Poznań pamięta o Zofii Grodeckiej

W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w Poznaniu odsłonięto tablicę upamiętniającą Zofię Grodecką - jego bohaterkę, weterankę Armii Krajowej i wybitną poznańską etnografkę.

Na zdjęciu dwóch mężczyzn i kobieta przed tablicą na ścianie bloku - grafika artykułu
Tablica upamiętniajaca Zofię Grodecką zawisła na ścianie jej bloku

Tablica poświęcona Zofii Grodeckiej, bohaterce Powstania Warszawskiego, umieszczona jest na ścianie bloku przy ul. św. Rocha 4b, gdzie mieszkała przez większość życia. W czwartek, 1 sierpnia, uroczyście odsłonili ją Natalia Weremczuk, zastępczyni prezydenta Poznania oraz Rafał Reczek, dyrektor poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. 

- Odsłonięcie symbolicznej tabliczki to wyraz naszego szacunku i wdzięcznej pamięci o pani Zofii Grodeckiej, uczestniczce Powstania Warszawskiego - mówiła Natalia Weremczuk, zastępczyni prezydenta Poznania. - Pani Zofia większość życia spędziła w Poznaniu, mieszkając w tym bloku, ale 80 lat temu, biorąc udział w Powstaniu, podarowała naszej ojczyźnie serce, niezwykłą determinację, nieugiętą wolę oraz własne zdrowie. Dzisiaj pokazujemy, że o tym pamiętamy i bardzo cenimy jej postawę.

Zofia Grodecka (pseudonimy: "Ewa", "Biała Ewa") urodziła się w 1926 roku we Lwowie, a zmarła w 2020 r. w Poznaniu. 

W 1939 roku wstąpiła do Armii Krajowej. Podczas Powstania Warszawskiego była strzelcem, łączniczką oraz adiutantką ppłk. Mieczysława Niedzielskiego ps. "Żywiciel". Brała udział w drugim natarciu na Dworzec Gdański. Pod koniec sierpnia 1944 roku została bardzo poważnie ranna. 

Po wojnie w 1946 roku zdała maturę, następnie podjęła studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, ale ze względu na powiązania z Armią Krajową musiała je przerwać. Po powrocie do Poznania na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza uzyskała tytuł magistra filozofii w zakresie antropologii, etnografii z etnologią i prehistorii. 

Rozwijała swoje zainteresowania pracując w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego w Poznaniu, następnie w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, a następnie jako kierowniczka Działu Tkanin i Ubiorów Ludowych w Muzeum Etnograficznym w Poznaniu. Umiejętnie łączyła pracę kolekcjonerską i kuratorską z pracą naukową - uzyskała stopień naukowy doktora w zakresie nauk humanistycznych. 

Zofia Grodecka była wielokrotnie odznaczana za zasługi wojenne oraz działalność społeczną. Przyznano jej m.in. "Warszawski Krzyż Powstańczy", "Krzyż Armii Krajowej" oraz "Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski". Zmarła po długiej chorobie 9 lutego 2020 r.- jej grób znajduje się na terenie cmentarza górczyńskiego w Poznaniu.

AW