Poznańska spalarnia nie wpływa na jakość powietrza. Pokazują to wyniki kontroli

Poznańska Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) nie wpływa na pogorszenie jakości powietrza. Łączna emisja pyłów PM10 i PM2,5, które przyczyniają się do występowania smogu, w przypadku ITPOK w całym 2018 roku wyniosła zaledwie 3% dopuszczalnego limitu wyznaczonego dla instalacji.

Poznańska Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) nie wpływa na pogorszenie jakości powietrza - grafika artykułu
Poznańska Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych (ITPOK) nie wpływa na pogorszenie jakości powietrza

W listopadzie i grudniu 2018 roku, na zlecenie wojewody wielkopolskiego, ITPOK została skontrolowana przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Działania zostały podjęte w związku z dyskusją nad jakością powietrza w Poznaniu i jego okolicach.

- Przedmiotowa kontrola potwierdziła, iż ITPOK jest obiektem bezpiecznym dla środowiska i spełnia wszelkie obowiązujące normy w zakresie emisji gazów i pyłów do powietrza. Zatem wszelkie obawy mieszkańców, że ITPOK nie jest należycie kontrolowana i negatywnie oddziałuje na otoczenie nie znalazły potwierdzenia - mówi Bartosz Guss, zastępca prezydenta Poznania. - Chcę w tym miejscu podkreślić, że termiczne przetwarzanie odpadów jest jednym z najbardziej rygorystycznie kontrolowanych procesów w Europie.

Co pokazała kontrola?

Kontrola przeprowadzona przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska zakończyła się 8 lutego.

- Dotyczyła czterech obszarów: gospodarki odpadami, emisji do powietrza, hałasu oraz gospodarki wodno-ściekowej. W żadnym z powyższych obszarów nie stwierdzono wykroczeń i nie nałożono żadnych sankcji pokontrolnych.Dodatkowo analiza próbek gazów odlotowych, pobranych z ITPOK w listopadzie 2018 r. przez Laboratorium Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych z Opola, nie wykazała jakichkolwiek przekroczeń dopuszczalnych poziomów emisji zanieczyszczeń do powietrza - tłumaczySzymon Cegielski, dyrektor zakładu ITPOK.

Dzięki wieloetapowemu systemowi oczyszczania gazów spalinowych emisje pyłów, które w największym stopniu przyczyniają się do fenomenu smogu, są zredukowane do ścisłego minimum i wynoszą w skali roku odpowiednio : PM10 - 10,6 Mg/rocznie, PM2.5 - 5,3 Mg/rocznie.

- Faktyczna emisja łączna pyłów PM10 i PM2,5 w całym 2018 roku wyniosła 583 kg - co stanowi zaledwie 3% dopuszczalnego limitu wyznaczonego dla instalacji. Dla porównania, standardem dla tradycyjnych źródeł ciepła opalanych węglem - np. dla jednostki będącej głównym źródłem ciepła dla miejscowości wielkości Poznania - emisja pyłów jest określona na poziomie 1. 530,00 Mg/rocznie - 100 krotnie więcej niż emisja z ITPOK - zauważa Szymon Cegielski.

Dodatkowo prowadzone w latach 2016 i 2017 kontrole WWIOŚ każdorazowo potwierdzały prawidłową eksploatację instalacji przez SUEZ, a wykonywane podczas tych inspekcji czynności kontrolne nigdy nie doprowadziły do stwierdzenia i wskazania prowadzącemu instalację jakichkolwiek uchybień w zakresie przestrzegania surowych norm środowiskowych.

ITPOK - nowocześnie, ekologicznie, bezpiecznie

- ITPOK została zaprojektowana w taki sposób, aby przekształcać odpady w energię. Zimą naszym priorytetem jest produkcja ciepła. W celu ogrzania poznańskich mieszkań, wykorzystujemy ciepło pochodzące z termicznego przekształcania odpadów do podgrzania wody wprowadzanej do miejskiego systemu ciepłowniczego. Natomiast latem, kiedy zapotrzebowanie na energię cieplną jest niskie, kierujemy wyprodukowaną przez nas parę do wysokosprawnej turbiny , która może generować nawet 18 MW energii elektrycznej - tłumaczy Edyta Renduda, dyrektor kontraktu w SUEZ Zielona Energia.

