Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Spektakl na ulicy 

Podczas przemarszu po ulicach kolorowe Dziady w ręcznie przygotowanych maskach i strojach pozdrawiają mieszkańców oraz składają im życzenia noworoczne. W tłumie korowodu można wypatrzeć takie postacie jak Koń, Niedźwiedź i Pachołkowie z krótkimi biczami, którzy pomagają Cyganowi nadzorować przejście.  

W sobotę 22 lutego, poznański korowód rozpocznie się na Dziedzińcu Urzędu Miasta na placu Kolegiackim. O 14:00 Dziady powitają przybyłych i złożą uroczyste życzenia noworoczne, czemu będzie towarzyszyć krótki spektakl.  

Następnie przebierańce wyruszą w stronę Starego Rynku i skierują się do Starego Koryta Warty, aby Wartostradą przejść na Ostrów Tumski pod Bramę Poznania. Tam ok. 16:00 rozpocznie się jeszcze jeden spektakl Dziadów.  

W Korowodzie może wziąć udział każdy. Wydarzenie jest bezpłatne.  

Tradycja pełna symboli 

Noworoczny Korowód Dziadów wywodzi się z Żywiecczyzny, a konkretnie z miejscowości Żywiec i Zabłocie, gdzie Dziady były nazywane Jukacami. Tradycja ma nawiązywać do wygonienia z miasta Szwedów podczas potopu szwedzkiego. Stąd występujący mają na sobie odstraszające maski, dzwonki i bębny.  

Warto wspomnieć, że na samym obszarze Żywiecczyzny można spotkać się z wieloma interpretacjami tego święta, co udowadnia, jak żywa była i jest ta tradycja w tym rejonie. 

Podstawowa rolą ulicznego spektaklu jest pożegnanie starego roku i przywitanie nowego. Dziady żywieckie rozpoczynają świętowanie od wieczora sylwestrowego a kończą w Nowy Rok w godzinach popołudniowych. W tym czasie spotykają się z mieszkańcami miast i wsi, aby złożyć im życzenia noworoczne i pobrudzić ich twarze węglem na szczęście.  

Najważniejszą postacią w korowodzie jest Koń, który symbolizuje witalność i ożywanie przyrody i ludzi po śnie zimowym. Kulminacyjnym momentem są przeskoki Konia nad Niedźwiedziem, od tego momentu rozpoczyna się nowe życie. Nad przejściem nadzór sprawuje Cygan znany z wróżbiarstwa, tresury dzikich zwierząt oraz kowalstwa. Jemu towarzyszą Pachołkowie (jukacy) z krótkimi biczami - ich ubiór również ma znaczenie, ponieważ wskazuje na ich hierarchię w grupie.  

Kultura pod ochroną 

Tradycja kolędniczego korowodu Dziadów to jedna z tradycji, która przetrwała próbę czasu i do dzisiaj jest żywo kultywowana przez mieszkańców Żywiecczyzny. Od 2023 roku jest wpisana na Krajową Niematerialną Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO i co roku wywołuje uśmiech na twarzach mieszkańców. 

W Poznaniu korowód pojawi się pierwszy raz dzięki inicjatywnie Zespołu Tańca Ludowego Poligrodzianie, którzy we współpracy z Bramą Poznania chcą pokazać ten zwyczaj w innych częściach Polski. 

PP