Klub powołuje się na dane Głównego Urzędu Statystycznego w Poznaniu, według których do szkół niepublicznych naszego miasta uczęszcza aż 32% uczniów i jest to jeden z najwyższych wyników w kraju. Jednocześnie w Raporcie o stanie miasta Poznania za rok 2023 podana jest informacja, że tylko "63% uczniów poznańskich szkół kształciło się w placówkach prowadzonych przez Miasto". Jak podkreślają autorzy raportu "udział ten, kolejny rok z rzędu, zmniejszył się w porównaniu z rokiem poprzednim (70%)".

Lewica Polska 2050 ocenia pozytywnie fakt istnienia w Poznaniu dobrych szkół niepublicznych, które są miejscem wprowadzania innowacji w edukacji i w bardziej elastyczny sposób odpowiadają na potrzeby dzieci i rodziców. Z drugiej strony tak duży exodus uczniów z szkół publicznych powinien być wyraźnym sygnałem dla Urzędu Miasta, ponieważ zjawisko to niesie szereg negatywnych konsekwencji dla przyszłości całego naszego społeczeństwa.

"Pragniemy zaznaczyć, że wysoka jakość kapitału ludzkiego jest niezbędna do utrzymania przez Poznań i Wielkopolskę przewag konkurencyjnych, zwłaszcza w wysoko wydajnym przemyśle i nowoczesnych usługach. W tym celu istotne jest inwestowanie w edukację, w tym zwłaszcza edukację początkową. Wiele dowodów świadczy o tym, że wcześniejsze rozpoczęcie nauczania na dobrym poziomie zwiększa życiowe umiejętności i inteligencję emocjonalną dziecka, a później dorosłego obywatela." - napisali w interpelacji radni: Dorota Bonk-Hammermeister, Tomasz Lewandowski, Łukasz Kapustka, Halina Owsianna, Przemysław Plewiński, Adam Szabelski.

Radni sfomułowali też kilka postulatów działań mających poprawić jakość edukacji:
- unikanie dalszej "pełzającej prywatyzacji" usług publicznych, która powoduje nierówność w dostępie do wysokiej jakości usług publicznych;
- szkoły prywatne wyróżniają się małymi klasami, zatem Miasto Poznań, korzystając z niżu demograficznego, powinno dążyć, aby klasy w placówkach publicznych nie przekraczały 20-24 osób;
- podwyższenie pensji i dodatków funkcyjnych dla nauczycieli, tak aby nie tylko zlikwidować istniejące wakaty, ale zachęcić najzdolniejszych i najlepszych pedagogów do pracy w publicznych poznańskich szkołach;
- dużym problemem jest starzenie się kadry w szkołach, dlatego warto opracować system zachęt i podjąć starania o przekonanie absolwentów szkół wyższych, aby w swojej dalszej karierze wybrali zawód nauczyciela w jednej z poznańskich placówek oświatowych;
- Miasto musi zadbać o dobrostan nauczycieli w kontekście pomocy psychologicznej, dlatego należy rozważyć stworzenie programu profilaktyki zdrowia psychicznego dla poznańskich nauczycieli;
- w celu zwiększenia partycypacji rodziców i uczniów w najważniejszych sprawach szkoły Miasto Poznań, jako organ prowadzący poznańskie szkoły, powinien zainicjować powstawanie w każdej placówce Rady Szkoły.

Na zakończenie autorzy interpelacji podkreślają wagę inwestowania w kapitał ludzi. "Nie da się tego zrobić tanio. Jakość wymaga inwestycji" - wskazują radne i radni klubu Lewica Polska 2050.

W odpowiedzi Urząd Miasta przypomina, że powstawanie placówek niepublicznych, zgodnie z przepisami prawa oświatowego, nie jest niczym ograniczone. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat zauważalny jest wzrost liczby szkół niepublicznych dla młodzieży, głównie liceów (z powodu tzw. podwójnego rocznika i edukacji domowej). Jeśli chodzi o liczbę uczniów w placówkach niepublicznych, jej spadek widoczny jest w edukacji przedszkolnej, natomiast wzrost widać w szkołach ponadpodstawowych - głównie za sprawą "szkoły w Chmurze".

