Konkurs studencki "Idea miejsca spotkań dla osiedla Rataje na Łacinie"

Organizator informuje, że Sąd konkursowy w składzie:

dr inż. arch. kraj. Anna Gałecka-Drozda - Katedra Terenów Zieleni i Architektury Krajobrazu UPP / Członkini Zarządu Stowarzyszenia Architektury Krajobrazu SAK

Artur Gumny - radny Rady Miasta Poznania/ radny Osiedla Rataje

prof. dr hab. Bogumiła Jung - Pracownia Designu Inspirującego, Prorektorka UAP

dr inż. arch. Mieczysław Kozaczko - Instytut Architektury, Urbanistyki i Ochrony Dziedzictwa, Wydział Architektury PP

mgr inż. arch. Katarzyna Podlewska - Z-ca dyrektora Wydziału Urbanistyki i Architektury UMP

dr hab. Paulina Pospieszna prof. UAM - Zakład Kultury Politycznej UAM

ks. Radosław Rakowski - proboszcz parafii Łacina p.w. Imienia Jezus

dr hab. inż. arch. Elżbieta Raszeja prof. UAP - Pracownia Projektowania Urbanistycznego i Planowania Przestrzennego UAP / Wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Architektów Krajobrazu SPAK

spośród 27 prac zgłoszonych do konkursu wybrał 5 zwycięskich, przyznając trzy nagrody i dwa wyróżnienia.


I nagrodę w wysokości 8.000 zł przyznano pracy nr 3 autorstwa:

Weronika Kalota - Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu

Szymon Musiałowski - Politechnika Poznańska

Jakub Zajadacz - Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu

Praca nr 3 została nagrodzona za kompleksowe podejście do zadania konkursowego oraz oryginalną i wyrazistą odpowiedź projektową. Autorzy stworzyli koncepcję "Zielonej Łaciny" - miejsca spotkań, nadając mu wyjątkowy i indywidualny charakter. Dobrze przemyślane i uzasadnione rozwiązania zostały poprzedzone wieloaspektowymi analizami, zarówno w zakresie potrzeb mieszkańców osiedla, lokalnych uwarunkowań kompozycyjnych (proporcje wnętrz urbanistycznych, charakter otaczającej zabudowy) i środowiskowych (nasłonecznienie, akustyka), jak też powiązań funkcjonalnych i ekologicznych w szerszym kontekście. 

Oryginalną i atrakcyjną propozycją autorską jest zróżnicowanie poziomów i ukształtowanie nowych form terenowych. Taki zabieg pozwolił nie tylko na wykreowanie czytelnych wnętrz krajobrazowych o różnej kompozycji i przeznaczeniu, stworzenie kameralnych miejsc i ich izolację od hałasu, ale także na uzyskanie wrażenia "powiększenia" powierzchni obszaru opracowania. Jednocześnie obniżenie terenu w centralnej części stało się miejscem lokalnej retencji wód opadowych w formie ogrodu deszczowego. Dzięki przemyślanym i nieprzypadkowym zestawieniom form terenowych, nawierzchni, zespołów zieleni i wyposażenia - poszczególnym fragmentom "Zielonej Łaciny" został nadany odrębny charakter. Plac spotkań i wydarzeń przed kościołem, amfiteatr, strefa wyciszenia wśród zieleni, polana słonecznych kąpieli, plac zabaw czy miejsce na kawę - to elementy spośród których mieszkańcy mogą wybierać sposób spędzania czasu i integracji. 

Należy też podkreślić logiczny i czytelny układ komunikacyjny - hierarchę i funkcję przejść podkreślają ich parametry (szerokość i kształt) oraz nawierzchnie. Swobodnie prowadzone ścieżki o naturalnie płynnym przebiegu wpisują się w organiczne formy zagospodarowania terenu. Na przecięciu głównych tras i w sąsiedztwie ważnych obiektów zostały wykształcone "węzły spotkań" - place o zróżnicowanych formach pozwalające na gromadzenie się większej liczby użytkowników i różne formy aktywności.

