Koncepcja funkcjonalno-przestrzenna nowego dworca kolejowego w Poznaniu
Koncepcja nowego dworca głównego przewiduje powstanie nowego budynku dworca wraz z nowym układem torów i peronów. Całość ma być funkcjonalna i nowoczesna oraz zintegrowana z miastem.
Praca nad koncepcją rozpoczęła się od analiz historycznych, przestrzennych i funkcjonalnych. Istotnym kierunkiem analiz był układ dworca. Pierwotnie dworzec powstał na przedpolu twierdzy, jako tzw. wyspowy - w formie zwykle stosowanej w mniejszych miastach. Kolejne przekształcenia miały na celu dostosowanie do rozbudowy sieci kolejowej i wzrostu liczby pasażerów. Wobec wyczerpania możliwości rozwojowych, stary układ doraźnie uzupełniano peronami poza właściwym obrębem dworca - ich znaczna odległość stanowi uciążliwość dla pasażerów. Obecna stacja jest niedostosowana do potrzeb współczesnej metropolii, w tym rozwoju kolei aglomeracyjnej PKM i kolei dużych prędkości.
Drugim kierunkiem analiz było powiązanie ze strukturą miasta. Pierwotny model dworca wyspowego stał się nieaktualny po likwidacji twierdzy. Rozwój miasta i nowo przyłączonych dzielnic (Wilda, Jeżyce i Św. Łazarz), budowa Mostu Dworcowego oraz zagospodarowanie usytuowanych wyżej terenów targowych zniekształciły pierwotny zamysł architektoniczny. Dotychczasowy obiekt znalazł się poniżej poziomu terenu, przestał być dominantą i utracił ciągłość osi kompozycyjnej ulicy Dworcowej - a w zamian powstała nowa oś kompozycyjna, ukierunkowana na obecną iglicę targową.
Rozwój układu komunikacyjnego zmarginalizował rolę nieprzelotowej ulicy Dworcowej na rzecz układu Mostu Dworcowego i nowych tras tramwajowych. Stary dworzec znalazł się w oddaleniu od współczesnych przystanków, a dojście do niego wymagało pokonania znacznej odległości i dużej różnicy poziomów. Częściowo zaradziła tej sytuacji budowa Dworca Zachodniego przy ulicy Głogowskiej, a następnie schodów z Mostu Dworcowego na perony. Zrealizowana współcześnie budowa tzw. nowego dworca nad wschodnią częścią stacji również nie rozwiązała problemu braku łatwego i czytelnego dostępu do wszystkich peronów.
Zgodnie z opracowaną koncepcją, układ torów i peronów ma zostać całkowicie przebudowany. Jako odrębny peron ma zostać zachowany zabytkowy Dworzec Letni, natomiast w pozostałej części znaleźć ma się 16 przelotowych torów, skupionych przy 8 dwukrawędziowych peronach - usytuowanych w jednolitej przestrzeni między Mostem Dworcowym i ulicą Głogowską, w tym na obszarze obecnego placu dworcowego i tzw. starego dworca. Wraz z rozbudową torów na liniach zbiegających się na dworcu głównym, pozwoli to wyodrębnić trasy PKM. Ponadto, dzięki realizacji nowych peronów w miejscu tzw. starego dworca, uwolni się obszar obecnego ostatniego peronu od strony zachodniej, przez co możliwe będzie przeniesienie przystanku PST bliżej Mostu Dworcowego.
Nowy budynek dworca, wraz z poprzedzającym go placem, ma powstać ponad nowymi peronami - na poziomie Mostu Dworcowego i ulicy Głogowskiej. Lokalizacja nowego dworca zapewni bezpośredni dostęp do nowych peronów, a także do nowego przystanku PST, oraz umożliwi łatwe dojście z pozostałych przystanków tramwajowych i z pobliskich terenów targowych. Koncepcja wskazuje ponadto kierunki jego powiązania z otaczającą przestrzenią miejską, w tym m.in. z nową siedzibą Teatru Muzycznego czy rozwijającą się zabudową przy ulicy Składowej. Kształt budynku dworca określony zostanie w drodze konkursu architektonicznego. Docelowo ma powstać spójny węzeł komunikacyjny, przyjazny dla użytkowników i atrakcyjny w odbiorze wizualnym.