Info

- Miasto Poznań od wielu lat dba o poprawę jakości powietrza. Realizujemy program KAWKA BIS, modernizujemy miejskie kamienice, likwidując w nich piece opalane węglem. Cieszy mnie, że widoczne są efekty tych działań. Od jakiegoś czasu działa też pełnomocnik ds. jakości powietrza, kompleksowo koordynując naszą politykę w tym zakresie - mówi prezydent Jacek Jaśkowiak. - Dbałość o środowisko to priorytet dla nas wszystkich. Od tego, jak zadbamy o otaczającą nas przestrzeń, zależy przyszłość następnych pokoleń. Trzeba o tym rozmawiać merytorycznie i konkretnie, a przede wszystkim działać.

Mimo że w ostatnich latach jakość powietrza w Polsce systematycznie się poprawia, są miasta w których obowiązujące normy są przekraczane i to notorycznie. Jednym z takich przykładów jest Kraków, który z uwagi na ukształtowanie terenu i położenie w kotlinie, jest szczególnie narażony na podwyższony poziom stężenia zanieczyszczeń. Z kolei najkorzystniej sytuacja wygląda na Pomorzu, gdyż sąsiedztwo morza zapewnia doskonałą cyrkulację powietrza. Wśród miast, w których oddycha się najmniej zanieczyszczonym powietrzem, znajdują się m.in. Szczecin, Gdańsk oraz Koszalin. A jak w rankingu jakości powietrza polskich miast plasuje się Poznań? Odpowiedź na to pytanie może przynieść opracowane przez Wydział Ochrony Środowiska (na podstawie danych wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska) zestawienie stanu jakości powietrza i poziomu zanieczyszczeń w latach 2014-2017, obejmujące 28 reprezentatywnych miast w Polsce (uwzględniono najgorszy wynik spośród wszystkich stacji pomiarowych w danym mieście).

Pył zawieszony PM10

PM10 to pył o średnicy aerodynamicznej ziaren poniżej 10 µm. W jego przypadku ważne są dwa parametry - maksymalne dopuszczalne stężenie średnioroczne wynoszące 40 µg/m³ oraz częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego stężeń 24-godzinnych, która nie może być większa niż 35 dni w roku (norma jednakowa w całej UE).

W przypadku pierwszego kryterium dla Poznania, w ostatnich 4 latach, wartości stężeń średniorocznych pyłów zawieszonych nie przekraczały poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu. Podobna, pozytywna sytuacja miała miejsce w 16 innych analizowanych miastach. Natomiast w pozostałych 11 miejscowościach występowały wyraźne przekroczenia stężeń średniorocznych PM10 (Bydgoszcz, Częstochowa, Łódź, Nowy Tomyśl i Wągrowiec, Gliwice, Katowice, Kraków, Rybnik, Warszawa, Zabrze).

W 2017 roku odnotowane stężenia średnioroczne pyłów PM10 kształtowały się od 23 µg/m³ w Szczecinie do 55 µg/m³ w Krakowie. Dla Poznania wartości stężenia nie przekraczały 30 µg/m³.

Gdy przyjrzymy się przez ile dni w roku dobowe stężenia pyłu PM10 są przekraczane w poszczególnych miastach, okazuje się, że najgorsze wyniki uzyskują miasta z południa kraju, tj. Kraków, Katowice, Rybnik, Zabrze i Gliwice. Spośród 28 miast, które były analizowane w ostatnich 4 latach, obowiązująca norma została dotrzymana tylko w Koszalinie. W 2017 roku dla 4 miast (Szczecin, Gdańsk, Koszalin i Toruń) odnotowano zachowanie standardów. Pozostałe charakteryzowały się przekroczeniami dopuszczalnych 35 dni, ze stężeniem dobowym pyłu ponad 50 µg/m³ - od 4 dni w Gorzowie Wielkopolskim do 95 dni w Krakowie. W Poznaniu norma została przekroczona nieznacznie, bo tylko o 6 dni w skali 2017 roku i w porównaniu z 2014 r. wyraźnie się zmniejszyła. Warto zaznaczyć, że na dwóch kolejnych stacjach w stolicy Wielkopolski ten parametr spełniony był całkowicie, a na Wildzie przekraczał normę tylko o 3 dni.

Pył zawieszony PM2,5

PM2,5 to cząstki pyłu o średnicy aerodynamicznej mniejszej niż 2,5 µm. Przepisy prawa nakładają normę dla stężenia średniorocznego, która wynosi 25 µg/m³. Jeszcze kilka lat temu, norma określona była na poziomie 30 µg/m³ i systematycznie podlegała zaostrzeniu. W 2017 roku, wśród miast borykających się z ponadnormatywnym stężeniem średniorocznym pyłu PM2,5, znalazły się m.in. Kraków (40 µg/m³), Katowice (39 µg/m³), Łódź (32 µg/m³), Gliwice i Pleszew (po 31 µg/m³), Częstochowa i Warszawa (po 28 µg/m³) oraz Kielce i Radom (po 27 µg/m³). W Poznaniu, w ostatnich 4 latach zachowane zostały standardy, a wartość stężenia uległa wyraźnemu zmniejszeniu (z 26 µg/m³ w 2014 r. do 22 µg/m³ w 2017 r.). Wśród analizowanych miast najniższe wartości stężenia odnotowane zostały w Gdańsku i Koszalinie.

Benzo (a)piren

Przepisy prawa określają poziom docelowy dla średniorocznego stężenia B (a)P na poziomie 1 ng/m³. Analiza stężeń w poszczególnych miastach pokazuje, że przekroczenia normy dla tej substancji są nie tylko powszechne, ale też znaczne (do kilkuset procent). Dla przykładu, w 2017 r. najwyższe stężenie, odnotowane m.in. w Rybniku, sięgnęło 1600% normy, a w Zakopanem - popularnym zimowym kurorcie, zanotowano przekroczenie o 500%. W Poznaniu, w ubiegłym roku wartość średniorocznego stężenia B (a)P wyniosła 2,6 ng/m³. Najkorzystniej sytuacja wygląda na Pomorzu - w Koszalinie i Gdańsku (po 1 ng/m³ w 2017 r.).

Dwutlenek azotu

Ze względu na ochronę zdrowia ludzi, obowiązuje norma dla stężenia średniorocznego NO₂, która wynosi 40 µg/m³. Wśród analizowanych miast, w czterech z nich (Kraków, Katowice, Warszawa, Wrocław) odnotowano najgorsze wyniki, przekraczające obowiązującą normę. W Poznaniu, w ostatnich czterech latach zachowane były standardy w zakresie stężenia dwutlenku azotu, a odnotowana w ostatnim roku wartość stężenia wyniosła 21 µg/m³. W 2017 roku zarejestrowane stężenia średnioroczne NO₂ kształtowały się od 14 µg/m³ w Koszalinie, do 57 µg/m³ w Katowicach i 60 µg/m³ w Krakowie.

Więcej na ten temat działań Miasta:

http://www.poznan.pl/mim/info/news/o-czyste-powietrze-zadba-specjalista,121031.html

http://www.poznan.pl/mim/info/news/kawka-bis-skuteczna-walka-ze-smogiem,120814.html

http://www.poznan.pl/mim/info/news/miasto-dba-o-swoje-kamienice-i-czyste-powietrze,121370.html

http://www.poznan.pl/mim/info/news/poprawia-sie-jakosc-powietrza-w-poznaniu,121883.html

http://www.poznan.pl/mim/info/news/ochrona-powietrza-pod-kontrola,122963.html

WOŚ/AJ