2014
ANNA JAKRZEWSKA-SAWIŃSKA
Doktor Anna Jakrzewska-Sawińska jest lekarką, specjalistką chorób wewnętrznych, medycyny pracy i medycyny paliatywnej. Od początku swej drogi życiowej związana jest z Poznaniem. Ukończyła studia uzyskując dyplom lekarski oraz obroniła doktorat na Akademii Medycznej. Przez wiele lat pracowała w różnych poznańskich placówkach służby zdrowia, m.in.: III Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej i Szpitalu Miejskim im. Strusia. Kierowała Międzyzakładową Przychodnią Resortu Łączności oraz Ośrodkiem Usług Leczniczych i Badań Profilaktycznych.
Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych dr Anna Jakrzewska-Sawińska podjęła jedno z najtrudniejszych wyzwań lekarskich w swojej karierze - niesienie pomocy ludziom w terminalnej fazie choroby. Podczas podróży w 1986 r. do Indii, trafiła do hospicjum Matki Teresy w Kalkucie i leprozorium Ojca Mariana Żelazka w Purii. Te dwa spotkania sprawiły, że jej zawodowe drogi znalazły nowe ukierunkowanie. Po intensywnym wstępnym przygotowaniu, rozpoczęła pracę w zespole opieki domowej poznańskiej Kliniki Opieki Paliatywnej kierowanej przez profesora Jacka Łuczaka.
Podejmując próbę zbudowania skutecznego modelu wielospecjalistycznej opieki paliatywno-hospicyjnej w oparciu o współczesne standardy medycyny, między innymi dzięki jej zaangażowaniu powstaje w 1997 r. w Poznaniu Wielkopolskie Stowarzyszenie Wolontariuszy Opieki Paliatywnej "Hospicjum Domowe", a w rok później Wielkopolskie Hospicjum dla Dorosłych. W 1999 r. dr Anna Jakrzewska-Sawińska uruchamia Wielkopolskie Hospicjum dla Dzieci.
Wieloletnie starania dr Anny Jakrzewskiej-Sawińskiej doprowadziły do tego, że "Hospicjum Domowe" krok po kroku uruchamiało coraz to nowe specjalności. Powstaje również pierwsza w Poznaniu poradnia geriatryczna. Kolejne poradnie to: Poradnia Leczenia Bólu, specjalizująca się w leczeniu pacjentów w wieku podeszłym, u których dolegliwości bólowe występują u 70-80 % osób oraz Poradnia Żywienia Dojelitowego.
W 2005 r. Hospicjum Domowe otrzymuje niezwykły dar. Rodzina, którą los dotknął najpierw nieuleczalną chorobą, a potem śmiercią ukochanego dziecka, przekazuje Hospicjum Domowemu wielopomieszczeniowy budynek. Dr Anna Jakrzewska-Sawińska natychmiast przystępuje do zbierania pieniędzy, żeby adaptować go na cele hospicyjne. W krótkim czasie udaje się zakończyć prace i "Hospicjum Domowe" przenosi się z zajmowanych dotąd bardzo skromnych pomieszczeń do pięknie odremontowanego i funkcjonalnie wyposażonego budynku. Także w 2005 r. dr Anna Jakrzewska-Sawińska, we współpracy z Urzędem Miasta uruchamia w ramach "Hospicjum Domowego" Poznańskie Centrum Seniora.
Niezwykłej aktywności organizacyjnej dr Jakrzewskiej-Sawińskiej towarzyszyła zawsze bardzo intensywna działalność edukacyjna i społeczna. Udzielała się i udziela na różnych forach krajowych i zagranicznych: Towarzystwa Samopomocy Starszej Generacji "Vis Vitalis", Stowarzyszenia Rozwijania Opieki Paliatywnej w Europie Środkowowschodniej, Forum Inicjatyw Pozarządowych, Wojewódzkiej Rady Opieki Paliatywnej, Poznańskiej Rady Seniorów. Przygotowywała standardy opieki lekarskiej i pielęgniarskiej nad ludźmi starszymi dla potrzeb Polski, Niemiec i Czech. Jest autorką licznych publikacji i doniesień zjazdowych (krajowych i zagranicznych), a także wydawnictwa książkowych. Organizuje międzynarodowe spotkania, sympozja i kongresy geriatryczno-gerontologiczne, a od 15 lat z powodzeniem kultywuje w Poznaniu tradycję corocznych uroczystych i cieszących się ogromnym zainteresowaniem koncertów z okazji Międzynarodowego Dnia Wolontariusza.
