W - Z
Adam Wodziczko: "Ochrona przyrody nową gałęzią wiedzy"
Adam Wodziczko (1887-1948) - biolog - botanik, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, w latach 1924-1948 (z przerwą w okresie wojennym) kierownik Szkolnego Ogrodu Botanicznego (obecnie Ogród Botaniczny) w Poznaniu. Inicjator powstania parków narodowych w Polsce, m.in.: Wielkopolskiego, Wolińskiego i Słowińskiego. Wielki propagator ochrony przyrody, prekursor fizjotaktyki - nauki o stosunku człowieka do przyrody. Przez ponad 20 lat związany z Poznaniem. Jest pochowany w Poznaniu na zabytkowym Cmentarzu Jeżyckim.
Stefan Wojnecki: "Ludzki wymiar fotografii"
Stefan Wojnecki - fotograf i teoretyk fotografii, urodził się i pracuje w Poznaniu. Dzięki jego staraniom studia fotograficzne stały się kierunkiem wyższego szkolnictwa artystycznego. Jako pierwszy Polak został profesorem tytularnym z dyscypliny artystycznej jaką jest fotografia.
Aleksander Woźny: "Bóg jest najważniejszy"
Aleksander Woźny (1910 - 1983) - ksiądz katolicki, wieloletni proboszcz parafii św. Jana Kantego w Poznaniu, organizator Hospicjum św. Jana Kantego, Szambelan Honorowy Jego Świętobliwości, krajowy duszpasterz kobiet, rekolekcjonista, kaznodzieja i spowiednik, ojciec duchowny Rodziny Serca Miłości Ukrzyżowanej, członek diecezjalnej Komisji Duszpasterstwa Rodzin, członek Komisji Episkopatu d.s. Duszpasterstwa Kobiet, członek "Consilium a vigilantia", przewodniczący Synodalnej Komisji d.s. Duszpasterstwa Świeckich, referent Wydziału Duszpasterskiego i członek Komisji Doktryny Wiary Kurii Metropolitalnej. Więzień obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie i Dachau oraz okresu stalinowskiego. Jego rozważania i rekolekcje są publikowane od 1994 r. na podstawie notatek słuchaczy i nagrań magnetofonowych: "Bóg jest najważniejszy", Dobre rady dla narzeczonych i małżonków", "Drogi", "Komplet X", "Któż jak Bóg!", Miłość nigdy nie ustaje", "Nauki dla często komunikujących", Osiem błogosławieństw", "Rozważania", "Trzecie niedziele", "W krzyżu miłości nauka", "Wychowanie dla Boga". Przez 50 lat był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Jest pochowany na poznańskim cmentarzu górczyńskim. W 2014 r. rozpoczął się proces jego beatyfikacji.
Ewa Wycichowska: "... a ja tańczę"
Ewa Wycichowska (ur. w 1949 w Poznaniu) - choreograf, pedagog, tancerka, profesor sztuk muzycznych, wieloletnia primabalerina Teatru Wielkiego w Łodzi, kierownik Zakładu Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Autorka ponad siedemdziesięciu choreografii do spektakli w Polsce i zagranicą, dyrektor artystyczny i inicjator Międzynarodowych Warsztatów i Biennale Tańca Współczesnego oraz Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Tańca "Dancing Poznań", juror polskich i międzynarodowych konkursów tańca, ekspert ministerialny, członek Międzynarodowej Rady Tańca (CID-UNESCO), prezes Polskiego Stowarzyszenia Choreoterapii. Jedna z nielicznych polskich tancerek odnoszących sukcesy na światowych scenach baletowych, zarówno w repertuarze klasycznym, jak i współczesnym. Od 1988 r. dyrektor Polskiego Teatru Tańca - Baletu Poznańskiego, który promuje sztukę tańca i upowszechnia kulturę baletową w kraju i za granicą.
Zbigniew Zakrzewski: "Ulicami mojego Poznania"
Zbigniew Zakrzewski (1912-1992) - ekonomista, profesor i rektor oraz doktor honoris causa Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, wieloletni dyrektor Instytutu Ekonomiki Obrotu Towarowego i Usług, znawca i miłośnik dziejów Poznania. Prezes Zarządu Oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Poznaniu, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz wiceprezes Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania. Autor teorii handlu wewnetrznego oraz kilkuset prac ekonomicznych dotyczących obrotu towarowego i handlu oraz książek i artykułów związanych z historią Poznania i Wielkopolski. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Poznania. Przez większą część życia był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Spoczywa na poznańskim Cmentarzu Junikowo.
Zygmunt Zaleski: "Kronika Miasta Poznania"
Zygmunt Zaleski (1894-1940) - ekonomista, historyk - regionalista, wiceprezydent Miasta Poznania, kierownik Urzędu Statystycznego Stołecznego Miasta Poznania, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania, prezes Towarzystwa Tomasza Zana, inicjator i redaktor naczelny Kroniki Miasta Poznania, organizator Muzeum Miasta Poznania, członek Polskiego Towarzystwa Statystycznego, powstaniec wielkopolski, społecznik. Autor kilkudziesięciu artykułów w Kronice Miasta Poznania oraz książek: "Przewodnik po Ratuszu Poznańskim", "Nazwy ulic w Poznaniu z planem Wielkiego Poznania", "Biblioteka Jana Kasprowicza w Muzeum Miejskim", "Rzeźnia miejska i targowica zwierzęca w Poznaniu", "Walka z pożarami w Poznaniu", "Obszar i zaludnienie miasta Poznania". Współautor i redaktor "Księgi Pamiątkowej Miasta Poznania Dziesięć lat pracy polskiego zarządu stołecznego miasta Poznania". Pod jego kierunkiem rozpoczęto w 1923 r. wydawanie "Rocznika Statystycznego Stołecznego Miasta Poznania" oraz "Wiadomości Statystycznych Miasta Poznania". Przez 18 lat był związany z Poznaniem. Zmarł w czasie II Wojny Światowej w trakcie wywózki w ówczesnym ZSRR. Miejsce jego pochówku jest nieznane.
