Poznań dba o estetykę przestrzeni publicznych

Z ulic stolicy Wielkopolski systematycznie znikają szpecące miasto reklamy. Nośniki są usuwane w wyniku licznych kontroli, a także przy okazji realizowania inwestycji. Jakość przestrzeni publicznej uległa zdecydowanej poprawie także dzięki wprowadzeniu Parku Kulturowego na obszarze Starego Miasta. Na tym jednak nie koniec, gdyż trwają intensywne prace nad poznańską uchwałą krajobrazową.

Demontaż nielegalnego nośnika reklamowego. - grafika artykułu
W stolicy Wielkopolski jednym z podmiotów sprawdzających legalność reklam jest Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania, fot. PINB.

- O jakości przestrzeni publicznych w dużym stopniu świadczą znajdujące się w niej reklamy. Dlatego działania zmierzające do uporządkowania tej kwestii są jednym z naszych priorytetów. Efekty przynoszą kontrole Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego i Zarządu Dróg Miejskich. Reklamy są usuwane także przy okazji prowadzenia miejskich inwestycji. Od 2018 roku obowiązuje Uchwała o Parku Kulturowym, która pozwoliła poprawić wygląd Starego Miasta, najcenniejszego historycznie obszaru - mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. - Mamy świadomość, że reklamy są ważnym elementem gospodarki. Nie chcemy zabierać przedsiębiorcom tej formy promocji produktów czy usług. Należy jednak pamiętać, że reklamy muszą być wywieszane zgodnie z obowiązującym prawem. 

W stolicy Wielkopolski jednym z podmiotów sprawdzających legalność reklam jest Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania. Od roku 2018 do połowy 2021 inspektorzy PINB skontrolowali 422 nośniki. Jak się okazało, 399 z nich było zamontowanych nielegalnie. Chodzi głównie o reklamy na urządzeniach wolnostojących, ale zdarzały się także tablice na ogrodzeniach i budynkach, banery oraz tablica LED. W efekcie dokonano 107 rozbiórek. W sprawach dotyczących pozostałych, samowolnie wybudowanych lub zamontowanych reklam trwają postępowania zmierzające do ich usunięcia z przestrzeni publicznej.

Kontrole reklam zlokalizowanych w pasie drogowym przeprowadza Zarząd Dróg Miejskich. Od roku 2018 do połowy 2021 doprowadzono do usunięcia 444 nielegalnych nośników. Były to reklamy wielkoformatowe, banery, szyldy, a nawet oklejony samochód. 

Reklamy były usuwane także podczas realizacji budowy trasy tramwajowej na Naramowice czy ronda Rataje.  

Park Kulturowy 

Skutecznym narzędziem w ograniczeniu samowoli reklamowej na Starym Rynku i w jego okolicy jest Uchwała o Parku Kulturowym. Dokument określa reguły wyglądu ogródków gastronomicznych i szyldów. Wyznacza miejsca, w których można handlować i precyzuje zasady remontów i renowacji budynków. Reguluje też zasady montażu urządzeń technicznych, np. anten satelitarnych, klimatyzatorów, zakazuje agresywnych i świecących reklam i szyldów. Teren objęty ochroną liczy prawie 40 ha, jego granica przebiega ulicami: Solną, Wolnica, Małe Garbary, Garbary, pl/ Bernardyńskim, Podgórną i Al. Marcinkowskiego.

Po ponad 3 latach obowiązywania uchwały ok. 700 podmiotów znajdujących się w obszarze Parku Kulturowego uporządkowało swoje reklamy i witryny. Tych, które tego jeszcze nie zrobiły, pozostało ok. 30. Dla większości z nich wszczęto postępowanie administracyjne bądź skierowano sprawę do sądu. Najczęściej występującym problemem jest skomplikowana sytuacja prawna nieruchomości, jak zmiana właściciela czy konflikty między współwłaścicielami.

Warto wspomnieć również o przyznawanych od 2019 roku Certyfikatach Dobrych Praktyk. Firmy otrzymują je za wzorcowe działania reklamowe zgodne z zasadami Uchwały o Parku Kulturowym, wysoką dbałość o estetykę elewacji, aranżację witryny i otoczenia lokalu. Pod koniec 2020 roku wyróżniono kolejnych dwadzieścia lokali - restauracji, kawiarni, sklepów, zakładów rzemieślniczych oraz muzeum oraz jedną galerię. 

Instalacja reklam jest także ograniczona dla budynków wpisanych indywidualnie do rejestru zabytków oraz znajdujących się w strefie ochrony konserwatorskiej, która obejmuje tereny centrum miasta i historycznych dzielnic: Łazarza, Wildy, Sołacza, Jeżyc, Śródki, Grunwaldu. W tym przypadku na umieszczanie reklamy należy uzyskać pozwolenie Miejskiego Konserwatora Zabytków.

Uchwała krajobrazowa 

Kontynuowane są prace nad poznańską uchwałą krajobrazową, która określi zasady sytuowania nośników reklamowych, małej architektury i ogrodzeń. Według projektowanych przepisów Poznań ma zostać podzielony na cztery obszary. Dla każdego z nich przewidziano inne regulacje prawne oraz okresy dostosowawcze. Więcej na ten temat można znaleźć na stronie poznan.pl

Na początku roku do dokumentu można było zgłaszać uwagi. Zostały one rozpatrzone, a część z nich uwzględniono w aktualnych zapisach. W październiku projekt uchwały został ponownie wyłożony do publicznego wglądu. Ze względu na pandemię COVID-19 jest on udostępniony na stronach internetowych www.poznan.pl/krajobrazowa oraz bip.poznan.pl. Do 28 listopada do dokumentu można zgłaszać uwagi. 

Pracom nad uchwałą towarzyszyło powstanie Szyldownika. To poradnik skierowany do małych i średnich przedsiębiorców, którzy chcą oznakować miejsce prowadzonej działalności w sposób funkcjonalny i estetyczny, zgodny z zasadami kompozycji i oczekiwaniami Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz Pełnomocnika Prezydenta ds. estetyki miasta (Plastyka Miejskiego). 

JZ