**
ROBERT "LITZA" FRIEDRICH
Swoim talentem muzycznym Robert "Litza" Friedrich wzbogacił polską muzykę popularną, czyniąc ze swych piosenek nośnik ważnych wartości moralnych, podanych w formie atrakcyjnych dla różnych odbiorców piosenek.
Choć urodził się w Babimoście, od najmłodszych lat jest związany z Poznaniem - tu bowiem powstawały i zdobywały pierwszych zwolenników jego najważniejsze projekty muzyczne, które przez kolejne trzy dekady skupiały zainteresowanie setek tysięcy słuchaczy.
Założona w 1989 r. grupa Acid Drinkers okazała się bowiem najbardziej stylowym przedstawicielem gatunku heavy-metal, a będący kluczowym ogniwem zespołu Robert Friedrich zyskał miano jednego z najlepszych polskich gitarzystów, wielokrotnie nagradzanego w branżowych rankingach i plebiscytach.
Tym większe było zaskoczenie jej wielbicieli, gdy w 2000 r. Litza stanął na czele Arki Noego - zespołu, którego folkowe piosenki z pozytywnym, chrześcijańskim przesłaniem śpiewały... dzieci lidera i jego przyjaciół. Rozsławiły one Litzę - a tym samym także Poznań - nie tylko w Polsce. Utwory Arki Noego zostały przetłumaczone na między innymi na języki niemiecki, angielski, hiszpański, ukraiński, szwedzki, i japoński, a lokalny odpowiednik zespołu znad Warty powstał nawet w... Peru.
Od 2010 r. działa natomiast Luxtorpeda - dziś najpopularniejszy zespół rockowy w Polsce, w którym obok dynamicznej muzyki wielką rolę odgrywa dialog pokoleń i postaw życiowych, ucieleśnionych w tekstach i osobach wokalistów: Litzy i rapera Przemysława "Hansa" Frencela. O tej dwoistości opowiada między innymi utwór Luxtorpedy "Wilki Dwa", który dziewięciokrotnie zajmował pierwsze miejsce listy przebojów radiowej Trójki, co jest polskim rekordem programu Marka Niedźwieckiego.
Już samo wyliczenie jego innych sukcesów, mierzonych milionami sprzedanych płyt i tysiącami koncertów, dałoby asumpt do uhonorowania Roberta Friedricha. Nie wolno jednak zapomnieć o podkreśleniu źródła jego sukcesów, którym od początku była wytrwałość w dążeniu do celu bez szukania dróg na skróty, oparta na solidnej pracy nie tylko nad własnymi umiejętnościami. Warte podziwu są też jego zdolności organizacyjne, których dowodem jest nie tylko sukces jego muzycznych projektów, ale też umiejętność kreowania zupełnie nowych zjawisk w dziedzinie animacji kultury. Stworzony przez Roberta Friedricha w 2012 roku festiwal LuxFest w niespotykany dotąd sposób połączył upodobania muzyczne całych rodzin, umożliwiając wspólne rozwijanie miłości do muzyki rodzicom i dzieciom. W tym roku LuxFest po raz pierwszy odbędzie się nie tylko w Poznaniu, co jest najlepszym dowodem uniwersalności idei, zaproponowanej przez poznaniaka.
Wyjątkowość dokonań Roberta Friedricha objawia się także w jego działalności społecznej, związanej z przesłaniem jego piosenek. Nie tylko śpiewa o skomplikowanych losach ludzkich: jest również aktywny w pomoc drugiemu człowiekowi poprzez swoją działalność pozamuzyczną - społeczną i charytatywną. Będąc ojcem ośmiorga dzieci, a od niedawna również dziadkiem, udowadnia, że możliwe jest połączenie indywidualnego sukcesu ze szczęściem osobistym.
Tytuł Zasłużonego Obywatela Miasta Poznania dla Pana Roberta Friedricha symbolizuje zatem uznanie dla jego wielu dokonań. Kompozytor, autor słów, gitarzysta, wokalista, producent muzyczny, animator życia kulturalnego, pomysłodawca festiwali i projektów artystycznych, wreszcie aktywny uczestnik życia społecznego - we wszystkich tych rolach zapisuje się w naszej pamięci jako człowiek nie tylko utalentowany, ale i zasługujący na najwyższy szacunek ze względu na swój pozytywny wpływ na życie społeczne, poprzez umiejętność tworzenia więzi, opartych na najwyższych wartościach moralnych.
