Poznań - miasto bez barier

Poznań jest dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Miasto zostało laureatem ogólnopolskiego konkursu "Lider Dostępności". Nagrodę odebrała Dorota Potejko, pełnomocniczka prezydenta miasta ds. osób z niepełnosprawnościami, podczas VI Kongresu Urbanistyki Polskiej, który odbył się w piątek w Gdyni.

Nagrodę odebrała Dorota Potejko, pełnomocniczka prezydenta miasta ds. osób z niepełnosprawnościami - grafika artykułu
Nagrodę odebrała Dorota Potejko, pełnomocniczka prezydenta miasta ds. osób z niepełnosprawnościami

Coroczny konkurs organizowany jest przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji oraz Towarzystwo Urbanistów Polskich. Wydarzenie objęte  honorowym patronatem Prezydenta RP powstało, by promować najlepsze rozwiązania, które pozwalają dostosować budynki i przestrzeń publiczną do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami.

Nagrody przyznawane były w ośmiu kategoriach: "Grand Prix", "Architekt/Urbanista", "Sieć placówek", "Obiekt usługowy", "Obiekt mieszkalny", Obiekt zabytkowy", "Przestrzeń publiczna" oraz "Samorząd".

Nagroda w kategorii "Samorząd" jest przyznawana gminie, która wyróżnia się w prowadzeniu konsekwentnej polityki na rzecz dostępności dla osób z niepełnosprawnością. Poznań okazał się bezkonkurencyjny w tej dziedzinie. Nic dziwnego - miasto w ostatnim czasie intensywnie dostosowuje przestrzeń publiczną dla wszystkich osób o obniżonej sprawności.

- Poznań jest miastem otwartym na wszystkich - podkreśla Jacek Jaśkowiak, prezydent miasta. -  Chcemy, by osoby z niepełnosprawnościami w pełni uczestniczyły w życiu publicznym i swobodnie poruszały się w przestrzeni miasta. Naszym obowiązkiem jest zapewnić im taką możliwość. Dlatego wprowadzamy Standardy Dostępności, dzięki którym każda miejska inwestycja jest planowana tak, by odpowiadała potrzebom osób z niepełnosprawnościami, matek z wózkami czy starszych poznaniaków.

Nowe standardy - Poznań miastem równych szans

Standardy Dostępności przygotowało dla Poznania w ubiegłym roku Centrum Projektowania Uniwersalnego Politechniki Gdańskiej.  To zbiór wytycznych, które są stosowane w projektowaniu, planowaniu oraz realizowaniu nowych inwestycji lub usług oraz podczas modernizacji, przebudowy czy remontów obiektów już istniejących. Dzięki temu są one dostępne na każdej płaszczyźnie: architektonicznej, komunikacyjnej i informacyjnej.

Standardy opracowywane są w oparciu o zasady uniwersalnego projektowania, które uwzględniają potrzeby różnych grup społecznych: osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, przemieszczających się z dziećmi, z ciężkim bagażem, czy rowerzystów. Wytyczne zostaną wprowadzone na podstawie zarządzenia Prezydenta Miasta Poznania i będą uwzględniane przy rozpisywaniu przetargów.

By efektywnie wprowadzić te standardy do praktyki inwestycyjnej, w Wydziale Architektury i Urbanistyki utworzono stanowisko Koordynatora ds. dostępności przestrzeni publicznej. Do jego głównych zadań będzie należało opiniowanie dokumentacji projektowej i sprawdzanie, czy spełnia ona wymagania określone w Standardach Dostępności Miasta Poznania.

Organizowane są również szkolenia z zakresu projektowania uniwersalnego, w których  biorą udział pracownicy miejskich jednostek organizacyjnych oraz projektanci działający na zlecenie miasta Poznania.

Dostępne chodniki i autobusy, teatry i baseny

Poznań coraz skuteczniej zmienia się w miasto przyjazne dla osób z niepełnosprawnościami. Już w 2008 roku określono wymogi, jakim powinny odpowiadać przejścia dla pieszych, przejścia podziemne, przejścia nadziemne, przystanki komunikacji publicznej i chodniki. Było to pierwsze tego typu rozwiązanie w kraju.

Obecnie nad dostępnością przestrzeni miejskiej czuwa Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych. To ona wraz z pełnomocniczką prezydenta miasta ds. osób niepełnosprawnych opiniuje projekty inwestycji miejskich - sprawdza, czy są dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością i konsultuje je z projektantami.

Dostępność to nie tylko architektura. Od 2013 roku do potrzeb osób z niepełnosprawnościami dostosowuje się także imprezy miejskie i konferencje. Ważna jest też dostępna komunikacja. Poznań był pierwszym dużym miastem, które masowo zaczęło kupować nowoczesny niskopodłogowy tabor autobusowy. Obecnie wszystkie autobusy jeżdżące liniowo są niskopodłogowe. Natomiast tabor tramwajowy systematycznie jest wymieniany. W grudniu 2012 tylko 36 proc. pociągów w taborze było niskopodłogowych. Teraz jest ich już ponad 57 proc.

Niezwykle istotną kwestią dla osób o obniżonej sprawności jest dostępność do informacji.

Dla osób z dysfunkcją narządu wzroku tworzone są specjalne makiety dotykowe. Dzięki nim można poprzez dotyk zapoznać się konstrukcją i kształtem obiektów oraz usytuowaniem ich w przestrzeni  miasta. Ponadto osoby niewidome i słabowidzące mogą korzystać z miejskich stron internetowych. Urząd Miasta zapewnia także osobom niewidzącym możliwość korespondencji w alfabecie punktowym - adresat otrzymuje odpowiedź w alfabecie Braille'a. Miejskie strony internetowe dostosowane są również do potrzeb osób niesłyszących - można tam znaleźć filmy z tłumaczem języka migowego. Natomiast dla osób o obniżonej sprawności intelektualnej tworzone są specjalne "Teksty Łatwe do Czytania". Powstały one z myślą o osobach, które mają trudności z przeczytaniem i zrozumieniem tekstów o skomplikowanej treści.

- Wspólnym mianownikiem zaplanowanych działań jest umożliwienie niepełnosprawnym mieszkańcom Poznania szerokiego dostępu do wszelkiego rodzajów zasobów (infrastrukturalnych i informatycznych) w przestrzeni publicznej miasta - wyjaśnia Dorota Potejko, pełnomocniczka prezydenta miasta ds. osób z niepełnosprawnościami. - Poznańskie obiekty kultury i sztuki, a przede wszystkim teatry, są dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Zastosowane są różnorodne rozwiązania architektoniczne i techniczne. Również w obiektach sportowych i rekreacyjnych stopniowo likwiduje się bariery i wprowadza udogodnienia.  

W pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami są najważniejsze obiekty sportu i kultury: Stadion Miejski, Termy Maltańskie, Centrum Kultury Zamek, Teatr Nowy, Biblioteka Raczyńskich, Brama Poznania.

W tym roku prowadzone będą również audyty dostępności budynków Urzędu Miasta. By zwiększyć dostęp do informacji, powstaną nowe Teksty Łatwe do Czytania oraz nowe filmy z tłumaczem języka migowego.

AW