Gleby: tabl. 19, tab. 3; ppm = mg/kg = g/t

Osady wodne: tabl. 40, tab. 4; ppm = mg/kg = g/t

Wody powierzchniowe: tab. 5; ppm = µg/dm3

Tło geochemiczne ołowiu w glebach jest mało zróżnicowane, zawiera się w granicach od < 5 do 16 mg/kg (mediana 11 mg/kg). W glebach lasów przeciętna zawartość ołowiu wynosi 12 mg/kg, w glebach pól uprawnych i łąk - 11 mg/kg. Są to ilości zbliżone do średniej zawartości w glebach terenów niezabudowanych Niżu Polskiego, wynoszącej 10 mg/kg (Pasieczna, 2003). Nieco wyższą zawartość naturalną ołowiu (14 mg/kg) dla gleb terenów rolniczych Polski podają Terelak i in. (1995) oraz Kabata-Pendias i Pendias (1999)..

Podwyższone, a niekiedy bardzo wysokie, koncentracje tego pierwiastka (>48 mg/kg) występują na terenie Poznania. Maksymalna zawartość, 38 890 mg/kg, występuje w glebach z rejonu ulic Zawady i Nowe Zawady (obszar dawnego wysypiska śmieci). Zanieczyszczone ołowiem są gleby parków miejskich (mediana 33 mg/kg) oraz trawników przyulicznych i terenów przemysłowych (18 mg/kg). Na terenie Swarzędza, Lubania i Puszczykowa gleby również są wzbogacone wołów (>16 mg/kg).

Stwierdzone zawartości przeciętne są wyższe w stosunku do wyników badań z roku 1996 (Błochowiak i in., 1996), w których ilość ołowiu w glebach terenów zielonych (6-25 cm) określono na 48 mg/kg, a w glebach użytkowanych rolniczo na obrzeżach miasta - na 32 mg/kg (Jakubus, Czekała, 1998).

Wyjaśnienia wymaga intensywna anomalia punktowa (2316 mg/kg) koło miejscowości Nowy Dwór (na wschód od Janikowa), gdzie gleby zawierają również kadm (84 mg/kg), rtęć (1,45 mg/kg) i nikiel (52 mg/kg). Punktowe anomalie ołowiu w glebach zanotowano również w Palędziu obok toru kolejowego (125 mg/kg) oraz koło miejscowości Świątniki w gminie Mosina (111 mg/kg).

Przeważająca ilość próbek osadów wodnych w otoczeniu Poznania zawiera ołów w granicach < 5-24 mg/kg. Zawartość przeciętna, 13 mg/kg, jest zbliżona do wartości średniej dla osadów wodnych Polski - 15 mg/kg (Lis, Pasieczna, 1995a) oraz identycznej ilości zanotowanej w wyniku monitoringu osadów na terenie RZGW Poznań w latach 1991-2002 (Bojakowska, Gliwicz, 2003).

W zbiornikach i ciekach z terenu miasta zawartość ołowiu zazwyczaj przekracza 24 mg/kg, a we wschodnich dzielnicach - 49 mg/kg. Zawartość maksymalną (2004 mg/kg) zanotowano w osadzie rowu biegnącego wzdłuż ulicy Romana Maya (w dzielnicy Mała Starołęka), wzbogaconym również w arsen (30 mg/kg), kobalt (164 mg/kg), chrom (86 mg/kg), miedź (1621 mg/kg) i cynk (887 mg/kg). Źródłem metali jest prawdopodobnie Centralne Laboratorium Akumulatorów i Ogniw przy ulicy Fortecznej. Również gleby z tego rejonu (ul. Pstrowskiego) są wzbogacone wołów - do 396 mg/kg.

Anomalie punktowe (213 mg/kg) występują w północnej części starorzecza Warty Kocie Doły, obok składowiska odpadów Poznańskich Zakładów Chemicznych w Luboniu oraz w aluwium niewielkiego strumienia między Sypniewem a Piotrowem (162 mg/kg).

Do najmniej zanieczyszczonych ołowiem należą osady Kanału Mosińskiego (< 5 mg/kg) oraz KopIi (5 mg/kg) i Warty (7 mg/kg). Najwyższe koncentracje ołowiu występują w osadach Cybiny (26 mg/kg) i Głównej (20 mg/kg).

Ze względu na zbyt wysoką granicę oznaczalności ołowiu w wodach (10 g/dm3 ) nie było możliwe określenie jego tła geochemicznego.

Załączniki

sieci społecznościowe