Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

W czasie prac archeologicznych na placu Kolegiackim znaleziono szczątki prawie czterech tysięcy osób, pochowanych w kryptach Kolegiaty, na okolicznych cmentarzach i w mogiłach zbiorowych, które trzeba było ekshumować. W sumie archeolodzy zidentyfikowali 15 warstw pochówków. Odkryto 17,5 tysiąca zabytków pochodzących z różnych wieków aż od jedenastego stulecia. Wśród nich około 5 tysięcy monet, w tym dwie złote oraz 70 karawak, czyli krzyży cholerycznych, z dwiema poprzecznymi belkami, które miały chronić osoby je noszące przed epidemiami i zarazami. To największy dotąd odnaleziony zbiór karawak w Polsce.

- Nie ma drugiego takiego miejsca w Poznaniu.Kilkanaście tysięcy zabytków znalezionych podczas prac archeologicznych oraz tak wielka liczba osób pochowanych na placu Kolegiackim pokazuje, że te badania były i są potrzebne. W przyszłości plac będzie bowiem nie tylko miejscem spotkań, ale także miejscem, gdzie poznać będzie można historię Poznania od czasów lokacji miasta. Z pewnością wiele osób będzie zaskoczonych tym co odkryli archeolodzy i tym co pozostało po Kolegiacie - mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. - Obecnie widać już duże zmiany na płycie placu, między innymi kilkanaście posadzonych platanów i zagospodarowany skwer, gdzie wrócą koziołki, ale sporo dzieje się również pod ziemią. Ostateczny efekt będzie można podziwiać za kilka miesięcy.

Zrealizowano już ok 90% instalacji infrastruktury wodno-kanalizacyjnej powierzchni placu wraz z systemem nawadniającym. Posadzono drzewa i większość roślin niskich oraz wykonano dolne warstwy nawierzchni prawie na całej powierzchni placu. W obrębie tzw. Ogrodu Sztuk - skweru przed plebanią - trwa wykonywanie nawierzchni chodników z kostki kamiennej. W zabezpieczonym ścianką szczelną oraz tymczasowym zadaszeniem wykopie pod projektowany podziemny budynek techniczny wykonano zabezpieczenie części murów kościoła przeznaczonych do ekspozycji oraz tych, które pozostaną w obrębie pomieszczeń technicznych.

- Prace archeologiczne wydają się nie mieć końca, ale każdy dzień obfituje w nowe odkrycia. Postęp robót konstrukcyjnych budynku jest więc mocno ograniczony. Rozpoczęto układanie instalacji wewnętrznych i wykonano częściowo płytę denną budynku - wyjaśnia Katarzyna Parysek, zastępca dyrektora Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta.

Bardzo duża liczba odkrywanych pochówków, a także fragmentów zabytkowych murów dawnej kolegiaty, wymagała ogromnego nakładu pracy ze strony archeologów i pochłonęła mnóstwo czasu. Kolizje zabytków z projektem przebudowy placu powodują wiele trudności, zwłaszcza w ukształtowaniu podziemnych pomieszczeń technicznych. Te, przygotowywane są na potrzeby umiejscowienia urządzeń niezbędnych do właściwego funkcjonowania infrastruktury placu, działania fontanny oraz klimatyzowania ekspozycji. Z uwagi, że jest to teren pod opieką konserwatorską, a jednocześnie obszar pomnika historii, wszystkie elementy architektury muszą zostać zachowane.

Na powierzchni placu w najbliższym czasie kontynuowane będą już rozpoczęte roboty związane z kanalizacją kablową oświetlenia, monitoringu i teletechniczną oraz, w miarę postępu prac archeologicznych, zakończone zostaną prace przy kanalizacji deszczowej. Rozpocznie się układanie nawierzchni z kostki w części północnej placu oraz pomiędzy ul. Za Bramką i Wodną. Dalsze prace w budynku technicznym uzależnione są od postępu aktualnie prowadzonych badań archeologicznych. Poza placem budowy przygotowywana jest do montażu rzeźba - obelisk "Zegara Historii", który stanie w centralnej części placu.

Plac z Zegarem Historii

Przebudowa pl. Kolegiackiego ruszyła w kwietniu ubiegłego roku, zgodnie z planem ma zakończyć się do końca 2020 r. Po remoncie przestrzeń placu zyska zupełnie nową jakość - zaprojektowana została z myślą zarówno o mieszkańcach, jak i turystach.

Pl. Kolegiacki po zakończeniu inwestycji będzie przestrzenią o nowym wymiarze. Stanie się placem publicznym i strefą ruchu pieszego. Przybędzie tam zieleni (posadzonych już jest m.in. kilkanaście drzew) i małej architektury. Pojawi się też fontanna. Kamienny parawan, po którym spływać będzie woda, zostanie podświetlony - tak jak fasady okolicznych budynków i rosnące na placu drzewa. Dobrą widoczność w całej przestrzeni zapewnią minimalistyczne słupy oświetleniowe.

Głównym elementem identyfikującym plac będzie Zegar Historii, symbolicznie przedstawiający dzieje Kolegiaty św. Marii Magdaleny. Burzliwe dzieje kościoła symbolizować ma wyrastający z podziemi pylon z polerowanej stali, którego poszczególne części pokażą kolejne fazy rozwoju i upadku Kolegiaty. Zegar Historii stojący w centralnym miejscu placu z jednej strony będzie spinał przestrzeń, a z drugiej - symbolicznie ją dzielił na część rekreacyjną z fontanną, wysoką zielenią i miejscami do odpoczynku oraz część historyczno-edukacyjną.

Przestrzeń została zaprojektowana tak, aby zaprosić na nią restauratorów z ogródkami gastronomicznymi. Plac będzie przyjazny dla osób z niepełnosprawnościami i pozbawiony barier architektonicznych. Mozaikowa nawierzchnia z granitowej kostki będzie odpowiednio wyprofilowana, antypoślizgowa i nastrojowo podświetlona.

RB, BKPiRM