Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

W Muzeum Martyrologii Wielkopolan można poznać tragiczne dzieje głównie poznańskich i wielkopolskich elit poddanych eksterminacji w trakcie II wojny światowej przez Niemców.

 - Chciałbym, aby to miejsce, które ma ogromny potencjał historyczny i emocjonalny stało się znane i ważne nie tylko dla poznaniaków, ale dla każdego gościa, który przyjeżdża do naszego miasta. Aby było jedną z tych lokalizacji w stolicy Wielkopolski, które trzeba zobaczyć i zrozumieć - powiedział Jędrzej Solarski, zastępca prezydenta miasta. - Fort VII to długa historia, która zaczyna się w XIX wieku budową Twierdzy Poznań, a zamyka martyrologią wielkopolskich elit zamęczonych w pierwszym niemieckim obozie koncentracyjnym na okupowanych ziemiach polskich utworzonym już w październiku 1939 roku. Wszystkich, którzy chcą poznać i doświadczyć tej historii zapraszam do Muzeum Martyrologii Wielkopolan w Forcie VII.

W ramach projektu muzeum stworzyło dodatkową, nową trasę zwiedzania, tak zwaną  "ścieżkę fortyfikacyjną", która łączy w sobie historię niemieckiej Twierdzy Poznań i miejsca martyrologii. Zwiedzający będą mogli obejrzeć m.in. most, część podwalni, prochownię, stanowiska artyleryjskie czy schron pogotowia, które w czasie II wojny światowej pełniły funkcje obozowe, zamienione przede wszystkim na cele dla więźniów. Militarna tematyka zostanie przedstawiona w pomieszczeniu do przygotowywania amunicji, remizach artyleryjskich - gdzie będzie można zobaczyć sprzęt bojowy z XIX i XX wieku - oraz prochowni. 

Dalej ścieżka poprowadzi przez pomieszczenia, w których pojawią  się informacje o systemach obronnych Fortu VII. Odwiedzający będą mogli zobaczyć również kaponierę barkową z replikami wyposażenia bojowego, fosę forteczną oraz kaponierę czołową z prezentacją replik działek i reflektorów do oświetlania fosy. Zwiedzanie ścieżki zostanie wzbogacone przewodnikiem w formie audio lub aplikacji na smartfony. W najbliższym czasie po nowej ścieżce odbędą się dwa oprowadzania (2 i 23 lipca, oba o godz. 10:30). Obowiązują zapisy: mmw@wmn.poznan.pl.

- Fort VII to przede wszystkim wyjątkowy symbol męczeństwa Wielkopolan  w czasie II wojny światowej, nie bez powodu nazwany przez Niemców "obozem krwawej zemsty". Jego historia jednak zaczyna się w XIX wieku, w trakcie budowy Twierdzy Poznań. Już wtedy jego umocnione i wyposażone w armaty forty takie jak Fort Colomb były wymierzone w polskość, stały się istotnym elementem militarnej dominacji zaborcy i jego polityki germanizacyjnej, walki z niepodległościowymi dążeniami Polaków - zaznacza Przemysław Terlecki, dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. - W ramach projektu WRPO zrewitalizowaliśmy  prawy majdan, który przez dziesiątki powojennych lat był niedostępny dla publiczności, popadając w ruinę. Udostępniona nowa ścieżka zwiedzania to istotne dopełnienie historii tego miejsca, duży krok w przygotowaniu wystaw stałych, jakie w forcie VII mają w przystępny sposób prezentować mroczne losy Poznania i Wielkopolski pod okupacją niemiecką.

Działania na obszarze Fortu VII prowadzone są w ramach projektu pod nazwą "Renowacja i adaptacja Fortu VII w Poznaniu dla zachowania dziedzictwa kulturowego". Wartość całej inwestycji wynosi ponad 24 mln zł, z czego wysokość dofinansowania z Funduszy Europejskich, udzielonego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Wielkopolskiego na lata 2014-2020, to ponad 11 mln zł. Miasto Poznań dofinansowało projekt w wysokości 13,2 mln zł.

- Fort VII to bardzo ważne miejsce w historii Polski i Wielkopolski. To pierwszy niemiecki obóz koncentracyjny w Polsce, a wśród pierwszych ofiar byli Powstańcy Wielkopolscy, którzy znaleźli się na niemieckich listach proskrypcyjnych, przygotowanych jeszcze przed II wojną światową. To dla mnie satysfakcja, że przy wykorzystaniu unijnych środków udało się zabezpieczyć tę cenną dla nas wszystkich substancję materialną, jako dowód martyrologii naszych rodaków - powiedział  Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego.

Obiekty poddane renowacji i modernizacji oraz te, które stanowią trzon Muzeum Martyrologii Wielkopolan mają stać się miejscem prezentacji nowoczesnych, zrozumiałych dla każdego wystaw stałych opowiadających miedzy innymi historię powstańców wielkopolskich zamordowanych i torturowanych w tym miejscu, zagładę osób chorych psychicznie w pierwszej eksperymentalnej, stworzonej przez Niemców specjalnie w tym celu komorze gazowej, dalej historię Polskiego Państwa Podziemnego w Wielkopolsce, wypędzeń ludności polskiej do Generalnego Gubernatorstwa czy losy kobiet, więźniarek Fortu VII.

Rewaloryzacja fortu została wyróżniona w ogólnopolskim konkursie "Zabytek Zadbany" organizowanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków.

WMN/JZ