grafika z logotypem Biuletynu Miejskiego

Biuletyn Miejski

Budżety instytucji kultury a ich potrzeby

Komisja Kultury i Nauki zapoznała się z projektem budżetu na 2024 r. oraz sytuacją, trudnościami i zapotrzebowaniem miejskich instytucji kultury.

fragment fasady budynku Teatru Polskiego w Poznaniu, na fasadzie widoczny napis NARÓD SOBIE - grafika artykułu
Teatr Polski w Poznaniu, fot. z archiwum Teatru Polskiego w Poznaniu

Na bieżącą działalność instytucji kultury zaplanowano ponad 129 mln zł, a na konkursy dla organizacji pozarządowych ponad 12 mln zł. Obecna na posiedzeniu Ewa Kaczmarek, przewodnicząca Komisji Dialogu Obywatelskiego przy Wydziale Kultury podziękowała za przywrócenie konkursu wieloletniego dla organizacji pozarządowych. Pomoże to NGO-som w budowaniu długofalowych projektów kulturalnych, wzmocni ich pozycję w pozyskiwaniu środków z innych źródeł i pozyskiwania partnerów do współpracy. Przewodniczący Komisji Grzegorz Jura wyraził zadowolenie, że Miasto powraca do dobrych praktyk, podkreślił że Komisja zawsze rozumiała potrzeby planów wieloletnich.

Budżety poszczególnych instytucji kultury przedstawiła dyrektorka Wydziały Kultury Justyna Makowska, a informację uzupełniali kolejno dyrektorki i dyrektorzy tych instytucji.

Omawianie instytucji kultury rozpoczęto od Biblioteki Raczyńskich, której dotacja na działalność bieżącą ma wynieść 26 mln zł. Biblioteka za te środki będzie prowadzić swoje oddziały, filie, planowana jest modernizacja filii nr 56 przy ul. Galileusza, kontynuowane będą projekty promujące czytelnictwo.

Teatr Animacji z dotacją 6,3 mln zł planuje dwie premiery, spektakle kontynuowane, projekty prospołeczne (np. spektakle dla dzieci przebywających w szpitalach), spektakle w okresie letnim grane w przestrzeni miejskiej.

Teatr Muzyczny otrzyma 14 mln zł dotacji bieżącej, a ponieważ jest to jednostka współprowadzona razem z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, również środki z tego źródła. Do tego jeszcze ponad 80 mln zł dotacji inwestycyjnej na budowę nowej siedziby. Teatr ma również zorganizować kolejną edycję festiwalu Next Fest, we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przewodniczący Komisji Grzegorz Jura i przewodniczący Rady Miasta Grzegorz Ganowicz zwracali uwagę, że są to środki, które zostają przekazane poza konkursem dla organizacji pozarządowych. Wskazywali, że nie ma w tym przypadku jasnych kryteriów i mechanizmów. Grzegorz Ganowicz podkreślał, że nie jest przeciwny samemu festiwalowi, ale na realizację zadania w takiej formie powinna być przewidziana procedura. Grzegorz Jura pytał dlaczego wybrano akurat ten projekt do realizacji poza konkursem. Dyrektor Teatru Muzycznego Przemysław Kieliszewski wyjaśniał, że kiedy planowano festiwal nie było jeszcze konkursu wieloletniego, a dla takich projektów ważna jest stabilizacja finansowa. Dyrektorka Wydziału Kultury Justyna Makowska przypomniała z kolei, że Next Fest jest kontynuacją cieszącego się zainteresowaniem Festiwalu Spring Break.

Teatr Polski z dotacją 8,3 mln zł planuje trzy premiery i ponad dwadzieścia spektakli repertuarowych. Dyrektor Marcin Kowalski zaznaczył jednak, że nie jest pewien, czy za te środki uda mu się zrealizować wszystkie założone premiery. Problemem są koszty stałe związane z funkcjonowaniem instytucji, to zmniejsza możliwości pracy merytorycznej. Teatr chciałby na przykład już w przyszłym roku rozpocząć przygotowania do jubileuszu 150-lecia istnienia tej instytucji, który przypada w 2025 roku, ale nie ma na to środków.

