Z czego wynikają różnice w wynagrodzeniach
Interpelacja radnej ma związek z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej informacjami o tym, że w Urzędzie Miasta ma dochodzić do dyskryminacji płacowej ze względu na płeć ponieważ kobiety zarabiają mniej od mężczyzn na każdym szczeblu hierarchii urzędniczej. Marta Mazurek zwraca się zatem z prośbą o przeprowadzenie pogłębionej analizy różnic w zarobkach.
Radna zauważa, że osoby zatrudnione w UMP otrzymują część wynagrodzenia w postaci dodatków i prosi o analizę czynników wpływających na ich wysokość, m.in. liczby usprawiedliwionych nieobecności, dłuższych nieobecności w pracy oraz wszelkich innych. Zwraca się także z prośbą o wyjaśnienie powodów zróżnicowania przydzielania zadań. Wreszcie, co jest równie ważne, o informację, czy w Urzędzie zostało przeprowadzone wartościowanie stanowisk, a jeżeli nie, to czy i kiedy jest ono planowane.
W odpowiedzi Urząd Miasta zapewnia, że ze szczególną uwagą analizuje wynagrodzenia osób zatrudnionych. Celem tych analiz jest podejmowanie działań wyrównujących różnice tam, gdzie luka płacowa byłaby większa niż 5%. Struktura wynagrodzenia w Urzędzie Miasta Poznania może obejmować, obok stałych elementów wynagrodzenia tj. płacy zasadniczej, dodatku stażowego, dodatku funkcyjnego na stanowiskach kierowniczych - również inne niestałe elementy wynagrodzenia jak nagrody za wyróżniającą się pracę czy dodatki specjalne za okresowe zwiększenie obowiązków służbowych np. za zastępowanie osób nieobecnych, czy za dodatkowe zadania. Stałe wynagrodzenie jest zależne m.in. od rodzaju stanowiska, konstrukcji jego zadań (stopnia skomplikowania zadań), stopnia odpowiedzialności na stanowisku, specjalistycznych uprawnień, a w przypadku stanowisk kierowniczych - m.in. od rozpiętości kierowania, różnorodności obszarów merytorycznych podlegających osobom na stanowiskach kierowniczych, odpowiedzialności za wydatkowanie środków publicznych. W każdym przypadku wynagrodzenia pracownicze zależą od zaangażowania w zadania podstawowe i dodatkowe.
Dla uzyskania jak najpełniejszego obrazu wynagrodzeń między obiema płciami należałoby skupić się na analizie zakresów zadań merytorycznych na stanowiskach, a nie wyłącznie na poziomie stanowisk tzw. służbowych. Odmienność zadań i odpowiedzialności na stanowiskach służbowych to częsta przyczyna zróżnicowania wynagrodzeń, które w takim przypadku może być uzasadnione. Zróżnicowanie przydzielania zadań wynika z wielu czynników, natomiast nie jest powiązane z płcią zatrudnionego pracownika albo pracowniczki. Różnice mogą dotyczyć nieporównywalnych obszarów merytorycznych, w ramach których osoby wykonują swoje zadania. Zatrudnianie osób na określone stanowiska jest warunkowane wymaganą specjalizacją i doświadczeniem zawodowym, co może być różne dla płci. Różnice w ruchomych częściach wynagrodzenia na niekorzyść kobiet mogą być powodowane przerwami w karierze zawodowej, związanymi z rozwojem rodziny i macierzyństwem, opieką nad dziećmi w przypadku choroby i podobnymi czynnikami.
Obecnie w Urzędzie dobiega końca kontrola Komisji Rewizyjnej Rady Miasta. Jednym z obszarów kontroli była polityka równościowa w zakresie wynagrodzeń z podziałem na płeć w poszczególnych wydziałach Urzędu Miasta w 2023 roku. Komisja otrzymała obszerne wyjaśnienia, dotyczące przedłożonych danych dotyczących wynagrodzeń w Urzędzie oraz przyczyn ewentualnych różnic między zarobkami kobiet i mężczyzn. Komisja Rewizyjna przyjęła protokół z kontroli na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej 17 grudnia 2024 roku, w którym zawarła m.in. wniosek: "Komisja stwierdza, że polityka równościowa w zakresie wynagrodzeń prowadzona jest prawidłowo".
W kontekście wynagrodzeń w Urzędzie Miasta Poznania ważny jest także proces wartościowania stanowisk pracy. Działania przygotowawcze rozpoczęto w 2022 roku, zakończenie całego procesu wartościowania stanowisk planowane jest w 2025 roku. Konsekwencją wartościowania stanowisk w miejscu pracy jest między innymi niwelowanie nieuzasadnionych różnic w wynagrodzeniach zatrudnionych osób, niezależnie od płci.
oprac. red.