Światowy Dzień Wody: Miasto Poznań działa nie tylko od święta

Wsparcie finansowe na gromadzenie deszczówki, dbałość o mokradła, budowa zbiorników retencyjnych i infrastruktury pozwalającej jeszcze lepiej zaopatrywać mieszkańców w wodę - takie działania Miasto Poznań realizuje od wielu lat. W stolicy Wielkopolski woda jest bowiem ważna przez cały rok, nie tylko od święta. 

Zdjęcie przedstawia staw otoczony lasem. - grafika artykułu
Mieszkańcy stolicy Wielkopolski zdają sobie sprawę z roli terenów podmokłych i należycie się o nie troszczą

22 marca obchodzony jest Światowy Dzień Wody (ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 r.). To globalna inicjatywa, która ma na celu zwiększenie świadomości na temat znaczenia wody i wyzwań związanych z jej dostępnością. Ten ważny dzień co roku ma określony temat przewodni, który koncentruje się na aktualnych problemach. Tegoroczne hasło to "Ochrona lodowców".

Warto podkreślić, że w Poznaniu działania, wpisujące się w Światowy Dzień Wody, a jednocześnie poprawiające komfort życia mieszkańców i dostosowujące miasto do postępujących zmian klimatu, realizowane są przez cały rok.

Miasto przyjazne mokradłom

W styczniu tego roku Poznań trafił na prestiżową listę 31 nowo akredytowanych miast mokradłowych. Dołączył tym samym do światowej czołówki. Oznacza to, że mieszkańcy stolicy Wielkopolski zdają sobie sprawę z roli terenów podmokłych i należycie się o nie troszczą. 

Do mokradeł zaliczają się m.in. bagna, torfowiska, jeziora, rzeki, tereny zalewowe czy moczary. Ich obecność ma niebagatelny wpływ na klimat i środowisko. Obszary te wpływają na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, pomagają przeciwdziałać suszy, stopują wzrost temperatury oraz chronią różnorodność biologiczną. Stanowią też magazyn węgla usuniętego z atmosfery. Niestety, według Fundacji WWF, mokradła stanowią zaledwie ok. 4% powierzchni Polski i są najszybciej ginącymi ekosystemami świata. Dlatego bardzo ważna jest ich ochrona.

W Poznaniu cenne przyrodniczo tereny podmokłe występują m.in. w rejonie strumienia Junikowskiego, rzeki Bogdanki, Lasku Piątkowskiego, rezerwatu Żurawiniec czy użytku ekologicznego Traszki Ratajskie. Do tego dochodzą doliny Warty oraz takich rzek, jak Główna i Cybina.

Aby dołączyć do elity miast wpisanych na listę mokradłową, Poznań musiał spełnić szereg wymogów. Przede wszystkim udowodnić, że należycie dba o te cenne ekosystemy oraz prowadzi szeroko rozumianą edukację w zakresie ochrony przyrody, w tym terenów podmokłych.

Wsparcie na gromadzenie deszczówki

Miasto Poznań od 2021 roku dofinansowuje rozwiązania, których celem jest zatrzymywanie i ponowne wykorzystywanie deszczówki. Dzięki temu woda zamiast spływać do kanalizacji deszczowej i rzeki Warty, zostaje w miejscu, w którym spadła i może być na powrót wykorzystana, np. do podlewania przydomowych ogródków.

O wsparcie finansowe mogą starać się zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy, instytucje oraz wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe. Pieniądze z miejskiej dotacji mogą być wykorzystane na zakup materiałów, montaż oraz budowę systemu deszczowego do zatrzymywania i wykorzystywania opadu w miejscu jego powstania lub prace służące jego modernizacji i usprawnieniu.

W tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, na małą retencję Miasto Poznań przeznaczy aż milion złotych. Nabór wniosków do programu rozpocznie się prawdopodobnie na przełomie marca i kwietnia.

Zbiorniki retencyjne

Poznaniacy zdają sobie sprawę, że retencjonowanie wody jest coraz ważniejszym zadaniem współczesnych miast. Stąd wiele ważnych inwestycji. 

W ostatnich latach zbiornik na deszczówkę i wody roztopowe o pojemności ok. 3 tys. metrów sześciennych powstał np. w rejonie ulic Kierskiej, Sanatoryjnej i Sztormowej. Lokalizacja miejsca retencji w tej części Poznania minimalizuje zagrożenie zalewania położonych niżej budynków i ulic, które występowało podczas ulewnych deszczów. Inwestycja pomaga także zabezpieczyć okolicę przed podtopieniami spowodowanymi wystąpieniem z brzegów pobliskiej rzeki.

Mający odciążyć kanalizację deszczową zbiornik retencyjny powstaje także pomiędzy ul. Niemena a Sobczaka na Łacinie. Gromadzone wody będą wykorzystywane do podlewania zieleni, której nasadzenie także planowane jest w ramach tej inwestycji. Wokół przewidziana jest bowiem strefa rekreacyjna. 

Zbiorniki retencyjne powstają także przy poznańskich szkołach oraz przy okazji innych ważnych inwestycji, jak np. trwająca właśnie budowa nowej pływalni przy ul. Taborowej.  

Aby woda płynęła w kranach

Wieloma inwestycjami, mającymi jeszcze lepiej zaopatrywać mieszkańców Poznania w wodę, może pochwalić się także Aquanet. Przykładem może być modernizacja stacji uzdatniania wody przy ul. Wiśniowej czy budowa i unowocześnienie stawów infiltracyjnych na Dębinie. Współwykonawcą każdej z tych inwestycji była spółka Terlan.

FILM

Dzięki modernizacji stacji przy ul. Wiśniowej poprawi się jakość wody oraz zwiększy się bezpieczeństwo jej produkcji w czasie ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak powodzie i susze. Inwestycja sprawiła, że proces uzdatniania wody stanie się w większym stopniu zautomatyzowany, a zastosowane rozwiązania techniczne pozwalają ograniczać jego energochłonność.

W tym roku zakończyła się także rozpoczęta cztery lata temu kompleksowa modernizacja ujęcia wody Dębina. Obiekt harmonijnie łączy nowoczesną technologię z dbałością o środowisko i walory przyrodnicze. W dużym uproszczeniu, woda pobierana z Warty trafia do stawów infiltracyjnych, które działają jak naturalne filtry - przesączając się przez warstwy piasku i żwiru wstępnie oczyszczona woda trafia do warstw wodonośnych pod dnem zbiorników. Dalej proces zachodzi już w stacji uzdatniania, gdzie prowadzone jest napowietrzanie i dezynfekcja. Właśnie stawy infiltracyjne wymagały już odbudowy i modernizacji. Dzięki inwestycji znacząco poprawi się wydajność poboru wody. Ujęcie wzbogaciło się także o system monitoringu hydrogeologicznego, co pozwala jeszcze lepiej kontrolować jakościowe parametry wody. Modernizacja zakładała wprowadzenie szeregu nowatorskich rozwiązań. Ujęcie jest teraz w mniejszym stopniu narażone na zanieczyszczenia niesione przez nurt rzeki oraz te spływające z biegnącej w pobliżu autostrady A2. Zastosowane rozwiązania pozwoliły także na rekultywację cennego przyrodniczo terenu.

AJ/ Aquanet