Pracę wyróżnia czytelny i komunikatywny sposób podania. Atrakcyjna grafika została wzbogacona zdjęciami trójwymiarowej makiety, dobrze obrazującej koncepcję.


II nagrodę w wysokości 5.000 zł przyznano pracy nr 9 autorstwa:

Jagoda Żurek - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Joanna Gościak - Politechnika Poznańska

Natalia Stasiak - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Praca nr 9 otrzymała nagrodę za zaproponowanie spójnej formy miejsca spotkań, uwzględniającej kontekst otoczenia, w tym zaproponowaną interesującą formę budynku kościoła. Propozycja intensywnie zazielenionego placu o bionicznym układzie wnętrz krajobrazowych wpisuje się w najlepsze wzorce w projektowaniu przestrzeni publicznych.

Uznanie Sądu zyskały liczne rozwiązania oparte na przyrodzie. W koncepcji zawarto przemyślany układ małej retencji oparty na ogrodach deszczowych. Praca zawiera dobrze przemyślane zestawienia gatunków projektowanej zieleni. 

Układ komunikacyjny oraz program rekreacyjny są funkcjonalne i odpowiadają potrzebom mieszkańców. Dobór małej architektury i wyposażenia placu jest atrakcyjny, dające szerokie spektrum możliwości spędzania wolnego czasu. Elementy zabawowe należą do subtelnych i jednocześnie atrakcyjnych dla różnych grup wiekowych użytkowników (drewniane równoważnie, tory przeszkód). Na uznanie zasługuje interesująca forma ścieżki sensorycznej zachęcającej do eksploracji terenu.

W pracy zabrakło większej przestrzeni przeznaczonej do spotkań (poza placem przy kościele). Centralny plac jako miejsce krzyżowania się głównych ciągów pieszych jest zbyt mały.


III nagrodę w wysokości 4.000 zł przyznano pracy nr 12 autorstwa:

Daniela Domagalska-Nowak - Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu

Leonard Dutkiewicz - Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu

Axel Leszczyński - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Dominik Gaca - Politechnika Poznańska

Praca nr 12 otrzymała nagrodę za przedstawienie spójnego i wyrazistego pomysłu na miejsce spotkań dla mieszkańców, w którym oprócz dominującej zieleni przewidziano miejsce dla lokalnych zwierząt.

Koncepcja oparta jest na centralnie usytuowanym pawilonie o funkcji edukacyjnej oraz skośnie przebiegającym przez park głównym ciągu komunikacyjnym. Dach pawilonu stanowi część wyniesionej kładki, w całości pokrytej zielenią.  Wije się ona swobodnie przecinając główny ciąg komunikacyjny rozdzielając część zieleni parkowej na tą intensywnie użytkowaną przez mieszkańców (od strony kościoła) i strefę naturalną, przewidzianą dla zwierząt.

Kładka stanowi ważny element kompozycyjny projektu spinający dwie odrębne strefy funkcjonalne.  Wyraźne strefowanie wydaje się być bardzo trafnym rozwiązaniem.  Pozwala jedną część przeznaczyć na teren zieleni naturalnej z otwartymi zbiornikami retencyjnymi i miejscami dla niewielkich zwierząt (domki dla owadów, jeży, etc.). Przejście przez tą strefę zaplanowano po wyniesionych drewnianych ścieżkach, tak by do minimum ograniczyć ingerencję człowieka.    

Drugą część przewidziano do wypoczynku i rekreacji; zaprojektowane przed pawilonem scena i schody otwierają się na polanę i dalej na plac przed kościołem. Na jej obrzeżach zaplanowano strefy półprywatne z miejscami do odpoczynku.

Małą architektura dobrano w sposób przemyślany, oszczędny i interesujący pod względem formy np. ławki kieszonkowe otoczone wznoszącą palisadą. Tężnie dopełniają całości.

