Międzynarodowy Dzień Prostego Języka

13 października obchodzimy w Polsce Międzynarodowy Dzień Prostego Języka. Jest to dla nas szczególnie ważne święto, ponieważ Urząd Miasta Poznania od kilku lat angażuje się w działania na rzecz prostej komunikacji. Były już wykłady i szkolenia, w ręce urzędników trafił też poradnik, a niebawem mamy nadzieję, że dołączy do niego zarządzenie i program do upraszczania tekstów.

Na obrazku znajduje się napis prosty jezyk, z którego wychodzi linia symbolizująca trudny do rozwiązania węzeł. - grafika artykułu
Prosty język powinien być łatwy w odbiorze i zrozumieniu.

Idea prostej komunikacji jest taka, że powinniśmy w urzędach pisać krótko, zwięźle, zrozumiale, starając się upodobnić język do tego, którym posługujemy się na co dzień. Nie musimy używać sztucznie napompowanej, skomplikowanej formuły "dokonywać realizacji nabycia w drodze przeprowadzenia transakcji kupna-sprzedaży", skoro możemy użyć prostego czasownika "kupić".

Chodzi o to, by już po pierwszej lekturze treść komunikatu była jasna i czytelna dla odbiorcy. Taki model komunikacji jest zalecany w Europie już od kilkudziesięciu lat. Do Polski ruch prostego języka dotarł ok. 2010 roku i od tego czasu zatacza coraz szersze kręgi. Dziś na prosty język przechodzą banki, firmy ubezpieczeniowe, a od kilku lat także urzędy.

Współpraca z UAM

W Urzędzie Miasta Poznania realizujemy projekt mniej więcej od połowy 2020 roku. Od początku współpracujemy z językoznawcami z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. Efektem tej współpracy jest poradnik "Prosty język w pismach urzędowych".

Powstał on na podstawie analizy pism z kilkunastu miejskich wydziałów i licznych konsultacji z pracownikami Urzędu. Dzięki temu publikacja jest praktyczna i umiejętnie uczy najważniejszych zasad, których stosowanie pozwala szybko upraszczać pisma i czynić je bardziej zrozumiałymi dla odbiorców.

Prof. Jarosław Liberek i prof. Karolina Ruta-Korytowska przeszkolili też sporą grupę urzędników i pracowników miejskich jednostek. Wśród nich są reprezentanci kilkunastu wydziałów, którzy uzyskali tytuł lidera prostego języka.

Prosty język na studiach

Jeśli komuś byłoby jednak mało i chciałby zgłębiać temat dalej, może zapisać się na studia podyplomowe z prostego języka, które zostały uruchomione w zeszłym roku dzięki współpracy UMP i UAM. W tym roku rusza druga edycja, rekrutacja trwa do 15 października.

Spóźnialscy, którzy nie zdążą ze zgłoszeniem w tym terminie, a chcieliby dołączyć do grona studentów, mogą kontaktować się z kierownikiem studiów, prof. UAM Jarosławem Liberkiem (jaroslaw.liberek@amu.edu.pl) lub p. Barbarą Walkowiak (1barbara@amu.edu.pl, tel. 61 829 45 34). Więcej informacji na stronie Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej (wfpik.amu.edu.pl).

Co jeszcze w planach?

Wprowadzenie prostego języka w tak dużej instytucji, jaką jest Urząd Miasta Poznania, nie jest łatwym przedsięwzięciem. Trudno o spójne i systematyczne działania bez jasnych, odgórnych wytycznych, dlatego mamy w planach wydanie zarządzenia Prezydenta Miasta Poznania. Opracowany projekt wraz z instrukcją prostego pisania trafił właśnie do konsultacji. Mamy nadzieję, że dzięki niemu prosty język stanie się standardem komunikacji pisemnej w Urzędzie Miasta Poznania.

Dodatkową pomocą dla urzędników będzie specjalny program "Proste Pismo", który stworzyli programiści z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego. Jest on z jednej strony bazą tekstów urzędowych (już teraz jest w niej zgromadzonych kilkaset pism, a materiału wciąż będzie przybywać), z drugiej zaś działa jak słownik sugerujący prostsze zamienniki skomplikowanych fraz urzędowych. A to jeszcze nie wszystko, bo docelowo - dzięki zastosowaniu mechanizmu sztucznej inteligencji - program będzie także dawał możliwość automatycznego uproszczenia tekstu.

Tak na koniec...

Wprowadzanie prostego języka w poznańskim urzędzie ściśle wiąże się z koncepcją smart city - inteligentnego miasta, a zarazem wpisuje się w działania na rzecz zwiększenia dostępności informacyjno-komunikacyjnej i cyfrowej.

W Urzędzie Miasta Poznania chcemy dbać o przystępną komunikację i równy dostęp do usług. Prosty, zrozumiały język jest tu nieodzowny. Warto o tym pamiętać, szczególnie w takim dniu jak dziś!

AK