W 2018 roku ITPOK wyprodukował aż 112.000 MWh energii elektrycznej, co pokrywa zapotrzebowanie ponad 130.000 mieszkańców.

- Dodatkowo, w związku z tym, że przekształcamy odpady w których skład wchodzi również biomasa, ponad 40% wyprodukowanej przez nas energii elektrycznej uznawana jest za energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych, za którą uzyskujemy zielone certyfikaty. Wszystkie przychody uzyskiwane ze sprzedaży praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia są przenoszone na Miasto i przyczyniają się do zmniejszenia całkowitych kosztów zagospodarowania odpadów. Poza energią, z termicznego procesu przekształcania odpadów otrzymujemy również takie pozostałości, które mogą zostać poddane dalszym procesom odzysku, jak na przykład dodatek waloryzowanych żużli do mieszanek betonowych. Ponadto z procesów oczyszczenia gazów wylotowych otrzymujemy popioły, które są poddawane procesom odzysku w kopalni soli w Niemczech - wyjaśnia Edyta Renduda.

O tym, że Miasto chce być transparentne w relacjach z mieszkańcami  świadczy także fakt, że już od samego początku funkcjonowania ITPOK (tj. od  2016 r.) wdrożony został system, który pozwala monitorować wpływ instalacji na środowisko. Poznań zadbał, aby mieszkańcy samodzielnie w każdej chwili mogli sprawdzić, czy ITPOK jest bezpieczna dla otoczenia. Umożliwia to dostęp do aktualnych emisji wyświetlanych całodobowo na tablicy elektronicznej zlokalizowanej przy bramie wjazdowej na teren ITPOK. Monitoring emisji jest też dostępny on-line (na stronie internetowej SITA - Zielona energia, w zakładce aktualne raporty z pracy instalacji).

O tym, że nowoczesne instalacje nie zagrażają środowisku, mówią też naukowcy. Jak wynika z  raportów oraz publikacji prof. Tadeusza Pająka z Katedry Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska krakowskiej AGH, dziś spalarnie emitują znacznie mniej szkodliwych substancji niż np. samochody czy domowe paleniska.

Obalamy mity

W ostatnim czasie pojawiły się doniesienia prasowe, jakoby wydatność roczna spalarni odpadów w Poznaniu była przeszacowana do tego stopnia, że przetwarzane są w niej odpady z zagranicy. Taka sytuacja nigdy nie miała miejsca.

- Pragnę w tym miejscu przypomnieć, że roczna wydajność ITPOK w Poznaniu to 210.000 Mg. Zmieszane odpady komunalne, jakie trafiają do instalacji, pochodzą jedynie z tzw. Regionu II, czyli z całego terenu Związku Międzygminnego GOAP oraz gminy Suchy Las. Biorąc pod uwagę obecne regulacje prawne, nie ma możliwości, aby jakiekolwiek inne odpady spoza naszego regionu mogły trafić do tej instalacji - wyjaśnia Ziemowit Borowczak, dyrektor Wydziału Gospodarski Komunalnej UMP.

Nieprawdą jest też, że roczna wydajność ITPOK jest przeszacowana. W 2017 r. w naszym regionie było o 11.000 Mg odpadów więcej niż instalacja mogła przyjąć. Odpady musiały zostać zagospodarowane w instalacji zastępczej pod Lesznem. Rok 2018 zakończył się koniecznością zmagazynowania ok. 1000 Mg odpadów na terenie ITPOK po przekroczeniu 210.000 Mg.

- Z danych tych wynika, że instalacja spełnia swoją rolę, a ostatnie dwa lata pokazały, że jej roczne moce mogłyby być większe. Pozwoliłoby to na jej efektywniejsze wykorzystanie energetyczne - mówi Ziemowit Borowczak.

AJ/WGK