Pod koniec sierpnia br. nad Jeziorem Maltańskim została ustawiona ławka, będąca konstrukcją składającą się z siedziska, stelażu w kształcie konturów Polski wraz z podestem zabezpieczonym łańcuchem. Przedsięwzięcie zostało sfinansowane ze środków państwowego Banku Gospodarstwa Krajowego. Według przekazywanych informacji obiekt jest elementem akcji informacyjno-promocyjnej poświęconej inwestycjom, a intencją ustawienia tej instalacji w Poznaniu, podobnie jak w wielu innych miastach na terenie całego kraju, była "promocja Polski i polskich inwestycji oraz sygnał do wszystkich, aby zostać w Polsce".

Instalacja od początku wywołała sporo dyskusji i polemik, tym bardziej, że już po około dziesięciu dniach uległa znacznemu uszkodzeniu w wyniku opadów deszczu. "Pomimo tego, że instalacja ta powstała z inicjatywy podmiotu państwowego, ma to jednak znaczenie dla mieszkańców Poznania i osób przybywających do Poznania, którzy mogą omyłkowo kojarzyć ten obiekt jako inicjatywę miejską" - zwraca uwagę Andrzej Rataj.

W sprawie ławki nad Maltą radny Andrzej Rataj zadał kilkanaście szczegółowych pytań, do których w odpowiedzi odniósł się prezydent Jacek Jaśkowiak.

Kto i według jakich motywów i kryteriów dokonał rozstrzygnięcia o lokalizacji tak zwanej ławki patriotycznej na terenie miejskim nad Jeziorem Maltańskim?
Ławka nad Jeziorem Maltańskim została ustawiona w ramach prowadzonej przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów kampanii pn. "Inwestycje z Polską Flagą", a jej lokalizację wskazała strona rządowa. Uzgodnienia dotyczące dokładnego umiejscowienia ławki zostały dokonane podczas wizji lokalnej na Malcie z udziałem zarządcy terenu - Poznańskich Ośrodków Sportu i Rekreacji oraz przedstawiciela Wojewody Wielkopolskiego.

Czy lokalizacja tak zwanej ławki patriotycznej jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, obowiązującym na terenie miejskim nad Jeziorem Maltańskim?
Instalacja zlokalizowana jest w całości w granicach obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru "MALTA" w Poznaniu, który dopuszcza na terenach zieleni ogólnodostępnej sytuowanie obiektów małej architektury.

Czy tak zwana ławka patriotyczna została ustawiona zgodnie z odpowiednimi zasadami i przepisami prawa dotyczącymi lokalizacji takich instalacji, a jeśli tak - to jakie są to zasady i przepisy prawa (...) oraz w jaki dokładnie sposób zostały one dochowane, natomiast jeśli nie - to dlaczego tak się stało oraz jakie działania zostały lub zostaną podjęte w takiej sytuacji?
Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 28 ustawy Prawo budowlane, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia - budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych (inwestor zamiast dokonania zgłoszenia budowy może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę). Do Wydziału Urbanistyki i Architektury nie wpłynęło jednak ani zgłoszenie, ani wniosek o pozwolenie na budowę. Ewentualne działania w kwestii zgodności lokalizacji instalacji z przepisami prawa, powinny zostać podjęte przez właściwy organ nadzoru budowlanego. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji zawarły umowę najmu terenu na umieszczenie ławki, zgodnie z którą uzyskanie wszystkich niezbędnych zgód i pozwoleń leżało po stronie najemcy - właściciela ławki, firmy Hackett Hamilton sp. z o.o.

Czy przed ustawieniem tak zwanej ławki patriotycznej zaprezentowana została właściwym jednostkom miejskim jej wizualizacja, rysunek lub projekt?
POSiR otrzymały wizualizację instalacji przed jej ustawieniem nad Jeziorem Maltańskim. Ponadto projekt ławki został przedstawiony, wraz z wnioskiem o opinię, Pełnomocnikowi Prezydenta ds. Estetyki Miasta.

Czy przed ustawieniem tak zwanej ławki patriotycznej uzyskane zostały opinie: Architekta Miasta Poznania, Pełnomocnika Prezydenta Miasta Poznania ds. estetyki, Pełnomocnika Prezydenta Miasta Poznania ds. marki miasta i Pełnomocnika Prezydenta ds. osób z niepełnosprawnościami, a jeśli tak - to proszę o przedstawienie tych opinii, natomiast jeśli nie - to dlaczego?
Wizualizacja oraz projekt ławki zostały skierowane jedynie do Pełnomocnika Prezydenta ds. Estetyki, który pozytywnie zaopiniował jej lokalizację. W związku z faktem, iż do Wydziału Urbanistyki i Architektury nie wpłynęło stosowne zgłoszenie ani wniosek, Architekt Miasta nie miał możliwości zaopiniowania instalacji. Nie została ona również przekazana do Pełnomocnika Prezydenta ds. Marki Miasta, gdyż jego powołanie miało miejsce już po zainstalowaniu ławki. Nie ma też obowiązku opiniowania tego typu konstrukcji przez Pełnomocniczkę Prezydenta ds. Osób z Niepełnosprawnościami.

