Gdy w 2020 roku z pewnych przyczyn więcej czasu siedzieliśmy zamknięci w czterech ścianach, zaczęliśmy zwracać większą uwagę na sposób, w jaki spędzamy czas przy ekranie. Dość szybko okazało się, że repertuar ruchów ograniczony do ruchów myszką i spacerów w kierunku lodówki nie jest zdrowy dla naszego organizmu. Pamiętajmy, że mamy jedno ciało - warto więc odpowiednio o nie zadbać!

Postawa, czyli nauka siedzenia

Zaczynijmy od samego sposobu, w jaki zajmujemy miejsce przed komputerem, a więc - od siedzenia. Powinniśmy wykorzystywać do tego krzesło i biurko, swoją wielkością dostosowane do naszej postawy. Jeśli korzystamy z laptopa, warto oprzeć się pokusie zajęcia miejsca na kanapie - uczucie wygody dość szybko zamieni się w ból dolnego odcinka pleców.

Samo krzesło powinno mieć możliwość dostosowania do naszej wysokości i indywidualnych potrzeb. Wystarczy, jeżeli dysponuje regulacją podłokietników, wysokości od podłogi oraz kąta, pod jakim opieramy swoje plecy. Dodatkowo, krzesło biurowe powinno mieć stabilną podstawę, najlepiej z kółkami - dzięki nim podjedziemy do miejsca, w którym zostawiliśmy kawę i przekąski.

Na biurku stoi obiekt, na którym skupiamy naszą uwagę, a więc ekran. Jego górna krawędź powinna znajdować się w odległości 40-80 cm na wprost naszych oczu. Aby to sprawdzić, wyprostujmy rękę na wprost - jeżeli bez trudu dotkniemy ekranu, jest ok. W innym przypadku, przestawmy go na właściwą odległość.

Jeżeli mowa o biurku, musimy zadbać o jego odpowiednie oświetlenie. Generalnie nie powinniśmy dopuścić do sytuacji, w której musimy wytężać wzrok, aby zobaczyć cokolwiek poza ekranem. Obszar poza ekranem powinien być oświetlony - co oznacza, że nie powinniśmy korzystać z komputera po ciemku. Dbając o odpowiednie oświetlenie, jednocześnie dbamy o dobrą kondycję naszych oczu.

Podsumowując, zapewnienie powyższych warunków pozwoli nam wygodnie przybrać właściwą postawę. Możemy ją krótko opisać jako proste plecy i dwa kąty proste. Same plecy powinny przylegać do oparcia krzesła w taki sposób, aby umożliwiało to wyprostowaną postawę. Co do kątów prostych, pierwszy z nich ma znajdować się w zgięciu łokci, natomiast drugi w kolanach. Dodatkowo, powinniśmy umieścić klawiaturę i myszkę w odległości, która pozwoli nam wygodnie z nich korzystać.

Balans

Ciągła praca z komputerem nie należy do zajęć, które pozytywnie wpływają na nasze zdrowie. Musimy więc zadbać o znalezienie balansu w ilości czasu spędzanego w pozycji siedzącej.

Będąc w pracy pamiętajmy, że kwestia odpoczynku jest uregulowana prawnie. Pracodawca musi nam zapewnić 5 minut odpoczynku na każdą godzinę pracy przy komputerze. Dodatkowo, według prawa pracy jeśli pracujemy co najmniej 6 godzin danego dnia, mamy prawo do 15 minut przerwy. Co ważne, wymienione przerwy są wliczane do czasu pracy - zatem pracodawca nie może wymagać odrobienia ich po normalnych godzinach pracy.

Korzystając z komputera poza pracą, możemy pozwolić sobie na większą swobodę w dobieraniu przerw od siedzenia przed ekranem. Nasze potrzeby w tym zakresie mogą się różnić, jednak warto na początek przyjąć metodę - 45 minut z komputerem, 15 minut odpoczynku. Da nam to możliwość krótkiego odpoczynku, podczas którego na chwilę oderwiemy się od ekranu.

