Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

- Z perspektywy czasu wiemy już na pewno, że powołanie Rzecznika Praw Uczniowskich było bardzo dobrą decyzją - mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. - Dzieci i młodzież muszą czuć wsparcie w szkole, wiedzieć, że nie są pozostawieni ze swoimi problemami sami sobie. Rzecznik Praw Uczniowskich już od półtora roku służy im radą i pomocą, a także wiedzą merytoryczną w zakresie ich praw, ale i - nie zapominajmy o tym - obowiązków.

Do zadań rzeczniczki należy informowanie uczniów o ich uprawnieniach i obowiązkach, a także interweniowanie w przypadkach, gdy doznają oni krzywdy. Ma ona także badać, czy w poznańskich szkołach przestrzegane są prawa ucznia oraz przekazywać wyniki tych analiz władzom miasta oraz miejskim i młodzieżowym radnym.

- Pani rzecznik zgodnie ze swoją misją rozpatruje poszczególne sprawy w sposób rzetelny, w pierwszej kolejności zawsze sprawdzając sytuację pod kątem tego, czy doszło do naruszenia praw najmłodszych bądź czy w inny sposób nie wymagają oni wsparcia - tłumaczy Mariusz Wiśniewski. - Dzięki takiemu rzeczowemu podejściu i we współpracy z placówkami oświatowymi, udało się pomóc uczniom i reagować na ich potrzeby, ale także wyjaśnić przypadki, gdzie nie dochodziło do naruszeń praw. Żyjemy bowiem w czasach, gdy łatwo również kogoś pomówić, zwłaszcza w mediach społecznościowych. W takich przypadkach szkołom czy nauczycielom nie zawsze łatwo się bronić. Podobne sytuacje w przeszłości się zdarzały i na nie również nie wolno przyzwalać. Dlatego tak ważny jest sposób pracy pani rzecznik i jej umiejscowienie w strukturze miejskiej, który - jak wynika z przeprowadzonych przeze mnie rozmów - zyskał zarówno pozytywne opinie Młodzieżowej Rady Miasta, jak i radnych Komisji Oświaty, a także dobry odbiór wśród dyrekcji placówek.

Stanowisko Rzecznika Praw Uczniowskich istnieje w Poznaniu od czerwca 2023 roku - pomysł stworzenia tej instytucji powstał z inicjatywy Młodzieżowej Rady Miasta. W wyniku konkursu funkcję tę objęła Agata Dawidowska - radczyni prawna, kierująca własną kancelarią, która już wcześniej prowadziła wolontariacko porady dla rodziców oraz blog na temat praw dziecka.

- W mojej pracy spotykam się z uczniami, których prawa zostały naruszone. To doświadczenie może wywołać szereg trudnych emocji i stanów psychicznych. Ochrona praw uczniowskich to nie tylko kwestia formalna, ale fundament zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Wspierając młodych ludzi i chroniąc ich prawa, możemy pomóc im uniknąć poważnych problemów emocjonalnych i psychicznych. To inwestycja w ich przyszłość i zdrowie naszych społeczności szkolnych - tłumaczy Agata Dawidowska, Rzeczniczka Praw Uczniowskich w Poznaniu.

Kilkaset interwencji, porad, konsultacji, spotkań i warsztatów

Do tej pory biuro poznańskiej Rzeczniczki Praw Uczniowskich zrealizowało blisko 500 spraw. Obejmowały one m.in. organizację pracy szkoły (regulaminów czy statutów), a także naruszeń praw uczniów oraz przypadków krzywdzenia młodych ludzi. Agata Dawidowska angażowała się w działania w 108 placówkach edukacyjnych, gdzie współpracowała z dyrektorami i kadrą psychologiczno-pedagogiczną. 

- Spora liczba spraw dotyczyła przemocy rówieśniczej, w szczególności tej w przestrzeni cyfrowej. Nękanie w sieci łączy się z prawem do ochrony wizerunku. To także ważny element moich kampanii i rozmów z uczniami - tłumaczy Agata Dawidowska.

Przez 1,5 roku rzeczniczka odbyła blisko 100 dyżurów stacjonarnych oraz ponad 60 dodatkowych spotkań indywidualnych, a także odpisała na setki maili i odebrała kilkaset telefonów. Zorganizowała również prawie 300 dyżurów psychologów (w tym posługujących się językami ukraińskim i rosyjskim). Szczególną uwagę poświęcono uczniom zza naszej wschodniej granicy. 

Rzeczniczka systematycznie udzielała konsultacji nie tylko uczniom, ale też ich rodzicom, nauczycielom i dyrektorom szkół. Ponadto przeprowadziła 11 wielogodzinnych rozmów mediacyjnych z udziałem rodziców, nauczycieli i dyrekcji. 

W poznańskich szkołach odbyło się ponad 60 spotkań interwencyjnych i informacyjnych, a także 15 prelekcji i warsztatów dla dzieci i młodzieży, których celem było podniesienie świadomości na temat praw uczniowskich. Rzeczniczka aktywnie angażowała się także w życie społeczności szkolnej, m.in. poprzez uczestnictwo i współorganizację Kongresu Samorządów Uczniowskich oraz działania integracyjne dla ich opiekunów oraz szkolnych rzeczników praw uczniowskich.

Jak uzyskać pomoc?

Biuro Rzeczniczki Praw Uczniowskich działa przy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2, która mieści się w budynku Szkoły Podstawowej nr 90 przy ul. Chociszewskiego 56. To właśnie tam odbywają się stałe dyżury - zawsze w środy, w godz. 15-17 oraz w razie potrzeby, także w innych terminach. Raz w miesiącu rzeczniczka jest obecna również w Centrum Inicjatyw Rodzinnych przy ul. Ratajczaka 44 oraz na Wydziale Prawa UAM, przy al. Niepodległości 53 (dyżury są organizowane wspólnie ze studentami, w ramach programu Klinika Prawa). Na spotkanie należy się wcześniej umówić.

Z rzeczniczką można skontaktować się: 

• pisząc na adres e-mail: rpu@rpu.poznan.pl
• dzwoniąc pod numer telefonu: 600 00 19 89 (od poniedziałku do piątku, w godzinach 10.00 - 15.00)

Jej działalność można śledzić także w mediach społecznościowych - na Facebooku i Instagramie. 

AJ