzięcia, takie jak laboratorium innowacji, które zaoferuje wsparcie we wprowadzaniu i pilotowaniu projektów cyfrowych, a także w którym rozwijane będą szeroko dostępne narzędzia. Przykładem może być Platforma Otwartych Danych czy aplikacja Smart City Poznań. Ponadto znajdzie się tam przestrzeń do przeprowadzania konsultacji społecznych oraz Poznań Welcome Center, czyli miejsce na stałe i czasowe wystawy pokazujące potencjał Miasta oraz partnerów CityLab. 

Poznań CityLab znajdować się będzie na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Otwarcie zaplanowano na 2025 rok. 

Od kryptologii do smart city

W czwartek w Centrum Szyfrów Enigma podpisano list intencyjny w sprawie współpracy w dziedzinie sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa, w tym rozwoju CityLab.  Sygnatariuszami dokumentu są: Miasto Poznań, Centrum Sztucznej Inteligencji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa Politechniki Poznańskiej, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny oraz Fundacja In_Spire. 

Celem współpracy jest, aby Poznań stał się wiodącym miastem w przeprowadzeniu transformacji cyfrowej. W jej ramach partnerzy będą wspólnie realizować projekty - w tym także krajowe czy międzynarodowe - oparte o sztuczną inteligencję, które mogą stać się wzorcem dla innych miast. Ponadto będą szukać innowacyjnych rozwiązań opartych o najnowsze technologie. 

Współpraca obejmuje również wspólnie ubieganie się o środki zewnętrzne oraz edukację, poprzez zapewnienie szkoleń i rozwoju kompetencji związanych z technologią AI dla mieszkańców Poznania i pracowników instytucji. W liście podkreślono również istotę bezpieczeństwa cybernetycznego.

Data podpisania listu - 25 stycznia - nie jest przypadkowa. To Dzień Kryptologii, ustanowiony w 2007 r. przez Wydział Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Upamiętnia on rocznicę złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, czego dokonali polscy kryptolodzy, absolwenci Uniwersytetu Poznańskiego - Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki. To oni właśnie w stolicy Wielkopolski w latach 1929-1932 stawiali pierwsze kroki w dekryptażu Enigmy.

AI  dla mieszkańców

Już teraz Miasto realizuje projekty oparte o sztuczną inteligencję, które służą mieszkańcom. Na stronie www.poznan.pl/odpady powstała wyszukiwarka segregacji odpadów, która podpowiada, co gdzie wyrzucić. W ramach tego rozwiązania powstał też edukacyjny quiz. Przedsięwzięcie jest oparte o przetwarzania języka naturalnego. System ten - wykorzystywany np. w chatbotach - pozwala komputerom zrozumieć i naśladować ludzkie języki. 

Ponadto w ramach współpracy z Miasta z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza oraz Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym realizowany jest projekt Proste Pismo. To baza dokumentów urzędowych, uproszczonych pod kątem językowym i możliwych do wykorzystywania przez pracowników urzędu w komunikacji z klientami. W narzędziu wykorzystano mechanizmy sztucznej inteligencji, w szczególności model głębokiej sieci neuronowej typu Transformes (z tej samej grupy, do której należy popularny obecnie ChatGPT). Zastosowany model jest jednak całkowicie autorskim rozwiązaniem wypracowanym we współpracy UMP, UAM i PCSS.

JZ