Czy ustawienie tak zwanej ławki patriotycznej tyłem do Jeziora Maltańskiego, będącego główną atrakcją tej okolicy, było rozważane w kontekście funkcjonalności, logiki i racjonalności?
Ustawienie ławki tyłem do zbiornika Malta miało, zgodnie z koncepcją organizatorów kampanii, umożliwić jej użytkownikom wykonywanie zdjęć na tle jeziora.

Czy lokalizacja tak zwanej ławki patriotycznej spełnia standardy wizerunku i marki Miasta Poznania oraz standardy estetyczne Miasta Poznania?
Jak wspomniano wcześniej, projekt oraz lokalizacja ławki uzyskały pozytywną opinię Pełnomocnika Prezydenta ds. Estetyki Miasta. Wskazać jednak należy, że ustawienie ławki patriotycznej nie odnosi się bezpośrednio do marki Miasta. W przekazie medialnym niejednokrotnie podkreślano, że jest to inwestycja rządowa.

Czy tak zwana ławka patriotyczna spełnia standardy funkcjonalności i dostępności dla osób z niepełnosprawnościami?
Instalacja ustawiona nad Jeziorem Maltańskim nie była opiniowana przez Pełnomocniczkę Prezydenta ds. Osób z Niepełnosprawnościami. Konstrukcja nie jest dostępna dla osób z niepełnosprawnościami. Nie jest też ławką w rozumieniu wytycznych wynikających ze Standardów dostępności dla miasta Poznania. Zagwarantowanie wysokiego standardu instalacji należy do najemcy - właściciela ławki.

Czy tak zwana ławka patriotyczna nad Jeziorem Maltańskim została ustawiona za odpłatnością na rzecz właściwej jednostki miejskiej, a jeśli tak - to jaka jest to odpłatność, natomiast jeśli nie - to dlaczego?
POSiR otrzymały 1000 zł netto tytułem ryczałtowego wynagrodzenia za najem.

Kto i w jaki sposób nadzoruje i kontroluje, czy dochowywane są szczegółowe zasady korzystania z tak zwanej ławki patriotycznej, określone w regulaminie zamieszczonym na instalacji?
Do kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem zasad korzystania z ławki zobowiązany jest jej właściciel - najemca nieruchomości. Nadmienić należy, że regulamin korzystania z ławki nie jest regulacją powszechnie obowiązującą, co nie pozwala funkcjonariuszom Straży Miejskiej czy Policji na zastosowanie sankcji za jego naruszenie.

Czy zdarzyły się przypadki zastosowania sankcji za naruszenie szczegółowych zasad korzystania z tak zwanej ławki patriotycznej, określonych w regulaminie zamieszczonym na instalacji?
Przepisy ogólne dotyczące m.in. zaśmiecania terenu czy dewastacji mienia znajdują się w zakresie kompetencji strażników Straży Miejskiej. Niemniej jednak nie miały one zastosowania przez funkcjonariuszy SMMP w odniesieniu do otoczenia ławeczki nad Jeziorem Maltańskim. Do służby dyżurnej SMMP oraz Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu nie wpłynęły żadne zgłoszenia w przedmiotowym zakresie. Również POSiR nie mają wiedzy na temat zastosowania sankcji za naruszenie szczegółowych zasad korzystania z ławki określonych w regulaminie umieszczonym na instalacji.

Czy zaistniały problem w postaci znacznego uszkodzenia tak zwanej ławki patriotycznej (zawilgocenia drewnianych elementów i zmycie farby) w wyniku opadów deszczu spowodował zagrożenia dla środowiska naturalnego?
Miasto nie posiada szczegółowych danych na temat materiałów użytych do budowy i konserwacji przedmiotowej ławki. Mając powyższe na uwadze, trudno jest precyzyjnie określić, czy uszkodzenie ławki patriotycznej (zawilgocenie drewnianych elementów i zmycie farby) powstałe w wyniku opadów deszczu, mogło mieć negatywny wpływ na środowisko naturalne.

Kto i w jaki sposób dba o porządek i czystość na tak zwanej ławce patriotycznej i jej otoczeniu?
O czystość w otoczeniu instalacji dbają Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji, natomiast za utrzymanie porządku na ławce patriotycznej odpowiada najemca.

Jak obecnie oceniana jest lokalizacja tak zwanej ławki patriotycznej nad Jeziorem Maltańskim oraz zdarzenia, do jakich doszło już po ustawieniu tej instalacji?
Jezioro Maltańskie jest dla poznanianek i poznaniaków miejscem rekreacji oraz wypoczynku na świeżym powietrzu. Miejsce to stanowi także punkt na trasie wycieczek turystycznych. Zarówno mieszkańcy, jak i turyści, często je fotografują. W związku z tym, że celem ustawienia tzw. "ławki patriotycznej" miało być umożliwienie sfotografowania się na tle Jeziora Maltańskiego, lokalizacja wydaje się odpowiednia. Należy podkreślić, że inwestycja z powodu opadów deszczu straciła wszelkie nadane jej przez projektantów walory estetyczne.

Jaka będzie przyszłość tak zwanej ławki patriotycznej w najbliższych tygodniach, zwłaszcza wobec wątpliwości związanych z jej jakością, funkcjonalnością i symboliką?
Umowa najmu została zawarta na okres do dnia 11 listopada 2022 r. Po upływie tej daty najemca ma 14 dni na usunięcie instalacji.

oprac. red.