W obecnym roku szkolnym liczba placówek oświatowych w Poznaniu, z podziałem na organ prowadzący przedstawia się następująco (zestawienie nie obejmuje szkół dla dorosłych oraz szkół specjalnych "przyszpitalnych"):
Placówki prowadzone przez Miasto Poznań:
- Przedszkola 118
- Przedszkola specjalne 2
- Punkty przedszkolne 0
- Szkoły podstawowe 76
- Szkoły podstawowe specjalne 8
- Licea ogólnokształcące 28
- Licea ogólnokształcące specjalne 2
- Technika 18
- Szkoły Branżowe I stopnia 15
Placówki prowadzone przez inny organ:
- Przedszkola 140
- Przedszkola specjalne 5
- Punkty przedszkolne 13
- Szkoły podstawowe 48
- Szkoły podstawowe specjalne 7
- Licea ogólnokształcące 38
- Licea ogólnokształcące specjalne 0
- Technika 4
- Szkoły Branżowe I stopnia 1

Urząd Miasta wskazuje na brak jednoznacznych naukowych dowodów, że kształcenie w małych oddziałach przekłada się na lepsze wyniki edukacji. Zgadza się natomiast z tezą, że w mniejszych klasach nauczycielom uczy się bardziej komfortowo. Mimo to - zdaniem miejskich urzędników - doświadczony, dobrze przygotowany do zawodu nauczyciel potrafi dostosować metody i sposoby nauczania do liczebności uczniów w klasie.

Urząd podaje też statystyki średniej liczby uczniów na oddział w bieżącym roku szkolnym, w placówkach prowadzonych przez Miasto Poznań:
- przedszkola: 22,27 (16 przedszkoli osiąga maksymalną ustawową liczbę dzieci w oddziale, tj. 25);
- szkoły podstawowe: 21,4 (3 szkoły przekraczają średnią na oddział powyżej 24 uczniów);
- licea ogólnokształcące: 28,18 (średnią podnoszą dwa "podwójne roczniki", które obecnie kształcą się w drugich i trzecich klasach; 6 liceów ma średnią na oddział powyżej 30 uczniów - maksymalna wartość to 31,55);
- technika: 25,48 (13 szkół ma średnią powyżej 25 uczniów - maksymalna wartość 27,9).

Odnosząc się do kwestii podnoszenia dodatków dla nauczycieli i dyrektorów - Urząd Miasta przypomina, że od kilku lat systematycznie podnoszone są dodatki funkcyjne, motywacyjne, za wychowawstwo oraz za trudne warunki pracy. Nadal nie są one wystarczająco wysokie, należy jednak pamiętać, że przy liczbie ponad 10 tys. etatów pedagogicznych każdy wzrost dodatku motywacyjnego o 100 zł (na etat) wiąże się z koniecznością zabezpieczenia w budżecie Miasta dodatkowych 13 mln zł w skali całego roku budżetowego. Ostatnia zmiana wysokości dodatków nastąpiła we wrześniu 2024 r. (roczny koszt wprowadzonych podwyżek to 17,5 mln zł). Aktualnie rozpoczynają się kolejne rozmowy ze związkami zawodowymi w kwestii wypracowania propozycji podwyżek dodatków.

Jednym z aspektów przyjętej przez Radę Miasta w 2024 roku Strategii Oświatowej Miasta Poznania był obszar dobrostanu nauczycieli, a wśród przyjętych priorytetów wskazano "podwyższenie kompetencji nauczycieli i dyrektorów szkół". Działania wspierające nauczycieli, podejmowane w związku z wdrożeniem założeń Strategii, mają również pozytywnie oddziaływać na dobrostan nauczycieli.

Nawiązując z kolei do postulatu dotyczącego rady szkoły, Urząd Miasta informuje że organ prowadzący w żaden sposób nie ma umocowania do podejmowania inicjatyw w zakresie tworzenia tego społecznego organu szkoły. Zgodnie z art. 81 ust. 13 ustawy Prawo oświatowe, "powstanie rady szkoły lub placówki organizuje dyrektor szkoły lub placówki z własnej inicjatywy albo na wniosek rady rodziców, a w przypadku szkół ponadpodstawowych także na wniosek samorządu uczniowskiego".

Urząd Miasta podaje jeszcze inne przykłady podejmowanych działań mających na celu stworzenie warunków dla lepszej edukacji i wsparcia wszystkich dzieci i uczniów:
- finasowanie zajęć pozalekcyjnych w szkołach podstawowych, liceach i technikach (w bieżącym roku budżetowym zaplanowano na ten cel 1 mln zł);
- finasowanie zajęć wspierających rozwój dzieci w przedszkolach (na ten rok budżetowy to 900 tys. zł.);
- funkcjonowanie oddziałów alternatywnych, w tym sportowych, dwujęzycznych, eksperymentalnych;
- poprawa infrastruktury przedszkoli i szkół;
- finasowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
- finasowanie indywidualnego toku nauki dla uczniów zdolnych;
- zatrudnianie asystentów międzykulturowych dla uczniów z doświadczeniem migracyjnym;
- wyróżnianie uczniów, którzy osiągają sukcesy - poprzez przyznanie Nagrody Miasta Poznania.

oprac. red.