Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Na Starym Rynku znajdują się cztery fontanny. Fontanny Neptuna, Apolla, Marsa i Prozerpiny zastąpiły dawne studnie, które kiedyś stały na rynku. Pierwsza wzmianka o studniach pochodzi z 1568 r., kiedy zamówiono u rzeźbiarza Michela Fleischera z Legnicy drewniane figury lwa i jelenia, które miały ozdobić studnie przed ratuszem oraz kamienicą nr 54. W 1615 r. figury lwa i jelenia zostały zastąpione rzeźbami Apolla, Jowisza, Marsa i Neptuna autorstwa rzeźbiarza Krzysztofa Redlla. W 1758 r. rajcy miejscy  (rajcowie - to stare określenie na radcę miasta) zlecili Augustynowi Schöpsowi wykonanie fontanny Prozerpiny, która stoi tam po dziś dzień.

Fontanna Neptuna

To jedna z czterech fontann na Starym Rynku, znajdująca się po jego południowo-zachodniej stronie, przy ujściu ulic Paderewskiego i Szkolnej. Fontanna została zaprojektowana przez Marcina Sobczaka w 2004 roku, a nad basenem współpracował Adam Piasecki.

Neptun to starożytny rzymski bóg wód, deszczu i patron podróżników morskich. Jego atrybutem jest trójząb, trójramienna włócznia. Gdy Neptun był przychylny żeglarzom, obdarzał ich spokojnymi morzami. W przeciwnym razie wywoływał burze, sztormy i trzęsienia ziemi.

Aby przypodobać się bogu, starożytni Rzymianie składali ofiary w nadziei na deszcz i uniknięcie suszy. Ofiarami były białe i czarne byki, a czasem barany i dziki. Na jego cześć odbywały się uroczystości ludowe zwane Neptunaliami.

Fontanna Marsa

Druga fontanna na Starym Rynku stoi po północno-zachodniej stronie rynku w Poznaniu. Według mitologii rzymskiej Mars był bogiem rolników, zapewniał udane zasiewy, walczył z zimnem, burzami i złymi duchami, które mogły zniszczyć zbiory. Mars chronił również pasterzy i zwierzęta hodowlane oraz czuwał nad gospodarstwami. Z biegiem czasu, wraz z rozwojem Rzymu, bóg ten zyskał patronat nad coraz większą liczbą dziedzin życia.

Wraz z rozwojem Rzymu Mars stał się bogiem wojny - nie wojny w celu mordowania i plądrowania, ale w celu zaprowadzenia porządku. W szczególności promował podboje Rzymu, a ponadto troszczył się o dobrobyt podległych mu ziem, dbając o bogate zbiory i ochronę przed nieprzyjaznymi sąsiadami.

Przed wyruszeniem na wojnę Rzymianie składali ofiary Marsowi i modlili się w jego świątyni. Marsowi poświęcali część łupów wojennych w podzięce za zwycięstwo. Później Rzymianie prosili tego boga o zemstę za niesprawiedliwość.

Fontanna została odsłonięta w 2005 roku, a jej autorem jest Rafał Nowak.

Fontanna Prozerpiny

Ta fontanna wyróżnia się swoim historycznym znaczeniem. Istnieją fotografie, przedstawiające ją już w 1905 roku i w kolejnych dekadach.

W 1758 roku rajcowie Poznania zlecili Augustynowi Schöpsowi wykonanie fontanny, którą ukończono w 1766 roku. Schöps wyrzeźbił ją z piaskowca w stylu barokowym. Fontanna została odrestaurowana w latach 90. XX wieku. Z czterech oryginalnych fontann na Starym Rynku tylko ta przetrwała do dziś; pozostałe trzy to rekonstrukcje z początku XXI wieku. Projekt rekonstrukcji fontanny stworzył Marcin Sobczak we współpracy z Adamem Piaseckim w 2004 roku. Na ścianach basenu znajdują się płaskorzeźby przedstawiające żywioły: ogień, powietrze, wodę i ziemię, a także herb miasta.

Według mitologii rzymskiej Prozerpina była córką Ceres, bogini płodności, i Jowisza, władcy nieba, światła dziennego i burz. Pluton, władca podziemi, porwał ją, aby uczynić swoją żoną. Gdy tylko Ceres zdała sobie sprawę, że Pluton potajemnie porwał jej ukochane dziecko, wpadła w furię i sprowadziła na ziemię bezprecedensową suszę, która zabiła wszystkie plony. Gromowładny Jowisz, obserwujący z nieba niszczenie pól, sadów i winnic, postanowił interweniować. W rezultacie bogowie doszli do porozumienia, zgodnie z którym Proserpina musiała spędzać sześć miesięcy w roku na ziemi, a resztę czasu - w podziemiach, ze swoim mężem Plutonem. Boginia Ceres tak mocno tęskniła, gdy jej córka przebywała w siedzibie śmierci, że zapomniała obdarzyć naturę swoimi łaskami, więc nadchodził czas zimy. Wiosną, wraz z powrotem Proserpiny, wszystko zaczynało kwitnąć, jakby rodziło się nowe życie.

Fontanna stoi przed ratuszem na Starym Rynku. 15 maja 2010 roku została uszkodzona przez kibiców Lecha Poznań świętujących zdobycie tytułu mistrza Polski. Po miesiącu fontanna została odrestaurowana dzięki funduszom zebranym przez samych kibiców.

Fontanna Apolla

Czwarta fontanna na Starym Rynku znajduje się po jego południowo-wschodniej stronie, przy ujściu ulic Świętosławskiej i Wodnej.

Apollo, w mitologii greckiej i rzymskiej, był bogiem światła, sztuki, muzyki, uzdrawiania i przepowiadania przyszłości.

Kiedy Apollo, w towarzystwie Muz, pojawia się wśród bogów na jasnym Olimpie i słychać dźwięki jego kitary i śpiew Muz, wszystko milknie: bogowie zapominają o konfliktach, pokój i cisza panują na Olimpie. Apollo prowadzi okrągły taniec z dziewięcioma muzami. Młode, piękne muzy są jego stałymi towarzyszkami. W całkowitej ciszy struny kitary Apolla brzmią uroczyście. Kiedy Apollo wesoło uderza w złote struny kitary, wtedy jasny, lśniący okrągły taniec porusza się w sali biesiadnej bogów.

Fontanna Apolla została uruchomiona w 2002 roku, a jej twórcą jest Marian Konieczny.

Mapę z zaznaczonymi rzeźbami można zobaczyć na stronie Poznan.pl