Cyber Piątki - bezpieczne karty płatnicze

Choć coraz częściej decydujemy się na płatności przy użyciu telefonu, karty płatnicze wciąż odpowiadają za znaczną część transakcji bezgotówkowych. Korzystanie z nich jest wygodne - pozwalają płacić nie tylko w formie tradycyjnej, ale i w Internecie. Wiąże się to jednak z różnymi zagrożeniami. Dzisiejszy Cyber Piątek poświęcimy na omówienie, jak możemy ich unikać.

Napis o treści cyber piątki, laptop i kawa na niebieskim tle. - grafika artykułu
Cyber Piątki to cykl, w którym prezentujemy porady dotyczące bezpiecznego korzystania z sieci

Niebezpieczeństwa związane z korzystaniem z kart płatniczych grożą nam szczególnie w okresie wakacyjnym - wypoczywając na urlopie potrafimy zapomnieć o podstawowych zasadach używania tej formy płatności. 

To właśnie za granicą stajemy się celem oszustów specjalizujących się w okradaniu turystów. Warto więc poświęcić chwilę na poznanie sposobów bezpiecznego korzystania z kart płatniczych. 

Na co dzień

Na początek pamiętajmy, aby nigdy nie oddawać swoich kart innym osobom. Przede wszystkim tyczy się to pracowników sklepów, hoteli i wypożyczalni. 

To właśnie tam może paść prośba, żebyśmy przekazali swoją kartę kredytową do zeskanowania lub wykonania kserokopii. Bardzo ciężko znaleźć rozsądne uzasadnienie, do czego ten skan lub kopia miałyby być potrzebne, poza próbą wyłudzenia zgromadzonych na karcie środków. 

Z tym samym wiąże się kwestia podawania danych dających do niej dostęp. Udostępnienie swojego PINu lub kodu naadrukowanego na karcie może bowiem skończyć się utratą pieniędzy. 

Warto przy tym pamiętać, aby nie afiszować się widokiem swojej karty płatniczej na zdjęciach, szczególnie na portalach społecznościowych. Choć dla wielu z nas może wydawać się to dziwne, niektóre osoby chwaliły się w ten sposób po otrzymaniu karty o spersonalizowanym wyglądzie, na przykład z wyjątkowym nadrukiem. Nietrudno się domyślić, że po pojawieniu się takiego zdjęcia w Internecie można dość szybko stracić środki zgromadzone na koncie.

Oprócz tego nie zapominajmy, by nie trzymać w jednym miejscu karty płatniczej i PINu. Mając w jednym portfelu kartę i zapisany PIN, w przypadku kradzieży portfela możemy być niemal pewni, że złodziej wykorzysta to dla swojej korzyści. Nie mówimy tutaj, aby nigdzie nie zapisywać tego kodu - nie można jednak trzymać tego kodu w tym samym miejscu, co karty. 

Płatności online

Szczególną uwagę na podawanie danych karty zwracajmy uwagę podczas płatności online. O ile w normalnych warunkach jest to całkiem bezpieczna forma zapłaty, o tyle problem pojawia się w przypadku korzystania ze stron internetowych o nieznanej bądź wątpliwej reputacji.  

Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, czy odwiedzona przez nas witryna jest godna zaufania, lepiej nie podawać na niej żadnych swoich danych - także tych związanych z kartami. 

Bankomaty

Pamiętajmy, że oszuści mogą próbować pozyskać dane naszej karty płatniczej podczas korzystania z bankomatu. Korzystają przy tym z różnego typu nakładek i dodatkowych elementów, które mocują do bankomatu lub elementów w jego najbliższym otoczeniu. 

Większość bankomatów jest do siebie podobna. Dzięki temu jesteśmy w stanie zauważyć, że ktoś przymocował do niego dodatkowe elementy. Naszą uwagę powinny zwrócić przede wszystkim klawiatura oraz miejsce, w którym umieszczamy kartę płatniczą. 

Alarmujące są również wszelkie ślady ingerencji w obudowę bankomatu, np. dziury lub ślady wiercenia. Dodatkowo pamiętajmy, że choć bankomaty często są monitorowane, kamera zazwyczaj nie jest skierowana bezpośrednio na klawiaturę, co pozwalałoby odczytać nasz kod PIN. 

Aby zmniejszyć ryzyko oszustwa, warto korzystać z bankomatów w miejscach publicznych, przez całą dobę pozostających na widoku. Istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że oszuści postarają się umieścić na urządzeniu dodatkowe elementy, gdy mogą zostać przy tym zauważeni. 

Dodatkowo pamiętajmy, że gdy podejrzewamy oszustwo z użyciem bankomatu, warto zgłosić to przynajmniej lokalnej Policji. Nie zaszkodzi również poinformować firmę zarządzającą urządzeniem - jej numer telefonu zazwyczaj znajduje się na jednej ze ścianek bankomatu lub w okolicy jego ekranu. 

Podsumowanie

Karty płatnicze są wygodnym i stosunkowo bezpiecznym sposobem płatności. Niemniej, korzystając z nich musimy stosować się do kilku prostych zasad, dzięki czemu nie stracimy zgromadzonych środków. 

Przede wszystkim, nie przekazujmy swojej karty osobom, co do których nie mamy zaufania lub ich nie znamy. Pilnujmy też danych związanych z naszą kartą, czyli PINu oraz znajdujących się na niej kodów. Uważajmy podczas płatności online, aby przez przypadek nie udostępnić tych danych na fałszywej stronie internetowej. Gdy korzystamy z bankomatu upewnijmy się natomiast, czy na urządzeniu nie znajdują się podejrzane elementy, na przykład nakładki na klawiaturę, na okienko odczytu karty lub kamery.

Cykl porad o bezpieczeństwie w Internecie powstał z inicjatywy Biura Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania. Zachęcamy do obserwowania Infoteki (poznan.pl/smartcity/infoteka), żeby nie przegapić kolejnych porad i wielu innych, ciekawych informacji z Poznania.

KS