Koncepcja zagospodarowania Doliny Warty w Poznaniu
Koncepcja zagospodarowania Doliny Warty w Poznaniu
Dolina Warty na poznańskim, środkowym odcinku jej ponad 800 kilometrowego biegu, to główna hydrologiczna, ekologiczna i rekreacyjna oś Poznania. Wpisana w krajobraz miasta od początków jego istnienia towarzyszyła lokacjom i rozwojowi miasta. Była szlakiem transportu i wymiany handlowej, źródłem wody ale też barierą rozwoju.
Współczesny Poznań wpisał w swoją tożsamość Wartę jako strefę sportu, wypoczynku, relaksu i ekologii. Od wielu lat trwa "powrót nad rzekę" - strategia udostępnienia i integracji terenów nadwarciańskich z pozostałymi częściami miasta. Proces ten, rozpisany na wielu aktorów i wiele lat, przynosi już wymierne efekty. Wartostrada, plaże miejskie, strefy rekreacji i wypoczynku czy rozbudowa infrastruktury transportu wodnego są już stałymi elementami inwestycji miejskich.
Koncepcja zagospodarowania doliny Warty w Poznaniu jest opracowaniem integrującym i koordynującym rozpoczęte, projektowane i planowane w długiej perspektywie inwestycje miejskie. Przygotowana została jako wizualizacja ze szczegółową topografią terenu - ukształtowanie, sposób użytkowania czy zieleń zostały zaprezentowane z bardzo dużą dokładnością. Pozwala to na przystępną i atrakcyjną prezentację doliny Warty jako wizji na najbliższe lata. Stąd w prezentacji przyszłego zagospodarowania doliny Warty uwzględniliśmy trzy perspektywy realizacyjne. Najbliższe, przesądzone i często już zaprojektowane inwestycje to okres lat 2023 - 2025. Dalsze inwestycje, dla których trwają prace planistyczne i projektowe to lata 2025 - 2035. Najdalsza perspektywa dla pomysłów oczekiwanych, lecz z różnych powodów odłożonych w czasie to lata po roku 2035. Dzięki tym cezurom zyskujemy wgląd w harmonogram działań samorządu Poznania na rzecz ochrony i zagospodarowania doliny Warty, a koncepcja w szczegółowy sposób je ilustruje i pozwala wyobrazić sobie przyszłość.
Dolinę Warty, ze względu na różne uwarunkowania przyrodnicze, osadnicze, infrastrukturalne czy rekreacyjne podzielono w niniejszej koncepcji zagospodarowania na 5 stref. Dwie z nich - północna i południowa związane są z ekosystemem klinów zieleni i stanowią główny potencjał przyrody nadrzecznej w Poznaniu. Dwie kolejne to strefy o specyficznych walorach dla użytkowników. Pierwsza jest przestrzenią, gdzie rzeka i rozległe łąki wykorzystywane są jako teren do rozwoju funkcji sportu i rekreacji. A Strefa śródmiejska to już centrum miasta z najintensywniejszym udziałem mieszkańców i turystów. Tu koncentrują się szlaki historyczne, rekreacyjne, sportowe i transportowe. Tu też kumulują dominanty architektoniczne. Zabudowa Chwaliszewa, Grobli, Piotrowa, Wilczaka otaczają dolinę Warty, budując unikalny, miejski krajobraz nadrzeczny. Koncepcja zawiera również urbanistyczne modele zagospodarowania nowych terenów nadwarciańskich w Poznaniu, pokazując jak rozwój zabudowy wpisze w krajobraz doliny.
Koncepcja uwzględniła wiele dokumentów szczebla regionalnego, metropolitalnego czy miejskiego. Najważniejszą z nich była Strategia rozwoju rzeki Warty w Poznaniu przyjęta w 2012 r. Dokument ten wyznaczył, w oparciu o doświadczenia partnerów holenderskich, nowy kierunek polityki miejskiej dla rzeki, rozpoczynając proces rewizji dotychczasowych działań. Obok tej strategii ważne było też uwzględnienie uwarunkowań wynikających z ograniczeń prawnych dla swobodnego decydowania o zagospodarowaniu terenów zagrożonych powodzią.
Metoda przygotowania koncepcji, w której szczególny akcent położono na jej stronę wizualną, pozwala wyobrazić sobie jaki charakter będzie miał dalszy rozwój, zagospodarowanie i użytkowanie doliny Warty. Wiele z przedstawionych w niej elementów to projekty już zaawansowane - Kładka Berdychowska, Kładka Wildecka czy dalszy przebieg Wartostrady. Szereg inwestycji zaprezentowano też w sposób schematyczny, ponieważ ich ostateczny wyraz architektoniczny czy realizacyjny będzie nadal przedmiotem prac projektowych.
Zachęcamy Państwa, z wykorzystaniem koncepcji, do uruchomienia wyobraźni i zobaczenia poznańskiej Warty za kilkanaście czy kilkadziesiąt lat, jako terenu o miejskim charakterze, który zawsze pozostanie przede wszystkim osią ekologiczną Poznania i Wielkopolski, a jego krajobraz będzie wartością nadrzędna, chronioną jako nasze dziedzictwo dla przyszłych pokoleń.
PROMOTORZY OPRACOWANIA
Mariusz Wiśniewski, Zastępca Prezydenta Miasta Poznania
Bartosz Guss, Zastępca Prezydenta Miasta Poznania
OPRACOWANIE, KOORDYNACJA I EDYCJA
Miejska Pracownia Urbanistyczna - Adam Derc, Anna Bliska, Olga Karpińska, Agnieszka Krupka, Paulina Pudelska, Patrycja Perz-Sawicka, Mateusz Ruta, Tomasz Rymarski, Filip Walkowiak
Biuro Koordynacji Projektów i Rewitalizacji - Ewa Siwińska, Marta Kaźmierska, Agnieszka Górczewska
Wydział Gospodarki Nieruchomościami - Katarzyna Przybysz, Mateusz Rzemyszkiewicz