**
LUDWIK MISIEK
Major Ludwik Misiek, wiceprezes wielkopolskiego okręgu Światowego Związku Zołnierzy Armii Krajowej, urodził się W 1926 r. w Pleszewie. Ojciec Ignacy był zawodowym żołnierzem Wojska Polskiego. Po wybuchu wojny działał konspiracyjnie od lata 1940 r. w placówce wywiadowczej "Aluminium", utworzonej przez jego ojca w gminie Przygodzice. Brał udział w organizowanych akcjach charytatywnych na rzecz rodzin aresztowanych konspiratorów.
W placówce "Aluminium" był archiwistą, łącznikiem i kurierem dla wyższych szczebli komendy Armii Krajowej. Ludwik Misiek był żołnierzem ZWZ/AK, pseudonim "Robert". 9 października 1942 r. został zaprzysiężony do Armii Krajowej. W latach 1943-44 działał w ostrowskim Kedywie. Brał udział w walkach osłonowych o Ostrów Wielkopolski. W styczniu 1945 r. nie ujawnił się w Urzędzie Bezpieczeństwa i do sierpnia 1945 r. działał w tak zwanej II konspiracji, należał do Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Ochotniczej "Warta".
Wojna zabrała mu brata i ojca. Po wojnie akowska przeszłość stała się powodem szykan i przeszkodą w rozpoczęciu studiów, które udało mu się podjąć z opóźnieniem w Wyższej Szkole Inżynierskiej a następnie w latach 1967 - 1969 na Politechnice Poznańskiej. Na pewien czas odebrano mu również prawo latania na samolotach.
Jako inżynier dostał nakaz pracy w Wojewódzkim Zarządzie Dróg Publicznych w Poznaniu i według jego projektów zbudowano wiele mostów i wiaduktów. W 1963 r. podjął pracę w zakładzie usług inwestycyjnych Invest Projekt w Poznaniu, gdzie brał udział w projektowaniu dzielnic mieszkaniowych Winogrady i Piątkowo oraz wielu osiedli na terenie Wielkopolski. Był współautorem hoteli (Polonez, Poznań) i ośrodków sportowych w Kaliszu, Poznaniu i innych miastach. W latach 1977-1980 pracował jako urbanista na kontrakcie w Libii.
W 1986 r. przeszedł na emeryturę, a w 1989 R. podjął działalność społeczną w organizacji kombatanckiej Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Jako współorganizator tego związku założył 15 jednostek terenowych w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Pełnił funkcję w Zarządzie Okręgu jako inspektor ds. południowej Wielkopolski, a następnie jako wiceprezes Zarządu Okręgu. Należy do współzałożycieli Klubu Historycznego im. "Grota" Roweckiego przy Instytucie Pamięci Narodowej w Poznaniu. Był Członkiem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Poznaniu.
Do dziś prowadzi działalność historyczną, odbywając liczne spotkania z młodzieżą szkół średnich. Jest autorem i współautorem wielu artykułów i książek, między innymi "Encyklopedii Konspiracji Wielkopolskiej", "Lotnicze historie", "Okręg Poznański Armii Krajowej w końcowej fazie okupacji (1943-1945)". Pisze drugą część "Lotniczych historii".
W latach powojennych, do 2006 r., uprawiał sporty lotnicze w Aeroklubie Ostrowskim, a następnie Poznańskim, odnosząc wiele sukcesów jako pilot szybowcowy. Największe z nich to: ustanowiony w 1955 r. rekord Polski w prędkości przelotu na trasie Poznań - Warszawa na odległość 300 km, w 1955 r. rekord Polski w przelocie docelowym na odległość 552 km, w 1959 r. rekord Polski i świata w przelocie docelowo - powrotnym na trasie Poznań - Olsztyn - Poznań. Za swoje osiągnięcia otrzymał tytuł Mistrza Sportu oraz został wyróżniony Złotą Odznakę Szybowcową z trzema diamentami. Swoją pasję szybowcową realizował do 80. roku życia.
