Poznań dla osób z niepełnosprawnościami

3 grudnia to ustanowiony przez ONZ Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami.  Poznań konsekwentnie od lat poprawia dla nich dostępność przestrzeni publicznej oraz informacji.

Na zdjęciu ulica Święty Marcin widziana z lotu ptaka - grafika artykułu
Każda przebudowa przestrzeni publicznej poprawia jej dostępność dla osób z niepełnosprawnościami

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami został ustanowiony w 1992 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. W ten sposób chciano zwrócić uwagę na problemy tej grupy społecznej i podkreślić konieczność działań na rzecz integracji osób z niepełnosprawnościami. 

Dostępna przestrzeń publiczna

W Poznaniu od kilku lat stosowane są tzw. Standardy Dostępności - czyli zbiór wytycznych, które są stosowane w planowaniu i realizowaniu nowych inwestycji lub remontów. Są one oparte o zasady uniwersalnego projektowania, które uwzględniają potrzeby różnych grup społecznych: osób z niepełnosprawnościami, ale także seniorów, opiekunów przemieszczających się z dziećmi w wózkach, przechodniów z ciężkim bagażem czy rowerzystów. Nad dostępnością przestrzeni miejskiej czuwa też Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych, koordynatorka ds. dostępności Urzędu Miasta Poznania oraz koordynator ds. dostępności przestrzeni publicznej. 

Urząd Miasta Poznania szkoli swoich pracowników m.in z dostępności multimediów, skutecznej ewakuacji osób z niepełnosprawnościami (prowadzone przez Fundację Polska bez Barier) czy z savoir-vivre'u wobec nich. Przygotował także "Raport o zapewnieniu dostępności" oraz "Deklarację dostępności", która zgodnie z przepisami jest co roku aktualizowana. Miasto dotuje również działania wielu organizacji pozarządowych, które pomagają osobom z niepełnosprawnościami. Z urzędem miasta współpracuje także Komisja Dialogu Obywatelskiego przy Pełnomocniku Prezydenta Poznania ds. osób z Niepełnosprawnościami. Jej członkowie spotykają się raz w miesiącu, by polepszyć działania urzędu kierowane do mieszkańców. Przez KDO przechodzą projekty dokumentów i aktów prawnych, komisja określa potrzeby osób z niepełnosprawnościami i proponuje, jak je zaspokajać. 

Do potrzeb osób z niepełnosprawnością przystosowane są projekty miejskich inwestycji. Poznań był też pierwszym dużym miastem, które masowo zaczęło kupować nowoczesny niskopodłogowy tabor autobusowy. Obecnie wszystkie autobusy jeżdżące są niskopodłogowe. 

Na trasie tramwajowej na Naramowice po raz pierwszy w kraju zamontowano na przystankach urządzenia naprowadzające dla osób niewidomych - Totupoint. Cała ich baza i lokalizacje znajdują się w linku: totupoint.pl/. Oprócz przystanków, znajdują się także m.in. w budynkach urzędu miasta, MOPR, uczelni wyższych, przy makietach dla osób niewidomych i w instytucjach kultury.

Wyjątkowym miejscem na mapie Poznania jest też Biuro Poznań Kontakt - połowa zatrudnionych tam pracowników to osoby z niepełnosprawnościami. Biuro pełni rolę miejskiego call center. Informuje o miejscu, czasie, trybie, koniecznych dokumentach czy drukach i opłatach związanych z załatwieniem sprawy w Urzędzie Miasta Poznania. Pośredniczy też w rezerwacji wizyt w urzędzie. 

Informacja dostępna dla wszystkich

Niezwykle istotną kwestią dla osób o obniżonej sprawności jest dostępność do informacji. Dla osób z dysfunkcją narządu wzroku tworzone są specjalne makiety dotykowe, a osoby niewidome i słabowidzące mogą korzystać z miejskich stron internetowych. Urząd Miasta zapewnia także osobom niewidzącym możliwość korespondencji w alfabecie punktowym - adresat otrzymuje odpowiedź w alfabecie Braille'a. 

Miejskie strony internetowe dostosowane są do potrzeb osób niesłyszących - można tam znaleźć filmy z tłumaczem polskiego języka migowego. Natomiast dla osób o obniżonej sprawności intelektualnej tworzone są specjalne "Teksty Łatwe do Czytania". Powstały one z myślą o osobach, które mają trudności z przeczytaniem i zrozumieniem tekstów o skomplikowanej treści. Działa też osobny miejski wortal niepelnosprawnosc.pl , który promuje działania wspierające integrację społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnościami. 

Do potrzeb osób z niepełnosprawnością w pełni przystosowany jest budynek prowadzonego przez Miasto Poznańskiego Ośrodka Specjalistycznych Usług Medycznych. Przed wejściem znajduje się podjazd, w drzwiach nie ma progów, a winda jest odpowiednia dla pacjentów na wózkach oraz niewidzących. Toalety są dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową. Podobnie dostosowane są najważniejsze obiekty sportu i kultury: Enea Stadion, Termy Maltańskie, Centrum Kultury Zamek, Teatr Nowy, Biblioteka Raczyńskich czy Brama Poznania.

Poznań nagradzany

Poznań dwukrotnie był wyróżniany w prestiżowym międzynarodowym konkursie Access City Award. To nagroda przyznawana przez Komisję Europejską. Trafia do miast, które są dostępne, przyjazne dla osób z niepełnosprawnościami. Mogą ją dostać miejscowości, które cały czas podnoszą jakość życia swoich mieszkańców i dbają o to, by każdy miał taki sam dostęp do usług publicznych. W 2021 roku Poznań dostał nagrodę specjalną konkursu. 

Jurorzy docenili dostępność usług publicznych w czasie pandemii - zwłaszcza pomoc dla seniorów, osób samotnych i z niepełnosprawnościami. Dzięki niej poznanianki i poznaniacy będący w grupie wysokiego ryzyka zarażenia mogli korzystać z usług publicznych. Jurorzy zwrócili też uwagę na to, że codzienne informacje o przebiegu pandemii w Poznaniu, transmitowane za pomocą miejskich kanałów w serwisach społecznościowych, były zawsze tłumaczone na język migowy.

W Poznaniu Rada Miasta przyjęła program "Kierunki działań i zadania Miasta Poznania na rzecz integracji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami na lata 2021-2025". Jest on kontynuacją i rozwinięciem programów realizowanych w ubiegłych latach. Dokument jest adresowany do osób z niepełnosprawnościami mieszkających w stolicy Wielkopolski oraz ich rodzin i opiekunów.

Więcej informacji na portalu: poznan.pl/hc.

AW