Cmentarz staroparafialny św. Wojciecha
Cmentarz staroparafialny św. Wojciecha
Dane statystyczne:
Liczba pochowanych osób: 425
Liczba grobów: 327
Powierzchnia: 1,357 ha
Dane na dzień: 12.07.2010 r.
Zabytkowa, nieczynna dziś nekropolia, założona na początku lat 30. XIX wieku. Jej urządzenie zbiegło się z budową pruskich fortyfikacji na miejscu dawnych wsi na stoku Wzgórza Winiarskiego. Obok Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan jest jednym z najstarszych istniejących w Poznaniu cmentarzy.
Cmentarz rozplanowano w układzie tarasowym; ma znaczące walory estetyczne i krajobrazowe, jako "zielona świątynia śmierci". Pochowano tu znamienitych Wielkopolan, orędowników pracy organicznej - nie tylko elitę umysłową i artystyczną Poznania, ale też polskich pionierów handlu i przemysłu. Niestety, wiele grobów nie przetrwało walk o Cytadelę na początku 1945 r. Przy udziale strony społecznej, w roku 2019 administrujący cmentarzem Zarząd Zieleni Miejskiej, pod nadzorem Miejskiego Konserwatora Zabytków, przystąpił do działań ratujących i zabezpieczających relikty starych, wartościowych artystycznie nagrobków.
Więcej informacji historycznych o cmentarzu: Cyfrowe Lapidarium Poznania / e-lapidarium.pl
Administrator cmentarza:
Cmentarzami na stoku Cytadeli administruje:
Zarząd Zieleni Miejskiej w Poznaniu https://zzmpoznan.pl/
ul. Strzegomska 3, 60-194 Poznań
tel.: 61 646 33 44 kancelaria@zzmpoznan.pl
Uwaga! Groby wojenne znajdują się pod ustawową ochroną Państwa Polskiego, reprezentowanego przez Wojewodę. Zakres opieki reguluje odnawiane corocznie Porozumienie Wojewody Wielkopolskiego z Miastem Poznań w sprawie powierzenia obowiązku utrzymania grobów i cmentarzy wojennych.
Groby weteranów walk o wolność i niepodległość Polski znajdują się pod ustawową opieką Instytutu Pamięci Narodowej.
Park Cytadela wraz z zespołem cmentarzy na stoku Cytadeli formalnie wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych. Oznacza to, iż wszelkie prace muszą zostać wcześniej uzgodnione z Biurem Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu.
Porównaj: H. Hałas, J. Karwat, "Nekropolia wojskowa na Cytadeli", [w:] "Kronika Miasta Poznania", 2005, nr 1, s. 282-305; J. Bączyk, A. Bilski, "Na stoku Cytadeli Poznańskiej. Przewodnik po cmentarzach", Poznań 2005; W. Olszewski, "Cmentarze na stokach Poznańskiej Cytadeli", Poznań 2008; J. Bączyk, "Krzyż dla generała. Generałowie ze stoku poznańskiej Cytadeli (1831-1945)", Poznań 2019.
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Wydział Polityki Społecznej
al. Niepodległości 16/18, 61-713 Poznań
tel.: 61 854 18 25
ps@poznan.uw.gov.pl
Oddział Organizacyjny i Ochrony Dziedzictwa Narodowego:
tel.: 61 854 18 10
Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Poznaniu
ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań
Naczelnik - Wojciech Chałupka
tel.: 61 835 69 63
wojciech.chalupka@ipn.gov.pl
Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu
plac Kolegiacki 17, 61-841 Poznań
tel.: 61 878 5452
mkz@um.poznan.pl
oprac. Paweł Skrzypalik