"Olbrzymia ilość młodych osób w Poznaniu mierzy się z kryzysem zdrowia psychicznego. Brakuje w Poznaniu kompleksowych programów profilaktyki zdrowia psychicznego. Wiele dzieci jest niezdiagnozowanych, gdyż w większości szkół nie przeprowadza się odpowiednich badań i testów przesiewowych. Nie ma wystarczającego wsparcia dla młodzieży borykającej się z problemami ze zdrowiem psychicznym, ale także dla ich rodziców. Jednocześnie na dostęp do specjalistów, którzy mogliby pomóc, oczekuje się wiele miesięcy." - czytamy w interpelacji radnego.

Adam Szabelski zwraca się do Urzędu Miasta o przyjrzenie się działaniom podejmowanym w ostatnim czasie przez samorząd Warszawy, który przeznaczył dodatkowe środki m.in. na warsztaty dla młodzieży, szkolenia dla kadry nauczycielskiej, spotkania dla rodziców i opiekunów wzmacniające umiejętności wychowawcze. Jednym z nowych programów w Warszawie skierowanych do dzieci i nastolatków będzie program "Wawa TUS-y" dedykowany osobom nieśmiałym lub wycofanym, z problemami w kontrolowaniu i wyrażaniu emocji, kłopotami adaptacyjnymi lub zbytniemu uleganiu wpływom innych. Urząd Miasta Warszawy przewidział też dedykowane warsztaty wzmacniające odporność psychiczną i umiejętności radzenia sobie ze stresem. Radny prosi o przeanalizowanie, czy inspirując się doświadczeniami warszawskimi, istniałaby możliwość uruchomienia programu "Poznań TUS-y".

W odpowiedzi Miasto informuje radnego, że Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych planuje w przyszłym roku opracowanie kompleksowego programu ochrony zdrowia psychicznego dla mieszkanek i mieszkańców Poznania na lata 2026-2028. Będzie on dedykowany osobom w różnym wieku i ukierunkowany na działania zarówno profilaktyczne, jak i z zakresu szeroko rozumianego wsparcia psychologiczno-psychiatrycznego. W związku z tym nie wyklucza się uwzględnienia w nim działań wzmacniających potencjał społeczny dzieci i młodzieży poprzez treningi umiejętności społecznych. Miasto realizuje już tego rodzaju działania dedykowane różnym grupom wiekowym, w tym dzieciom i młodzieży.

W 2024 roku prowadzone są przez Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka Oddział w Poznaniu warsztaty edukacyjne i grupy wsparcia dla dzieci i młodzieży oraz ich opiekunów. Obejmują Trening Umiejętności Społecznych, który podzielony jest na dwie edycje - dla młodszych dzieci oraz dla nastolatków. Dodatkowo organizowane są spotkania tematyczne dla rodziców i opiekunów, które poruszają różne kwestie związane ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży. Prowadzone są także szkolenia dotyczące zapobiegania próbom samobójczym wśród dzieci i młodzieży. W marcu br. w Centrum Kultury Zamek odbyła się konferencja pt. "Nastolatek na drodze do dorosłości. Jak wspierać zdrowie psychiczne młodzieży?". Uczestnicy konferencji (rodzice, opiekunowie, nauczyciele i pedagodzy) wzięli udział w warsztatach dostarczających praktycznych narzędzie do pracy z młodzieżą i wspierania jej w trudnych momentach rozwojowych.

Oprócz warsztatów i konferencji realizowane jest także wsparcie psychologiczne i psychiatryczne dla młodzieży w wieku 13-20 lat uczącej się w poznańskich szkołach. Fundacja Cały Świat, w ramach Centrum Profilaktyki Świt, prowadzi konsultacje psychologiczne, psychiatryczne oraz sesje psychoterapeutyczne dla młodzieży. Uzupełnieniem tego zadania będzie, zaplanowane na IV kwartał bieżącego roku, udzielanie wsparcia psychologicznego w ramach wizyt terapeutów w miejscu zamieszkania młodzieży.

Miasto realizuje również program pn. "Poznań Uzależniony od Profilaktyki". Działania w ramach projektu z zakresu wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, skierowane są zarówno bezpośrednio do adresatów, jak też do rodziców i opiekunów oraz osób pracujących z dziećmi i młodzieżą.

Ponadto w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz rodzinach zastępczych do 2029 roku realizowany jest projekt pn. "Wsparcie deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w podregionie poznańskim". Celem projektu jest wzmocnienie kompetencji dzieci i młodzieży z zakresu sposobu radzenia sobie ze stresem, planowania przyszłości czy usamodzielnienia. W każdej placówce opiekuńczo-wychowawczej zatrudnieni są psychologowie, którzy udzielają niezbędnego wsparcia dzieciom i młodzieży objętej systemem pieczy zastępczej.

W ramach Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2024 rok realizowane są m.in. programy wczesnej interwencji adresowane dla młodzieży z grup wysokiego ryzyka; programy terapii krótkoterminowej dla osób uzależnionych i ich bliskich; finansowanie placówek wsparcia dziennego o charakterze specjalistycznym.

Pomoc psychologiczna w placówkach wsparcia dziennego ma na celu także wspieranie rozwoju osobistego uczestników oraz wzmacnianie ich potencjału. W trudniejszych przypadkach, obok wsparcia psychologicznego konieczna może okazać się konsultacja psychiatryczna, odbywająca się m.in. w formie konsultacji telefonicznych, mailowych, online, osobistych spotkań, działań o charakterze interwencyjnym.

Szkoły i przedszkola prowadzone przez Miasto Poznań zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oświatowego udzielają uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Za organizację tej pomocy odpowiada dyrektor szkoły, jednak warto podkreślić, iż badania i testy przesiewowe w kierunku diagnostyki zdrowia psychicznego nie leżą w zakresie zadań placówki oświatowej. Wszelkie formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej realizowane w szkołach są ustalane i wdrażane w porozumieniu i za wiedzą rodziców.

Wydział Oświaty w ramach organizowanego od wielu lat otwartego konkursu ofert dla organizacji pozarządowych finansuje zajęcia pozalekcyjne dla dzieci i młodzieży z poznańskich szkół i placówek oświatowych. Określony w ofercie cel zajęć to m.in. realizowanie działań edukacyjnych związanych z budowaniem postawy odpowiedzialności społecznej oraz zachęcających do czynnego uczestnictwa w życiu obywatelskim. Dodatkowo w bieżącym roku Wydział posiada środki na realizację zadania wsparcia rodziców i kadry pedagogicznej w budowaniu bezpiecznych relacji w szkole - we współpracy z Wydziałem Zdrowia i Spraw Społecznych. W budżecie Wydziału Oświaty na rok 2025 nie ma obecnie zaplanowanych środków na dodatkowe programy - w tym na wskazane w interpelacji TUS-y.

oprac. red.