grafika z logotypem Biuletynu Miejskiego

Biuletyn Miejski

Co dalej z "Sołtysówką"?

Radny Andrzej Prendke wystosował interpelację w sprawie działań i planów Urzędu Miasta oraz Miejskiego Konserwatora Zabytków wobec budynku przy ul. Głogowskie, tzw. "Sołtysówki". Obiekt pochodzi z 1902 roku i należał do ostatniego przed włączeniem Łazarza do Poznania w 1900 roku sołtysa wsi.

archiwalne zdjęcie przedstawiające budynek Sołtysówki przy ulicy Głogowskiej w Poznaniu - grafika artykułu
Budynek "Sołtysówki" przy ul. Głogowskiej, zdjęcie archiwalne z 1973 r., źródło: cyryl.pozan.pl

Radny wskazuje na fatalny stan budynku, który porośnięty jest wysoką roślinnością, na jego gzymsach znajdują się samosiewy, połać dachowa jest niezabezpieczona, rynny i rury spustowe nie są zamontowane. Ponadto usunięty został budynek stróżówki, a zabytkowe drzwi w budynku gospodarczym zostały zdemontowane.

Andrzej Prendke pyta o plany MKZ w zakresie tego budynku, a także plany Miasta, w zakresie zabezpieczenia budynku, remontu, a także udziału w grupie monitorującej, w skład której wchodzili by m.in.: przedstawiciele instytucji miejskich, rady osiedla, strony społecznej.

Miasto odpowiada, że Miejski Konserwator Zabytków na bieżąco prowadzi postępowania wynikające z przepisów prawa. Obecnie trwa postępowanie administracyjne w związku z niezrealizowaniem obowiązków przez właściciela wynikających z nałożonego nakazu. Właściciel nie zabezpieczył dachu i nie zamontował rynien. Do tej pory właściciel nie uzyskał pozwolenia na budowę. Po ostatniej kontroli, przeprowadzonej 27.06.2024 r., MKZ podejmie dalsze działania, których celem jest doprowadzenie do zabezpieczenia obiektu oraz wyciągnięcie konsekwencji prawnych wobec właściciela nieruchomości za niewykonanie nałożonego nakazu oraz niedopełnienie obowiązków, jakie nakłada na niego ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Równolegle trwa ponowne postępowanie w sprawie nałożenia kary za niewykonanie zaleceń pokontrolnych. Na właściciela nałożono grzywnę, od której się odwołał. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego uchylił karę i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

MKZ w ramach swoich kompetencji prowadzi postępowania administracyjne mające zapobiec dalszej degradacji obiektu. Zgodnie z obowiązującym prawem do momentu zakończenia postępowania odwoławczego, a następnie ewentualnej drogi sądowej przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym organ konserwatorski nie może kontynuować swoich działań w zakresie, od którego strona się odwołała. Równocześnie właściciel wykonuje część nakazanych działań, jak m.in. rozbiórka wtórnych obiektów, ograniczenie dostępu do nieruchomości czy usunięcie samosiewów - zostało to wykonane po ostatniej kontroli w czerwcu br. Wskazana w interpelacji procedura czasowego zajęcia obiektu oraz wykonania koniecznych prac w trybie zastępczym stanowi środki egzekucyjne o charakterze niepieniężnym, których stosowanie określają przepisy. Przed wykonaniem zastępczym konieczne jest m.in. nałożenie grzywien w celu przymuszenia. Obecnie postępowanie w sprawie niewykonania nałożonego nakazu jest kontynuowane, a MKZ będzie konsekwentnie dążył do zabezpieczenia obiektu.

Decyzje w zakresie podjęcia przez Miasto wykonania zastępczego prac określonych w nakazie MKZ będą podejmowane po wyczerpaniu wcześniejszych kroków administracyjnych. Bez opracowania kosztorysu prac trudno ocenić czy wskazane w interpelacji szacunkowe koszty są adekwatne. W przypadku konieczności podjęcia takich działań niezbędna będzie również decyzja radnych o zabezpieczeniu odpowiednich środków w budżecie Miasta, bez gwarancji ich odzyskania.

Nieruchomość stanowi własność prywatną, która podlega ochronie prawnej. W związku z tym Miasto nie może planować innych działań niż nakładanie obowiązków i ich egzekucja na podstawie obowiązujących przepisów. Jednocześnie to na właścicielu ciąży obowiązek ochrony i opieki nad zabytkiem, polegającej m.in. na jego zabezpieczeniu i utrzymaniu w jak najlepszym stanie oraz korzystanie w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości.

Ewentualna grupa monitorująca nie będzie miała umocowania prawnego do podejmowania jakichkolwiek dodatkowych czynności służących zabezpieczeniu czy poprawie stanu obiektu. Problemem byłoby również przekazywanie osobom postronnym informacji, do których dostęp zgodnie z prawem mają jedynie strony postępowania. W prowadzonych postępowaniach uczestniczą przedstawiciele strony społecznej, której celem jest ochrona zabytków. Zgodnie z zawartym porozumieniem między Wojewodą Wielkopolskim a Prezydentem Poznania kompetencje wojewódzkiego konserwatora zabytków m.in. w zakresie organizowania i prowadzenia kontroli w zakresie ochrony zabytków czy współpracy z organami administracji publicznej posiada Miejski Konserwator Zabytków.

oprac. red.