Jak prawidłowo postępować ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym

Co to są elektroodpady? To takie urządzenia, które były zasilane energią elektryczną, bateriami lub akumulatorami. Jest kilka grup tych odpadów, m.in. urządzenia wielkogabarytowe, sprzęt AGD i RTV pochodzący z gospodarstw domowych, zabawki, czy elektronarzędzia.

Elektroodpady - grafika artykułu
Prawidłowe postępowanie z odpadami elektrycznymi i elektronicznymi

Bez względu na rozmiar urządzeń elektroodpady są cennym surowcem. Nawet w 80 % są poddawane recyklingowi. Nieodpowiednio potraktowane lub przechowywane mogą być niebezpieczne dla środowiska i zdrowia. Ważne jest zatem odpowiedzialne pozbywanie się wysłużonych i zepsutych urządzeń elektrycznych i elektronicznych.

Do elektroodpadów wielkogabarytowych zalicza się sprzęt gospodarstwa domowego, którego co najmniej jeden z wymiarów przekracza 50 cm. Są to, np. chłodziarki, zamrażarki lodówki, pralki, suszarki do odzieży, zmywarki, kuchenki, piekarniki elektryczne, elektryczne płyty grzejne, mikrofalówki, grzejniki elektryczne, wentylatory elektryczne, urządzenia klimatyzacyjne.

Małogabarytowy elektryczny i elektroniczny sprzęt gospodarstwa domowego to np.: odkurzacze, tostery, żelazka i inne urządzenia do prasowania, maszyny do szycia, frytownice, młynki, ekspresy do kawy, zaparzacze, noże elektryczne, urządzenia do strzyżenia włosów, suszenia włosów, szczotkowania zębów, golenia, masażu, zegary, zegarki, sprzęt do odmierzania, wskazywania lub rejestrowania czasu, wagi, nawilżacze powietrza.

Urządzenia informatyczne i telekomunikacyjne: komputery, minikomputery, laptopy, notebooki, tablety (w tym procesory, myszy, ekrany, klawiatury, rysiki), drukarki, kopiarki, elektryczne i elektroniczne maszyny do pisania, kalkulatory, faksy, teleksy, telefony, automaty telefoniczne, telefony bezprzewodowe, telefony komórkowe, nośniki danych jak pendrivy, dyski zewnętrzne.

Urządzenia audio takie jak: odbiorniki radiowe, odbiorniki telewizyjne, kamery wideo, sprzęt wideo, sprzęt nagrywający hi-fi, wzmacniacze dźwięku, instrumenty muzyczne, urządzenia do nagrywania lub kopiowania dźwięku lub obrazów.

Narzędzia elektryczne i elektroniczne: wiertarki, wkrętarki, piły, urządzenia do obróbki tokarskiej, frezowania, piaskowania, przemiału, piłowania, przecinania, gięcia lub podobnych metod przetwarzania drewna, metalu i innych tworzyw, narzędzia do nitowania, gwoździowania lub śrubowania, narzędzia do spawania, lutowania, urządzenia do rozpylania, rozprowadzania, narzędzia do koszenia lub innych prac ogrodniczych. UWAGA! Ta grupa odpadów nie obejmuje wielkogabarytowych stacjonarnych narzędzi przemysłowych.

Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy. W tej grupie elektroodpadów mogą znaleźć się: kolejki elektryczne, tory wyścigowe, konsole do gier wideo, gry wideo, urządzenia sterowane komputerowo, w szczególności do uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania i wiosłowania, sprzęt sportowy z elektrycznymi lub elektronicznymi częściami składowymi.

Jak prawidłowo postępować z elektroodpadami

  • elektroodpady można wystawiać jako tzw. odpad wystawkowy z uwzględnieniem harmonogramu ich odbiorów (tj. w dniu odbioru do godz. 6:00)
  • przekazać je do jednego z Gratowisk (Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych) lub Gratowozu (czyli Mobilnego Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych)
  • urządzenia o niewielkich wymiarach (np. telefony, żelazka, suszarki, tostery, ładowarki, baterie) można zostawić w pojemniku na elektroodpady (lista pojemników w załączniku poniżej; więcej informacji TUTAJ)
  • elektroodpady o dużych wymiarach można przekazać zamawiając bezpłatny odbiór domowy:
  1. MB Recycling (Fundacja Odzyskaj Środowisko) przez formularz internetowy na stronie www.elektrycznesmieci.pl lub dzwoniąc na infolinię pod nr 572 102 102
  2. Remondis Electrorecycling (projekt eko-profit) przez formularz internetowy na stronie www.eko-profit.pl lub dzwoniąc na infolinię pod nr 693 340 425
  3. Elektrorecyckling (Fundacja Zaraz Wracam) przez formularz internetowy na stronie www.elektrorecykling.pl lub dzwoniąc na infolinię pod nr 737 737 905
  • zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny można przekazać do wyspecjalizowanych zakładów odbierających tego typu odpady
  • w każdym sklepie czy hurtowni, w których dokonujemy zakupu nowego urządzenia, mamy prawo pozostawić na zasadzie wymiany niedziałający sprzęt

Akcje charytatywne i programy edukacyjne

Jednym ze sposobów zagospodarowania odpadów elektrycznych i elektronicznych jest udział w zorganizowanych akcjach ekologicznych. W Polsce działa wiele fundacji i firm, które cyklicznie organizują zbiórki elektroodpadów dla placówek edukacyjnych, stowarzyszeń, grup zawodowych, a także indywidualnych odbiorców. Akcje te są najczęściej powiązane z konkursami i atrakcyjnymi nagrodami. Zachęcamy do zapoznawania się z dostępnymi w internecie ofertami, udziału w zbiórkach, a także do zgłaszania własnych inicjatyw w tym obszarze.

Poniżej przykłady kilku instytucji na co dzień zajmujących się edukacją ekologiczną i zagospodarowaniem odpadów elektrycznych i elektronicznych.

Fundacja Zaraz Wracam https://elektrorecykling.pl/projekty/elektro-akcja/

Fundacja Odzyskaj Środowisko https://odzyskajsrodowisko.pl/

Eko-Profit https://eko-profit.pl/#o-programie

Czy wiesz, że...?

Z jednego miliona zużytych telefonów komórkowych można odzyskać około:

  • 34 kg złota
  • 350 kg srebra
  • 15 kg palladu
  • 15870 kg miedzi
    Tymczasem w Europie zbieranych i poddawanych recyklingowi jest zaledwie 1 % telefonów komórkowych!

Ze 100 kg lodówek (to mniej więcej 2-3 urządzenia) można odzyskać:

  • 40 kg stali
  • 35 kg tworzyw sztucznych
  • 20 kg metali nieżelaznych (aluminium, miedź)
  • 0,62 kg gazów
  • 5 kg szkła