Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

- Projekt realizowany jest wspólnie przez Biuro Koordynacji Projektów i Rewitalizacji oraz Wydział Oświaty - wyjaśnia Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. - Aranżując przedszkolną przestrzeń, stwarzamy warunki do tego, by dzieci mogły poznawać przyrodę i spędzać wolny czas w sposób aktywny. Poprzez zastosowane rozwiązania odkrywają otaczający ich świat. Zamierzamy kontynuować projekt w kolejnych latach, obejmując nim kolejne przedszkola - zapowiada zastępca prezydenta.

Zmiany w poznańskich przedszkolach to efekt pilotażowego programu "Aktywne sposoby uczenia się w edukacji przedszkolnej - poznańskie centra wymiany doświadczeń" na lata 2016-2019. Jego celem było wprowadzenie i przetestowanie innowacyjnych rozwiązań w aranżacji przestrzeni, na bazie doświadczeń wyniesionych ze współpracy z berlińskimi przedszkolami.

W wybranych przedszkolach - nr 46 na Grunwaldzie oraz wildeckich nr 42 i 87 - wprowadzono nowatorskie elementy aranżacji sal dydaktycznych, m.in. zmieniono kolorystykę pomieszczeń, zbudowano antresole i podesty. Sale zostały połączone za pomocą przesuwanych drzwi, dzięki czemu powstała otwarta przestrzeń. Celem tych działań jest lepsze zaspokojenie potrzeb dzieci i stworzenie im optymalnych warunków do rozwoju.

Zmiany wewnątrz budynków to nie wszystko. Przedszkolne ogrody zmieniły się w naturalne place zabaw. Starą asfaltową powierzchnię zastąpiono naturalną - trawą i piaskiem. Z naturalnych materiałów zostały wykonane także urządzenia do zabaw. Wśród przykładowych rozwiązań są np. ścieżka i krąg do narad z drewnianych elementów. Jako miejsce do zabaw służą też naturalne elementy ogrodu, tj. pagórek ziemny, pieńki, naturalne ścieżki ziemne, labirynty z krzewów itp.

- Wydział Oświaty co roku przeznacza środki na rewitalizację przedszkolnych ogródków. Postanowiliśmy przyłączyć się do tej inicjatywy. Zaproponowaliśmy zaprojektowanie ogrodu przedszkolnego z wykorzystaniem rozwiązań opartych na naturze. W takim miejscu dzieci mogą nauczyć się, jak rosną rośliny czy jak zbierać deszczówkę, a następnie wykorzystać zdobytą wiedzę we własnym ogródku. Co więcej,  poprzez swoją edukację, najmłodsi będą mogli wpływać również na swoich rodziców - zauważa Agnieszka Górczewska, zastępca dyrektora Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta.

-   Przestrzenie, które powstały w ramach projektu to tło dla aktywności dzieci, dla ich działań twórczych. Tam nie ma żadnych barier. Dzieci mogą swobodnie tą przestrzenią manipulować, aranżować, korzystać z niej tak, jak uważają za stosowne - tłumaczy Alina Skrobek, dyrektorka Przedszkola nr 87. -  Chciałam podkreślić, że najmłodsi brali udział w aranżacji tej przestrzeni. Powstałą koncepcja to odpowiedź na ich potrzeby.

Partnerem merytorycznym w projekcie jest Instytut Małego Dziecka im. Astrid Lindgren. Do współpracy zaangażowano też pracownie architektoniczne, które oferują niestandardowe podejście do aranżowania przestrzeni dla dzieci i bazują na doświadczeniach niemieckich i holenderskich.

Zaproponowane w projekcie rozwiązania są unikatowe w skali miasta. Przeprowadzony pilotaż pozwolił na stworzenie w Poznaniu miejsc pokazowych, z których pozostałe placówki mogą czerpać inspirację. Miasto planuje w najbliższym roku organizację seminariów, konferencji i warsztatów dla przedszkoli, podczas których nauczyciele podzielą się rezultatami swojej pracy. Ponadto, w ramach współpracy Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta oraz Wydziału Oświaty, w przyszłym roku chętne placówki otrzymają konkretne wsparcie finansowe oraz opiekę architekta, aby móc zrealizować podobne działania w swoich ogrodach.

Modernizacja przedszkolnych placów zabaw

Działania w przedszkolnych ogródkach podejmowane są równolegle z "Programem modernizacji i rozbudowy placów zabaw w przedszkolach", realizowanym przez Wydział Oświaty. Prace obejmują m.in. wymianę na nowe wyeksploatowanych urządzeń zabawowych oraz modernizację nawierzchni i ogrodzeń.

Program jest realizowany w stolicy Wielkopolski od 3 lat i będzie kontynuowany przez kolejne 2 lata. Co roku miasto przeznacza na ten cel 500 tys. zł (pieniądze są rozdzielane po równo, na 10 placówek). W 2018 r. modernizacji zostały poddane przedszkola nr 14, 22, 28, 43, 113, 160 i 186, a także wspomniane wcześniej Przedszkola nr 42, 46 i 87.

Przez cały czas trwania projektu udało się zmodernizować w ten sposób 30 przedszkolnych placów zabaw.

Badamy przyrodę

Dodatkowo, w ramach projektu "Connecting Nature", w wymienionych 10 przedszkolach zamontowano mini-instalacje, dzięki którym dzieci mogą zobaczyć i zrozumieć jak działają siły przyrody. Wśród nich są m.in. domek dla owadów czy ogródki, w których maluchy mogą uprawiać rośliny, a także takie elementy, jak: maszynka pogody" (mini stacja meteorologiczna), deszczarium (prosty system zbierania wody opadowej),  żywostół (drewniany stół, którego blat obsadzony jest różnymi gatunkami roślin) czy wierzbaza (naturalny szałas wykonany z pędów wierzby). Projekt, realizowany dzięki współpracy Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta oraz Wydziału Oświaty, ma na celu promowanie wśród najmłodszych wrażliwości na przyrodę i wiedzy na temat naturalnych procesów przyrodniczych, które zachodzą wokół nas. Ponadto Fundacja Made in Art, która zaprojektowała i wykonała instalacje, zaproponowała przygotowanie scenariuszy zajęć edukacyjnych dla dzieci, związanych m.in. z ochroną środowiska.

Pomysł przedszkolnych ogrodów chwalą miejscy radni ze śródmieścia. Jak podkreślają, pomysł jest godny naśladowania.

- Miasto Poznań jest znane z klinów zieleni i dużych parków, ale w zabudowanych dzielnicach śródmiejskich często brakuje miejsc oddechu. Takimi enklawami zieleni mogą być przedszkola i ich ogrody. Wystarczy je urządzić i otworzyć na sąsiadów. Liczymy, że te dobre doświadczenia będą replikowane w innych dzielnicach, bo mamy się czym pochwalić - mówi Łukasz Mikuła, przewodniczący Komisji Polityki Przestrzennej Rady Miasta Poznania. - To element działań zachęcający mieszkańców do pozostania w śródmieściu - np. na Wildzie, Łazarzu, Jeżycach czy Starym Mieście. Dobra infrastruktura sprawia, że warto tam mieszkać, żyć, pracować - zauważa Andrzej Rataj, radny z Komisji Rewitalizacji i Polityki Przestrzennej Rady Miasta Poznania.

AJ