Fotoplastykon
Bieżąca wystawa:
Polska Wyprawa Naukowa na Spitsbergen 1957-1958
3.02 - 2.05.2025 r.
Polska Stacja Polarna Hornsund im. Stanisława Siedleckiego to najdalej na północ wysunięta całoroczna polska instytucja badawcza. Zlokalizowana na wyspie Spitsbergen, w fiordzie Honrnsund, już prawie 70 lat jest domem dla badaczy i miłośników arktycznego świata.
Budowa stacji zainicjowana została przez Polską Akademię Nauk wraz ze zbliżającym się III Międzynarodowym Rokiem Geofizycznym. W 1956 r. kilkuosobowa wyprawa rekonesansowa pod kierownictwem Stanisława Siedleckiego, wybitnego geologa, taternika i polarnika, zatwierdziła lokalizację polskiej stacji, a już rok później w powiększonym składzie rozpoczęła prace budowalne na wyspie.
Najnowsza wystawa stereofotografii w Fotoplastykonie Poznańskim to właśnie dokumentacja pierwszej całorocznej wyprawy na Spitsbergen w latach 1957-1958. Jej uczestnikami byli zarówno badacze posiadający doświadczenie polarne, jak i cały szereg pracowników technicznych, których zadaniem było zbudowanie stacji.
Choć mogłoby się wydawać, że wyjazd na Spitsbergen to ekscytujące przygoda, trzeba pamiętać o pracy, jaką musieli wykonać badacze, aby przygotować grunt pod budowę całorocznej placówki w tak trudnym terenie, jakim jest koło podbiegunowe. Ich pierwszym zadaniem był wyładunek i transport w głąb wyspy ok. 400 ton zapasów i materiałów przewiezionych na Spitsbergen na pokładzie statków Bałtyk i Ustka. Na zdjęciach widzimy więc wyładunek skrzyń i beczek z paliwem, usuwanie przeszkód na prowizorycznych drogach oraz przeładunek sprzętu na mniejsze statki. Część stereofotografii poświęcona jest również codziennemu życiu badaczy wykonujących pomiary meteorologiczne i geologiczne, szykujących się na wyprawy, czy też wyczekujących na przekazywane drogą radiową wieści z kraju. Ciekawą dokumentację stanowią zdjęcia prezentujące samą stację, wtedy jeszcze niewielką, mieszczącą 10 pojedynczych pokoi, laboratorium, radiostację, kuchnię, jadalnię i łazienkę.
Autorem tych archiwalnych obrazów jest Andrzej Zawada, wówczas początkujący pracownik techniczny Zakładu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, dzisiaj znany jako pionier himalaizmu zimowego. Kolekcja udostępniona została dzięki uprzejmości Fotoplastikonu Warszawskiego.
Obecnie Polska Stacja Polarna Hornsund im. Stanisława Siedleckiego jest modelową europejską platformą badawczą. Dzięki wieloletniej współpracy polskich naukowców z międzynarodowymi ośrodkami badawczymi, region fiordu Hornsund stał się jednym z najlepiej poznanych obszarów w tej części Arktyki. Jego unikalne piękno oraz pracę współczesnych naukowców ukazują zdjęcia autorstwa dr. Tomasza Wawrzyniaka z Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.
------------------------------
Fotoplastykon Poznański (wejście przez Centrum Informacji Kulturalnej, ul. F. Ratajczaka 44)
Godziny otwarcia:
- poniedziałek - piątek: 10.00 - 18.00
- sobota: 10.00 - 17.00
- niedziela: nieczynne
Ceny biletów:
- normalny: 6 zł
- ulgowy: 3 zł
- rodzinny: 12 zł
- grupowy (od 10 osób): 25 zł
- Honorujemy Kartę OK Poznań, Kartę Dużej Rodziny oraz Poznańską Kartę Turystyczną
Wywiady z cyklu "Świat w 3D"
Cykl wywiadów z osobami związanymi z Fotoplastykonem Poznańskim - miłośnikami fotografii i stereofotografii w szczególności, zabytkowych urządzeń i starych mechanizmów.
Antoni Rut
Artysta, fotograf, malarz, kurator wystaw, w latach 1982-2005 prowadził Galerię Fotografii Fotoplastykon w Poznaniu
Tomasz Zabór
Stolarz z 40-letnim doświadczeniem w zawodzie, dokonał renowacji Fotoplastykonu po nabyciu go przez Wydawnictwo Miejskie Posnania
Georgi Gruew
Pierwszy kurator wystaw w Fotoplastykonie Poznańskim działającym przy Galerii Miejskiej "Arsenał" w Poznaniu
Tomasz Bielawski
Członek Polskiego Klubu Stereofotografii i Międzynarodowego Towarzystwa Stereoskopowego oraz największy kolekcjoner stereofotografii w Polsce
Borys Wasiuk
Współzałożyciel Polskiego Klubu Stereoskopowego, dokonuje renowacji archiwalnych zdjęć i przeróbek zdjęć 2D na 3D