Odpoczynek

Złotą zasadą w przypadku wypoczynku jest dostosowanie go do zajęcia, od którego chcemy odpocząć. Jeżeli pracujemy w sposób fizyczny, po powrocie do domu możemy mieć ochotę po prostu usiąść lub zrobić krótką drzemkę. Praca przy komputerze oznacza jednak, że nasz wypoczynek powinien mieć bardziej aktywny charakter.

Regularne ćwiczenia fizyczne są niezbędne do zachowania dobrego zdrowia i sprawności organizmu. Dodatkowo, wpływają pozytywnie na naszą odporność. Możemy spróbować uprawiać różnego rodzaju sporty, natomiast powinniśmy dostosować je do naszych możliwości. Jeżeli mamy wątpliwości, czy nasze zdrowie pozwala na spróbowanie sił w danym sporcie, warto skonsultować się z lekarzem.

Nie zawsze mamy jednak chęć lub możliwość spędzenia czasu w aktywny sposób. Możemy w takim wypadku spróbować po prostu wyjść na spacer, najlepiej po parku lub w lesie. Po długich godzinach spędzonych na siedzeniu w zamkniętym pomieszczeniu, zwykłe spędzenie czasu wśród drzew potrafi zdziałać cuda. Warto od czasu do czasu wyjść i dotknąć trawy.

Zdrowie

Znane powiedzenie mówi: Co nas nie zabije, to nas wzmocni. Nie warto jednak odnosić tego do kwestii zdrowotnych. Jeżeli nasz organizm daje nam niepokojące sygnały, nie powinniśmy ich ignorować.

Na siedzeniu przy komputerze w dużym stopniu cierpi nasz kręgosłup. Lata spędzone na krześle mogą stać się powodem wystąpienia wad postawy i innych schorzeń układu kostno-ruchowego. Gdy zauważymy, że z naszą postawą dzieje się coś złego, lepiej umówmy się na konsultację u lekarza-specjalisty.

Siedzący tryb życia w połączeniu z niezbyt zdrową dietą to z kolei przepis na choroby układu krwionośnego. Aby zadbać o zdrowe serce, nie wystarczy aktywność fizyczna. Niezbędna jest zrównoważona dieta, dostarczająca naszemu organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Możemy spróbować ułożyć ją samodzielnie lub zdać się na pomoc dietetyka.

Nie zapominajmy też o oczach, również narażonych na zwiększony wysiłek przed ekranem. Oprócz właściwego oświetlenia, potrzebują one aktywności. Możemy im ją dostarczyć podczas przerwy, kierując wzrok na bliższe i oddalone obiekty. Odpoczywają również podczas spacerów, gdy wzrok przenosimy dalej, niż w czterech ścianach. Dla odpowiedniego nawilżenia przydadzą się krople do oczu - wybierajmy tylko takie, w których nie znajdziemy konserwantów. Niepokojące sygnały powinniśmy natomiast jak najszybciej zgłosić do okulisty, zanim rozwiną się w poważny problem.

Podsumowanie

Spędzając dużo czasu przy komputerze, musimy zadbać o siebie. Powinniśmy pamiętać o zapewnieniu odpowiednich warunków do pracy, robieniu przerw oraz dodatkowej aktywności fizycznej. Nie bagatelizujmy sytuacji, w której nasz organizm wysyła nam niepokojące sygnały - dzisiejszy ból pleców może okazać się jutrzejszym schorzeniem. Wypracowanie w sobie odpowiednich nawyków pozwoli nam na spędzanie czasu przed ekranem bez ponoszenia dodatkowych kosztów zdrowotnych.

Cykl porad o bezpieczeństwie w Internecie powstał z inicjatywy Biura Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania. Zachęcamy do obserwowania Infoteki (poznan.pl/smartcity/infoteka), żeby nie przegapić kolejnych porad i wielu innych, ciekawych informacji z Poznania.

KS