WIKTOR DEGA
WIKTOR DEGA
Kto wie, czy w życiu wybitnego poznaniaka, prof. Wiktora Degi, najważniejsze nie było to, co napisał w autobiografii: "Dobroć mojej Matki i Jej gotowość niesienia pomocy nie tylko mnie, ale i innym, spowodowała zapewne, że już jako 5-6-letni chłopiec pragnąłem zostać lekarzem".
Wiktor Dega urodził się 7 grudnia 1896 roku w Poznaniu, zmarł 16 kwietnia 1995 roku także w Poznaniu. Jego rodzicami byli Wiktor i Zofia Korzbok-Tuchołka. Uczył się w słynnym poznańskim Gimnazjum św. Marii Magdaleny, które ukończyło wielu znanych poznaniaków. W 1920 roku podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, które kontynuował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. W 1924 roku rozpoczął pracę pod kierunkiem twórcy polskiej ortopedii, prof. Ireneusza Wierzejewskiego. Studia pogłębiał w Lyonie i Paryżu, w 1933 roku habilitował się na podstawie rozprawy dotyczącej wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego, którą uznano za pionierską. Pod koniec 1937 roku otworzył w Szpitalu Miejskim w Bydgoszczy Oddział Ortopedyczny, jednocześnie wykładał na Uniwersytecie Poznańskim. Będąc lekarzem w stopniu kapitana, we wrześniu 1939 roku rozpoczął służbę w Armii "Pomorze". Dostał się do niewoli, po uwolnieniu w 1940 roku podjął pracę w Szpitalu Karola i Marii w Warszawie. Wziął udział w powstaniu warszawskim. Do końca wojny pracował we Włodzimierzowie koło Piotrkowa Trybunalskiego, skąd wrócił do Poznania, gdzie z tytułem profesora nadzwyczajnego kontynuował pracę na uniwersytecie (po reformie w 1950 roku na Akademii Medycznej) na stanowisku kierownika Katedry i Kliniki Ortopedycznej. Wtedy też zaczął realizować swoje koncepcje kompleksowego leczenia chorych z wadami ruchu. W 1956 roku został profesorem zwyczajnym i ekspertem WHO z zakresu rehabilitacji. Trzy lata później objął stanowisko rektora Akademii Medycznej w Poznaniu, które piastował do 1962 roku. W 1960 otworzył na uczelni pierwszą na świecie Katedrę Medycyny Rehabilitacyjnej. Dzięki jego staraniom rehabilitacja stała się częścią systemu opieki zdrowotnej, a polską koncepcję rehabilitacji kompleksowej uznano za modelową i przyjęto w innych krajach. Poznański ośrodek rehabilitacyjny, którym kierował, był wzorcowy dla całej Polski.
W 1960 roku prof. Dega założył Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem. Był członkiem rzeczywistym dziewięciu krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych oraz członkiem honorowym kolejnych czterech towarzystw polskich i 16 zagranicznych. Tytuł doctora honoris causa przyznały mu akademie medyczne w Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie i Łodzi, Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu i Uniwersytet w Halle. Był laureatem licznych nagród i wyróżnień państwowych polskich i zagranicznych. Międzynarodowe Towarzystwo Rehabilitacyjne uhonorowało go prestiżową Nagrodą im. Alberta Laskera. Dzieci przyznały mu swój Order Uśmiechu, którego był pierwszym Kawalerem.
W jego dorobku naukowym znajduje się ok. 200 publikacji, wykształcił liczne grono uczniów, kontynuatorów swej idei. Jest to idea bardzo ludzka - każdy człowiek ma prawo do pełni życia, także ten poszkodowany przez los. Profesor chciał, by przywracanie chorym zdrowia poprzez rehabilitację odbywało się na każdym etapie choroby, by wcześnie podjęte, kompleksowe leczenie było kontynuowane w środowisku społecznym pacjenta. Te założenia realizował przez całe swoje długie życie.
Poznaniacy darzyli go wielkim uznaniem i szacunkiem, byli mu wdzięczni za wszystko, co robił, szczycili się, że jest jednym z nich. W Poznaniu do dziś wspomina się profesora przy różnych okazjach, choć od jego śmierci minęło już kilkanaście lat. W 100. rocznicę urodzin imię prof. Wiktora Degi nadano Szpitalowi Klinicznemu nr 4. Profesor jest także patronem liceum na Piątkowie i placu na osiedlu Różany Potok. Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania przyznano prof. Dedze uchwałą Rady Miasta Poznania z 11 lutego 1992 roku.