Rodzina zastępcza
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
- Rodzina zastępcza spokrewniona - mogą ją stworzyć najbliżsi krewni dziecka, czyli dziadkowie lub rodzeństwo (babcia, dziadek, brat, siostra),
- Rodzina zastępcza niezawodowa - może ją stworzyć zarówno dalsza rodzina, jak i osoby niespokrewnione z dzieckiem. Co najmniej jedna osoba tworząca rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów
- Rodzina zastępcza zawodowa - to taka rodzina, z którą starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej - jeden z opiekunów otrzymuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy: minimum 4 lata.
Istnieją dwa szczególne typy zawodowej rodziny zastępczej:
- pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego - jak sama nazwa wskazuje jest to rodzina będąca rodzajem "pogotowia" dla dzieci.W takiej rodzinie dziecko przebywa do 4 miesięcy, jednak w uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do momentu rozstrzygnięcia sytuacji dziecka.
- specjalistyczna - w takiej rodzinie przebywają dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności, dzieci które mają kłopoty w funkcjonowaniu społecznym oraz małoletnie matki z dziećmi.
- Rodzinny dom dziecka - to miejsce, w którym może przebywać nie więcej niż ośmioro dzieci. Z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka prezydent miasta zawiera umowę o świadczenie usług, z tytułu której przysługuje stałe wynagrodzenie miesięczne.
Prowadzący rodzinny dom dziecka może liczyć na finansowe wsparcie na pokrycie kosztów utrzymania i eksploatacji domu.
Czas trwania umowy: minimum 5 lat.
Rodzina zastępcza albo rodzinny dom dziecka zapewnia dzieciom całodobową opiekę i wychowanie oraz:
- traktuje dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej;
- zapewnia rozwój uzdolnień i zainteresowań,
- zaspokaja potrzeby emocjonalne dziecka, potrzebę miłości, akceptacji, bliskości;
- chroni dziecko przed bezprawną ingerencją w jego prywatne życie;
- zapewnia kształcenie, pomoc w nauce,
- wspiera i uczy rodzinę biologiczną (jeśli jest taka możliwość prawna), jak opiekować się dzieckiem, by mogło powrócić do domu rodzinnego
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie:
- orzeczenia sądu opiekuńczego
- na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy cywilno-prawnej, zawartej między rodziną zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania rodziny