Podstawowe informacje
Istota regrantingu
Regranting to angielskie określenie, które jak dotąd nie doczekało się dobrego polskiego odpowiednika, dlatego jest powszechnie stosowane w Polsce, także w oficjalnych dokumentach. Grant to angielskie słowo, które oznacza dotację, granting to przyznawanie dotacji, a regranting to dosłownie powtórne przyznanie dotacji, wykorzystanie środków przyznanych w ramach dotacji na kolejne dotacje.
Mechanizm regrantingu polega właśnie na tym, że środki otrzymane w formie dotacji (grantu) przez jeden podmiot przekazywane są w całości lub w części innym podmiotom.
Pojęcie regrantingu pojawiło się w Polsce na przełomie lat 80. i 90. XX wieku wraz z pomocą finansową z krajów Europy Zachodniej, a także ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Właśnie tam regranting jest najbardziej rozpowszechniony, zarówno w sektorze organizacji pozarządowych, jak i w administracji publicznej, a nawet w biznesie.
Regranting jest mechanizmem stosowanym w ramach szeroko rozumianego grantmakingu (ang. grantodawstwa), czyli finansowania realizacji projektów poprzez granty (dotacje). Formuła ta jest jedną z najpowszechniej stosowanych metod finansowania projektów, zwłaszcza w sektorze organizacji społecznych, ale także w sektorze publicznym. Polega na przyznawaniu przez grantodawcę, na przykład instytucję publiczną albo prywatną fundację, dotacji (grantów) innym podmiotom, które dzięki przyznanym środkom realizują projekty służące celom określonym przez grantodawcę.
Realizatorami projektów, zwanymi grantobiorcami, mogą być instytucje publiczne, organizacje społeczne bądź firmy. Zależy to od celów i preferencji grantodawcy. Najczęściej jednak formuła grantodawstwa jest wykorzystywana do realizacji celów społecznie użytecznych, niekomercyjnych. Grant ma charakter wsparcia bezzwrotnego, o ile zostanie wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem. Grant to pojęcie powszechnie używane w środowiskach organizacji pozarządowych czy naukowych. Jego odpowiednikiem w polskim prawodawstwie i administracji publicznej jest termin dotacja.
Regranting jest odmianą grantodawstwa polegającą na tym, że grantodawca (źródło finansowania) przekazuje środki finansowe w ramach dotacji (grantu) innemu podmiotowi (operatorowi), który za zgodą grantodawcy przekazuje te środki innym organizacjom (grantobiorcom). Podmioty te dzięki przekazanym środkom realizują projekty służące celom określonym przez grantodawcę. Inaczej mówiąc, grantodawca znajduje operatora - pośrednika, który w jego imieniu zajmuje się wyborem realizatorów projektów, finansowaniem projektów i kontrolowaniem sposobu ich realizacji.
Regranting w ramch Programu CIL
Regranting- w ramach regrantingu samorząd sam nie organizuje kolejnego otwartegokonkursu ofert (dalej zwany Konkursem Mikrograntów) i nie przydziela dotacji, ale wybiera w drodze konkursu Operatora, który w jego imieniu zajmuje się przygotowaniem konkursu dotacyjnego oraz przyznawaniem i rozliczaniem dotacji (dalej zwanych mikrodotacją). Procedura zgodna z art. 16a Ustawy, w której to organ administracji publicznej przekazuje te zadania organizacji pozarządowej, wyłonionemu w ramach otwartego konkursu ofert.
Operator - podmiot, odpowiedzialny za prowadzenie Centrum Inicjatyw Lokalnych - Regrantingowego, w ramach którego przeprowadzi nabór ofert w Konkursie Mikrograntów, będzie wspierał realizatorów mikrograntów, przekaże dofinansowanie realizatorom mikrograntów oraz pomoże w realizacji i rozliczeniu dofinansowanych ofert. Podmiot wyłoniony w otwartym konkursie ofert na realizację zadania publicznego.