Niewystarczające środki na wydarzenia jubileuszowe to także problem Teatru Ósmego Dnia, który obchodzi swoje 60-lecie. Instytucja ma w projekcie budżetu zapisane 1,9 mln zł. W planach oprócz spektakli, spotkania, debaty, filmy dokumentalne, warsztaty z osobami niepełnosprawnymi, modernizacja zaplecza teatru.

Dla Centrum Kultury Zamek zaplanowano 13 mln zł dotacji bieżącej oraz 9,7 mln dotacji inwestycyjnej. Wydarzenia organizowane przez CK Zamek to m.in.: Poznańska Nagroda Literacka, Off Cinema, Festiwal Poetów, Ethno Port, a z inwestycji kontynuacja przebudowy placu przed gmachem Zamku.

Centrum Sztuki Dziecka w ramach budżetu 4,4 mln zł realizować będzie m.in. Biennale Sztuki Dziecka. Festiwal "Ale Kino!", forum teatru dla dzieci i młodzieży. Instytucja obchodzi w przyszłym roku jubileusz 40-lecia.

Dom Kultury Stokrotka, jedna z najmniejszych poznańskich instytucji kultury ma budżet w wysokości 700 tys. zł. Placówka na os. Kwiatowym jest jednak bardzo ważnym ośrodkiem dla lokalnej społeczności, realizuje wydarzenia edukacyjne, warsztaty, zajęcia w czasie wakacji, festyny. Wzrasta ilość osób korzystających z oferty DK Stokrotka.

Budżet dla Galerii Miejskiej Arsenał wynosi 3,4 mln zł, za które jednostka zrealizuje m.in. wydarzenia, wystawy, półkolonie letnie, działalność Pawilonu na Chwaliszewie, projekty prospołeczne. Arsenał działa jeszcze w tymczasowej siedzibie przy ul. Szyperskiej, ale w 2024 roku planowany jest powrót na Stary Rynek po zakończeniu remontu. Dyrektora Marka Wasilewskiego martwi brak środków na opiekę merytoryczną kolekcji prof. Jarosława Kozłowskiego, przekazanej Arsenałowi. Są to bezcenne dzieła, na których ekspozycję Galeria nie ma obecnie przestrzeni. Arsenał prowadzi wstępne rozmowy z Muzeum Narodowym w Poznaniu, na temat przekazania znajdującego się obok Galerii na Starym Rynku budynku Muzeum Wojskowego. Ewentualne przekazanie budynku wymagało by rekompensaty ze strony Miasta oraz współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Estrada Poznańska dysponować ma budżetem 12,9 mln zł na działalność bieżącą, na którą składa się działalność m.in.: Kina Muza, Sceny na Piętrze, organizacja festiwalu Animator, czy projekt Lato z Estradą. Ponad 5 mln zł na wydatki inwestycyjne dotyczy projektów: budowy lokalnego domu kultury przy ul. Chociebora i przygotowania do modernizacji Sceny na Piętrze. Zdaniem radnej Marty Mazurek potrzebne jest zwiększenie liczby etatów w Estradzie, która realizuje wiele różnorodnych zadań i projektów.

Poznański Chór Chłopięcy z budżetem 640 tys. realizuje m.in. całoroczne warsztaty, koncerty dla seniorów w domach pomocy społecznej, coroczne Poznańskie Kolędowanie, na które w przyszłorocznym budżecie na razie nie ma pieniędzy. Bardzo utrudnia to - jak podkreśla dyrektor Jacek Sykulski - planowanie takiego przedsięwzięcia.