Zastrzeżenia może budzić dość duża skala kładki i konieczność jej znacznego wyniesienia, by przy niewielkim spadku terenu zapewnić pod nią przejście głównym ciągiem komunikacyjnym. Ponadto wskazane byłoby przeanalizowanie aranżacji strefy z dojściami i zielenią pomiędzy placem przed kościołem a polaną rekreacyjną. Przeprojektowanie półokręgów z pasami zorganizowanej zieleni wydaje się niezbędne, by otwierając plac na polanę móc swobodniej korzystać z przestrzeni przed kościołem. Pewne zastrzeżenia również budzi bliska odległość strefy z tężniami od linii tramwajowej.


Wyróżnienie w wysokości 1.500 zł przyznano pracy nr 23 autorstwa:

Zuzanna Romanowska - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Julia Kopańska - Politechnika Poznańska

Mikołaj Marciniak - Politechnika Poznańska

Praca nr 23 otrzymała wyróżnienie, ponieważ widać, że autorzy pracy dobrze zapoznali się z wynikami konsultacji społecznych, co jest niewątpliwie znaczącą wartością tej pracy. Odwołali się do głównego z oczekiwań mieszkańców, aby zachować maksymalnie naturalny charakter parku oraz jednocześnie wprowadzić jego uporządkowanie. Wyznaczenie centralnego punktu dla spotkań wydaje się być ciekawym rozwiązaniem o przemyślanym układzie komunikacyjnym. Autorzy również dostrzegli zieleń istniejącą, która znajduje się poza zakresem konkursu, a tym samym poruszają ważną kwestię, aby w przyszłości zachować istniejący drzewostan i poszerzyć park, rekomendując odstąpienie od budowy drogi.

Cała praca wykonana została czytelnie, wyznaczone strefy do wypoczynku nie przytłaczają i nie wprowadzają chaosu. Elementy małej architektury zaproponowane z materiałów ekologicznych oraz ścieżki o podłożu przepuszczalnym pokazują nacisk na proekologiczne rozwiązania. Przestrzenie pomiędzy alejkami dają w przyszłości możliwość do dalszych adaptacji. Autorzy pracy zaproponowali dobór gatunków drzew i krzewów rodzimego pochodzenia, o dużej odporności na zmiany klimatyczne. Propozycja stawu jest ciekawa, ale mając na względzie, że w sąsiedztwie planowany jest zbiornik retencyjny, nasuwa się pytanie, czy na takim mały terenie i w sąsiedztwie zbiornika retencyjnego staw jest zasadny?


Wyróżnienie w wysokości 1.500 zł przyznano pracy nr 25 autorstwa:

Magdalena Szymańska - Politechnika Poznańska

Agata Paprota - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Daniil Smalianyi - Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Zuzanna Burtniak - Politechnika Poznańska

Praca nr 25 otrzymuje wyróżnienie za programową walkę z horror silvae - grozą lasu. Ten strach prehistorycznego człowieka przed dużymi drzewami (nawet dziś irracjonalnie tkwiący w głębi naszej podświadomości) da się odczuć także - o dziwo - w większości prac konkursowych. Stąd manifest projektowy docenionej pracy - nawiązanie do arkadyjskiej idei silva urbanum - jest samoistną, wielką wartością projektu. Przeważa ona nad niedociągnięciami natury funkcjonalnej i technicznej.

Wprowadzając (przynajmniej intencjonalnie, na przekonujących wizualizacjach i przestrzennych symulacjach) rozbudowane wysokie piętro zieleni, Autorzy nawołują nas - cytując słynny teksty: Jonasza Kofty - byśmy pamiętali o "ogrodach, skąd przyszliśmy" i   konsultacji społecznych przeprowadzonych na osiedlu Łacina, zdołali utrzymać znaczący udział powierzchni biologicznie czynnej (78% całego terenu), zachowując przy tym istniejące ciągi komunikacyjne oraz roślinność synantropijną.