Kamienica przy ul. Roosevelta 8 do rozbiórki

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego zdecydował o nakazie rozbiórki kamienicy przy ul. Roosevelta  - zgodnie z deklaracją pełnomocnika jej właścicieli, prace mogą ruszyć już w poniedziałek. Torowisko w pobliżu uszkodzonego budynku jest wyłączone z ruchu. Od poniedziałku zmienią się trasy niektórych linii tramwajowych i autobusowych.

Na zdjęciu mężczyzna przy mikrofonie podczas briefingu prasowego - grafika artykułu
Zabytkowa kamienica przy ul. Roosevelta 8 musi zostać rozebrana

Decyzja o nakazie rozbiórki została przekazana ustnie pełnomocnikowi właścicieli już w piątek, 13 września. W poniedziałek, 16 września, zostanie przekazana również na piśmie - i wówczas będą mogły ruszyć prace rozbiórkowe. 

- W piątek wieczorem, po konsultacji z Miejskim Konserwatorem Zabytków została wydana decyzja o natychmiastowej rozbiórce - mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania. - Chcielibyśmy, by nastąpiła jak najszybciej. Sytuacja jest jednak bardzo trudna. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że za stan nieruchomości odpowiada jej właściciel, który ponosi też odpowiedzialność za wszystkie konsekwencje katastrofy. Liczymy na to, że budynek zostanie sprawnie rozebrany, tak, by mieszkańcy sąsiednich kamienic mogli szybko wrócić do domów, a tramwaje i autobusy - na swoje trasy. 

Pracownicy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego dokonali w piątek oględzin kamienicy. 

- Stwierdziliśmy, że zawalił się strop budynku, nastąpiło wybrzuszenie ściany - mówi Krzysztof Kopierski, przedstawiciel Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. - Dlatego PINB, w porozumieniu ze strażą pożarną i Miejskim Konserwatorem Zabytków, podjął ustną decyzję o natychmiastowej rozbiórce. Pełnomocnik właścicieli budynku zapewnił, że w poniedziałek przedstawi jej projekt i harmonogram, a także wyznaczy osobę, która posiada uprawnienia do nadzoru prac. Gdy poznamy ten harmonogram, będziemy mogli ocenić, ile czasu zajmą roboty. 

Dopóki kamienica przy ul. Roosevelta 8 nie zostanie rozebrana, do swoich domów nie będą mogli wrócić mieszkańcy sąsiednich budynków. W piątek po południu ewakuowano 36 osób, pracownicy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie są z nimi w kontakcie. 13 osób skorzystało z zakwaterowania, jakie zaoferowało Miasto. Mają zapewniony nocleg i wyżywienie. Wszyscy ewakuowani w najbliższych dniach będą mogli - pod nadzorem policji - wejść do swoich mieszkań i zabrać z nich najpotrzebniejsze rzeczy.

W związku z katastrofą budowlaną na kilka dni zmieni się organizacja ruchu.

- Już w piątek podjęliśmy natychmiastowe działania, by zminimalizować utrudnienia w ruchu tramwajów i autobusów - podkreśla Przemysław Ratajczak, kierownik działu nadzoru ruchu MPK. - Obecnie wszystkie linie jeżdżą, ale na części z nich zmienione zostały trasy, by zabezpieczyć potrzeby komunikacyjnie.

- Wszystkie linie obsługujące trasę na pętle: Piątkowska i Połabska, a także na Naramowice zostały przekierowane na inne trasy, z uwagi na wyłączenie tego fragmentu torowiska - tłumaczy Jan Gosiewski, dyrektor Zarządu Transportu Miejskiego. - Od poniedziałku możliwe będzie puszczenie wahadłowo tramwajów od przystanku Błażeja do pętli Wilczak.  Przewidujemy też korektę linii 169 i 171 w rejonie Murawy i Winograd, by wzmocnić tam komunikację.

Więcej na temat organizacji ruchu i komunikacji można znaleźć w tekście na poznan.pl

Miasto chciało ratować zabytek

Obecni właściciele kamienicy są w jej posiadaniu od 2005 r., czyli 19 lat. W momencie zakupu znali stan prawny i techniczny budynku wpisanego do rejestru zabytków.

W 2005 roku kamienica była zamieszkana, w piwnicach funkcjonował lokal gastronomiczny, a jej stan można było określić jako dobry, co potwierdzają zdjęcia wykonane w 2007 roku, pochodzące z zasobu Miejskiego Konserwatora Zabytków. 

W 2009 r. obecni właściciele uzyskali pozwolenie konserwatorskie na kapitalny remont i adaptację kamienicy na hotel z restauracją. Budynek mógł być wówczas poddany kompleksowym pracom modernizacyjnym i remontowym, a po przywróceniu dawnej świetności mógł działać jako hotel w zaadaptowanym obiekcie zabytkowym. Niestety do prac nie przystąpiono. Od tego czasu Miejski Konserwator Zabytków, wypełniając ustawowe obowiązki, które na nim spoczywają, systematycznie monitorował stan kamienicy. 

W 2020 roku, gdy stwierdzono, że stan budynku znacząco się pogarsza, zobowiązano właściciela do wykonania podstawowych prac, które miałyby zabezpieczyć kamienicę przed dalszą destrukcją. Prac tych jednak nie zrealizowano ich we wskazanym terminie, co spowodowało konieczność nałożenia kary pieniężnej, od której odwołali się właściciele. 

W 2021 r Miejski Konserwator Zabytków zawiadomił prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na "nieutrzymaniu zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie, braku należytego zabezpieczenia obiektu przed postępującym zniszczeniem, dopuszczenia do pogarszającego się stanu technicznego budynku". 

Miasto nie mogło wydać pozwolenia na rozbiórkę budynku wpisanego do rejestru zabytków, bez wcześniejszego jego wykreślenia z rejestru - a taką decyzję z kolei podjąć może wyłącznie Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego. Mimo złożonego przez właścicieli wniosku Minister w 2017 r. odmówił skreślenia kamienicy z rejestru zabytków. W 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał w mocy decyzję Ministra. Tak więc nie zmienił się stan prawny zabytkowego budynku, o który ustawowo powinien dbać właściciel.

Ze względu na pogarszający się stan budynku, Miejski Konserwator Zabytków 13 sierpnia 2020 r. oraz ponownie 24 marca 2021 r. wystąpił o podjęcie pilnych działań, mających na celu wyeliminowanie ewentualnego zagrożenia. Właściciel odwołał się jednak od wydanego 29 listopada 2022 roku nakazu zabezpieczenia budynku. 

Minister utrzymał nakaz podjęcia działań zgodnie ze wskazaniami MKZ oraz wydłużył termin jego wykonania do 31 sierpnia 2024 roku. Właściciel wniósł jednak sprzeciw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który do dziś nie rozstrzygnął w sprawie. 

Warto przypomnieć, że za stan techniczny zabytku odpowiada jego właściciel. Zgodnie z art. 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, właściciel powinien zapewnić opiekę nad zabytkiem poprzez zapewnienie warunków w zakresie zabezpieczenia i utrzymania zabytku w jak najlepszym stanie, prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych oraz korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości.

AW