Wydawnictwo Miejskie Posnania z budżetem 6,9 mln zł realizować będzie swoje zadania, tak jak m.in.: wydawanie publikacji periodycznych i nieperiodycznych, czasopism "IKS" i "Senioralny Poznań", prowadzenie portali (kulturapoznan.pl, biuletyn.poznan.pl, cyryl.poznan.pl), Poznańskiego Archiwum Historii Mówionej, Centrum Informacji Kulturalnej, Fotoplastykonu Poznańskiego, sklepu internetowego z publikacjami i pamiątkami miejskimi. Wydawnictwo prowadzi konkursu m.in. 30/30 (na najlepszą okładkę płytową), Poznańska Nagroda Fotograficzna, konkurs literacki na opowiadanie kryminalne dziejące się w Poznaniu. Współorganizuje również Poznańskie Targi Książki. Dyrektor Joanna Gaca-Wyczółkowska podkreślała, że Wydawnictwo mogło by robić jeszcze więcej, gdyby dysponowało większa liczbą etatów. Budżet Wydawnictwa jest dostosowany do realiów, często kosztem publikacji książkowych, a jest na nie duże zapotrzebowanie, zarówno ze strony czytelników, jak i autorów zgłaszających się ze swoimi propozycjami wydawniczymi. Przebudowy wymaga również portal kulturapoznan.pl.

Filharmonia Poznańska instytucją Miasta Poznania jest od początku 2023 roku (po zamianie instytucji z Urzędem Marszałkowskim). Przyszłoroczny budżet to 15 mln zł. Jedno z poprzednich posiedzeń Komisji odbyło się w Filharmonii, gdzie sytuacja instytucji została szerzej omówiona.

Poznańskie Centrum Dziedzictwa dysponuje budżetem w wysokości ponad 10 mln zł. Instytucja nie podlega Wydziałowi Kultury, ale z uwagi na charakter działalności jest w kręgu zainteresowania Komisji Kultury i Nauki. PCD prowadzi takie marki jak: Bramę Poznania czy Centrum Szyfrów Enigma.

W dyskusji nad budżetem przewodniczący RMP Grzegorz Ganowicz zwrócił uwagę, że proponowane budżety miejskich instytucji są mniej więcej na poziomie obecnego roku. Z kolei środki dla NGO-sów wzrosły. Zastrzegając wyraźnie, że nie jest przeciwny zwiększaniu wydatków na organizacje pozarządowe, przewodniczący RMP skrytykował zaproponowany poziom budżetów miejskich instytucji. - To nie jest dobry kierunek - ocenił Ganowicz. - Jako Miasto jesteśmy odpowiedzialni za instytucje kultury, to nasz podstawowych obowiązek. Dodał, iż nie można oczekiwać od miejskich instytucji planowania swoich działań licząc, że jakoś sobie poradzą, znajdą dofinansowanie zewnętrzne lub otrzymają dodatkowe środki w trakcie roku. Podobne spostrzeżenia miał przewodniczący Komisji Grzegorz Jura, zwracając uwagę, że NGO-sy mogą sobie pozwolić na elastyczność w działaniu, zaś miejskie instytucje muszą realizować pewne stałe, obowiązkowe zadania. Wskazał, że niektóre instytucje, w porównaniu ze stanem ich budżetu na koniec 2023 roku (po poprawkach budżetowych w takcie roku), rozpoczną rok 2024 z budżetem niższym niż na koniec 2023 r. (np. Teatr Polski). Taką sytuację przewodniczący Komisji określił jako "kastrowanie instytucji". Zarówno Ganowicz jak i Jura zapowiedzieli, że w głosowaniu nad budżetem w obszarze kultury wstrzymają się od głosu. Dyrektorka Wydzuiału Kultury Justyna Makowska zwróciła uwagę, że środki na konkursy dla NGO-sów zaplanowane w budżecie to powrót do kwoty sprzed pandemii. Radna Maria Lisiecka-Pawełczak zauważyła, że wiele instytucji ma podobne potrzeby i niestety nie da się ich wszystkich rozwiązać w tym budżecie. Ostatecznie w głosowaniu projekt budżetu został zaopiniowany pozytywnie, ale poparły go dwie osoby, a sześć wstrzymało się od głosu.

W dalszej części posiedzenia Komisja przyjęła stanowisko zgłoszone przez radną Lidię Dudziak, aby nowy przystanek tramwajowy, który po remoncie w centrum miasta powstanie na wysokości Teatru Polskiego nosił nazwę "Teatr Polski". Propozycję popiera dyrektor teatru.

oprac. red.