Konkurs Mikrograntów - proces polegający na wyborze inicjatywy/pomysłówprzez Operatora, w celu ich dofinansowania, poprzez przyznanie mikrograntów.
Realizator mikrograntu/ Wnioskodawca -organizacja pozarządowa lub grupa nieformalna działająca przy organizacji pozarządowej tzw. Patronie, realizująca mikrogrant w ramach Konkursu Mikrograntów
Mikrogrant- środki finansowe przekazane realizatorowi mikrograntu przez Operatora przeznaczone na realizację zadań w obszarze pożytku publicznego.
Oferta na dofinansowanie mikrograntu - uproszczony formularz dla wnioskodawców. Stanowi opis działań, które są planowane do realizacji w ramach mikrograntu.
Patron - organizacja pozarządowa w myśl ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Jego rolą jest wsparcie grupy nieformalnej w realizacji mikrograntu. Patron odpowiada m.in. za prowadzenie wyodrębnionej dokumentacji finansowo-księgowej i ewidencji księgowej związanej z realizacją mikrograntu, na konto bankowe Patrona przekazany zostanie mikrogrant.
Grupa nieformalna - grupa co najmniej trzech osób fizycznych, nieposiadająca osobowości prawnej, realizująca przy współpracy z organizacją pozarządową (Patronem) mikrogrant.
Korzyści Regrantingu
Stosowanie regrantingu daje co najmniej kilka dodatkowych korzyści, m.in.:
- pozwala samorządowi skorzystać z doświadczeń, wiedzy i potencjału operatora,
- zmniejsza obciążenie organizacyjne samorządu, w tym zasobów ludzkich, związane z przygotowywaniem i wdrażaniem konkursów oraz obsługą realizowanych projektów,
- pobudza aktywność różnych grup mieszkańców dzięki wysiłkom i aktywności operatora, ponieważ środki dla realizatorów projektów są dystrybuowane szeroko,
- ułatwia dostęp do środków samorządowych organizacjom pozarządowym oraz grupom nieformalnym dzięki prostszym procedurom stosowanym przez operatora oraz jego dodatkowemu wsparciu podczas aplikowania o wsparcie i jego wykorzystywania,
- wpływa na wzrost jakości ofert składanych w konkursach na realizację zadań publicznych dzięki wsparciu operatora
- pozwala lepiej wypełniać zadania publiczne, ponieważ operator, czyli organizacja pozarządowa, bardzo dobrze rozumie specyfikę działania realizatorów projektów, czyli innych organizacji pozarządowych, cieszy się też z reguły większym ich zaufaniem, a także potrafi lepiej ocenić użyteczność proponowanych projektów i zdolność projektodawców do ich realizacji,
- zwiększa efektywność pozyskiwania i wydawania środków przeznaczonych na regranting dzięki wykorzystaniu formuły wkładu własnego zarówno operatora, jak i realizatorów projektów,
- zwiększa pulę środków przeznaczonych na wsparcie realizacji określonych działań dzięki łączeniu różnych źródeł finansowania (na przykład do środków przeznaczonych przez samorząd powiatu na granty operator dokłada środki pozyskane z innych źródeł, które będą przeznaczone na realizację projektów służących mieszkańcom tego powiatu),
- zwiększa efektywność wykorzystania środków z pojedynczego źródła (na przykład każde 10 złotych przekazane przez samorząd na projekty - dzięki operatorowi - generuje dodatkowe 5 złotych z innych źródeł, np. biznesu lub programów rządowych),
- daje możliwość poszerzania skali i zakresu zadań publicznych realizowanych przez organizacje pozarządowe,
- przyczynia się do budowania potencjału lokalnych operatorów grantowych, którzy nie tylko mogą sprawnie obsługiwać programy grantowe, lecz także są w stanie przyciągać dodatkowe środki finansowe na realizację projektów w społecznościach lokalnych,
- jest także formą uspołecznienia decyzji o wyborze projektów, gdyż podejmuje ją czynnik społeczny, czyli organizacja pozarządowa, oczywiście na zasadach określonych przez grantodawcę, czyli instytucję publiczną.