Został odznaczony między innymi Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
**
TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW WILNA I ZIEMI WILEŃSKIEJ - ODDZIAŁ W POZNANIU
Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej - Oddział w Poznaniu rozpoczęło swoją działalność w 1989 r. Skupia ono osoby urodzone na Litwie i Białorusi i ich potomków, ale jest otwarte na akces wszystkich Wielkopolan, którym bliskie są cele Towarzystwa.
Towarzystwo zajmuje się utrwalaniem i rozwijaniem wiedzy o przeszłości i współczesności Wilna i Ziemi Wileńskiej, podtrzymywaniem tradycji narodowej, pielęgnowaniem polskości oraz rozwojem świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej, podtrzymywaniem więzi między miłośnikami tego regionu, niesieniem wszechstronnej pomocy polskim mieszkańcom Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz wspieraniem ich dążeń do życia w godności i poszanowaniu obowiązujących w tym zakresie norm prawa międzynarodowego, a także współpracą z instytucjami i stowarzyszeniami krajowymi i zagranicznym, realizującymi podobne cele.
Do najbardziej znanych należy Kaziuk Wileński w Poznaniu, podczas którego odtwarzany jest na poznańskim Starym Rynku jarmark odpustowy z Wilna, tradycyjnie obchodzony w dzień świętego Kazimierza, 4 marca. Kaziuk to impreza o czterystuletniej historii, która została życzliwie zaakceptowana przez Poznaniaków, jako udane połączenie dobrych tradycji. Rozpoczyna się mszą, po której występuje Orszak Jagielloński w formie inscenizacji kostiumowej, upamiętniającej dynastię Jagiellonów. Podczas trwania imprezy, zorganizowany jest kiermasz okolicznościowy kulinariów oraz występy artystów prezentujących muzykę, humor i tradycje Wileńszczyzny. Kaziuki organizowane są także w innych miastach, ale poznańskie obchody mają największy wymiar i splendor.
Towarzystwo przeprowadza także coroczną kwestę na ratowanie nagrobków na wileńskim cmentarzu Rossa. Publiczna zbiórka pieniędzy jest prowadzona przede wszystkim w uroczystość Wszystkich Świętych przed poznańskimi cmentarzami, przez kwestujących członków Towarzystwa oraz znane osoby publiczne. Dzięki tej podejmowanej od wielu lat akcji, udało się wyremontować lub zabezpieczyć przed ruiną szereg historycznych mauzoleów, grobowców oraz nagrobków na Rossie.
Ponadto Towarzystwo organizuje od ponad dwudziestu lat zbiórkę darów dla Polaków na Litwie. Przed Świętami Bożego Narodzenia zbierana jest wśród Wielkopolan żywność o długotrwałej przydatności, słodycze, odzież, przybory szkolne, książki. Dary te przewożone są osobiście przez członków Towarzystwa na Litwę w celu rozdzielenia wśród dzieci z polskich szkół i ich rodzin w Wilnie, Duksztach Pijarskich, Rzeszy oraz Kolonii Wileńskiej.
Od 2002 r. Towarzystwo wręcza nagrodę Żurawiny za szczególne zasługi dla naszych Rodaków na Kresach. Laureatami tego wyróżnienia, przyznawanego także pośmiertnie, byli dotąd m.in.: Tadeusz Konwicki, Stefan Stuligrosz, Bernard Ładysz, Andrzej Stelmachowski, Maciej Frankiewicz.
Bliższemu poznaniu dawnych ziem Rzeczypospolitej służą organizowane przez Towarzystwo wyprawy w historyczne regiony - na Wileńszczyznę, Laudę, Inflanty, Polesie, Podole, Wołyń, Huculszczyznę, Bukowinę. W trakcie tych wycieczek zawiązały się serdeczne więzi z tamtejszymi Polakami, a krajobrazy utrwalone na zdjęciach prezentowane były na wystawach z cyklu "Kresy w fotografii Wielkopolan", przywołujących zarówno wizje lat minionych, jak i współczesny obraz tamtych miejsc.
Szczególne miejsce w działalności Towarzystwa zajmuje dbałość o zachowanie pamięci o ludziach i wydarzeniach, ważnych dla polskiej historii. Z okazji rocznic patriotycznych, członkowie Towarzystwa spotykają się przed tablicami, powstałymi z ich inspiracji i współfinansowaniu, aby oddać cześć żołnierzom Armii Krajowej, Ofiarom Katynia, Ponar, poległym w operacji "Ostra Brama" oraz przed tablicą Marszałka Józefa Piłsudskiego.