Wacław Zembal: "Państwowa Szkoła Ogrodnictwa"
Wacław Zembal (1893-1952) - ogrodnik, profesor i prodziekan Wyższej Szkoły Rolniczej Poznaniu, dyrektor Państwowej Szkoły Ogrodnictwa oraz Ogrodu Botanicznego w Poznaniu, twórca i pierwszy dyrektor Męskiego Liceum Rolniczego w Poznaniu, organizator największej w Polsce biblioteki ogrodniczej, czołowy organizator polskiego ogrodnictwa i szkolnictwa ogrodniczego w Wielkopolsce. Przez 26 lat był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Jest pochowany na zabytkowym Cmentarzu Jeżyckim.
Janusz Zeyland: "Gruźlica płuc u dzieci"
Janusz Zeyland (1897-1944) - urodzony w Poznaniu lekarz, profesor pediatrii, pracował naukowo na Uniwersytecie Poznańskim i w Klinice Pediatrii, w okresie wojennym kierownik Centralnego Laboratorium Gruźliczego oraz ordynator oddziału gruźliczego w Szpitalu Wolskim w Warszawie. Autor ponad 70 prac naukowych, w tym aktualnego do dziś podręcznika "Gruźlica płuc u dzieci". Jeden z największych autorytetów w dziedzinie gruźlicy płuc u dzieci. Pionier szczepień przeciwgruźliczych w Polsce. Wraz żoną, dr Eugenią Piasecką-Zeyland, jest laureatem francuskiej nagrody im. Pannietiera za udowodnienie bezpieczeństwa i skuteczności szczepień przeciwgruźliczych co pozwoliło na ich szerokie stosowanie. Zginął w 1944 r. w Warszawie. Obecnie jest pochowany na Cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu.
Zygmunt Ziembiński: "Logika praktyczna"
Zygmunt Ziembiński (1920-1996) - profesor, teoretyk prawa, logik, socjolog, naukowiec pracujący na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, członek korespondent PAN. Autor 300 prac naukowych z dziedziny prawa i logiki. Laureat Nagrody Naukowej Miasta Poznania. Przez blisko 50 lat był związany z Poznaniem, gdzie zmarł. Jest pochowany na poznańskim cmentarzu parafii św. Jana Vianney'a.
Czesław Znamierowski: "W mojej psychice myśli zawsze były silnie zabarwione emocjonalnie"
Profesor Czesław Znamierowski był wybitnym filozofem, prawnikiem, socjologiem i tłumaczem. Ogłosił blisko dwieście prac własnych i edytorskich. Pierwszy wprowadził wyróżnienie zbiorowości i grupy społecznej, a "naród" określił jako "społeczność". W 1965 r. Senat Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu ofiarował mu tytuł doktora honoris causa.
Florian Znaniecki: "Socjologia wychowania"
Florian Znaniecki (1882 - 1958) - socjolog, filozof, teoretyk kultury i wychowania, psycholog społeczny, założyciel pierwszego w Polsce Instytutu Socjologicznego w Poznaniu. W latach 1920-1939 był profesorem w Katedrze Socjologii, Filozofii i Kultury na Uniwersytecie Poznańskim. Od 1939 roku mieszkał na stałe w USA, pracując na University of Illinois. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie. W latach 1953-1954 był przewodniczącym Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego. Zmarł w Urbana-Champaign w USA.
Jan Konstanty Żupański: "Księgarz poznański"
Jan Konstanty Żupański (1804-1883) - pochodzący ze spolonizowanej rodziny greckiej księgarz i wydawca, tłumacz, prawnik. Właściciel największego wydawnictwa w Wielkopolsce, w którym wydał 600 tytułów w 700 tomach, przede wszystkim o tematyce historycznej i poezje. Publikował dzieła polskich literatów i uczonych, dzieła naukowe, podręczniki szkolne, powieści, opowiadania, pamiętniki. m.in. pamiętniki Jędrzeja Kitowicza, Hugona Kołłątaja, Józefa Wybickiego i gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, dzieła Adama Mickiewicza, Joachima Lelewela, Wincentego Pola, Sofoklesa, Szekspira, a także prace Karola Libelta i Maksymiliana Jackowskiego. W kamienicy przy Starym Rynku 59 otworzył księgarnię nakładową, wypożyczalnię książek polskich i francuskich oraz dział antykwaryczny. Jeden z inicjatorów powołania w 1857 r. Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych. Poza okresem studiów i pracy prawniczej w Berlinie, przez całe życie mieszkał w Poznaniu. Jest pochowany na poznańskim Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.