Zielony Poznań
akcje edukacyjne - relacja z zielonych warsztatów w ramach "Akademii Zielony Poznań" - "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem"
25 maja 2024 r. odbyła się kolejna edycja Akademii Zielonego Poznania w Parku Wilsona, podczas której eksperci i edukatorzy podzielili się swoją wiedzą i pomysłami na upiększanie i zazielenianie swojego otoczenia.
W zielonych warsztatach uczestniczyły czynnie dzieci i osoby dorosłe.
Warsztaty "Gramy w zielone" prowadzone były przez absolwentów studiów podyplomowych Hortiterapii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Podczas zajęć mieszkańcy mieli możliwość kontaktu z przyrodą oraz propozycję kreatywnych zabaw z jej wykorzystaniem.
W tym dniu odbyły się trzy warsztaty: "Wystukaj życzenia na Dzień Matki", podczas którego uczestnicy wykonali bukiet z suchych roślin na desce kuchennej, która mogła stać się ozdobą naszego domu lub mogła stanowić prezent dla mamy. Drugi warsztat pn. "Wiosenne kolaże kwiatowe" uczestnicy mogli pobudzić swoją wyobraźnię i dać upust emocjom tworząc oryginalne obrazy kwiatowe. Trzeci warsztat pn. "Cały ogród na mojej głowie!!!" polegał na tym, aby każdy z uczestników udekorował swój słomkowy kapelusz kwiatami ogrodowymi, suszonymi oraz świeżymi. W ramach tych zajęć pobawiliśmy się kolorami, fakturami, zapachami... W takim wspaniałym kapeluszu można było kroczyć z dumą przez majowe miasto lub podarować go swoje Mamie w dniu jej święta a może nawet ozdobić nim dom.
W ramach wydarzenia odbyły się warsztaty, plenerowa akcja "Zielone malowanie", pod okiem specjalistów mieszkańcy mieli możliwość brać udział w bezpłatnym warsztacie z malarstwa akrylowego i zaprojektować oraz namalować swój wymarzony balkon lub taras.
W programie Akademii Zielonego Poznania znalazły się też prelekcje i porady z zakresu ogrodnictwa.
Wykład "Smacznie, zdrowo, kolorowo", poprowadzony przez pracownika Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dotyczył zakładania ogródka ziołowego. Po wysłuchaniu prelekcji uczestnicy mogli zabrać do domu sadzonki ziół, by móc stworzyć swój ziołowy zakątek (spotkanie dofinansowane ze środków WFOŚiGW oraz NFOŚiGW).
Poznaniacy i poznanianki, którzy byli w sobotę w parku Wilsona, wzieli udział w grze terenowej pt. "Od Robala do Superbohatera". Podczas tej zabawy mogli odkryć tajemne moce trzmieli, pszczolinek i modraszków, a także przekonać się, czy wśród pszczół są atleci, architekci i nawigatorzy oraz dowiedzieć się, czy Super Bohaterowie są wrażliwi. Tajemnice i zagadki, które zostały rozwikłane podczas gry przydały się przy innych zabawach w zapylaczowym zakątku. Mieszkańcy mogli skorzystać z miejsca w zielonej strefie relaksu z odrobiną własnej twórczości, krzyżówki czy różnych szarad. Miłośnicy kwiatów mogli zainspirować się roślinnymi kompozycjami, które na dodatek były stołówką dla pożytecznych owadów. Wielbiciele roślin skorzystali z warsztatów z tworzenia wiszących zielonych kul - kokedam.
Podczas wydarzenia można było poszerzyć swoją wiedzę na stoiskach edukacyjnych.
Stoisko edukacyjne pn. "Poznaję świat pszczół i pracę pszczelarza", na którym dzieci i dorośli mogli dowiedzieć się o życiu i zwyczajach pszczół, o tym jak pszczoły zapylają rośliny i jak powstaje miód.
Stoisko informacyjne Wydziału Gospodarki Komunalnej UMP zaprezentowało swoje działania edukacyjne w formie warsztatów, quizów i konkursów z drobnymi upominkami, dotyczące właściwej segregacji odpadów komunalnych i skierowane były do każdej grupy wiekowej.
Szkoła Podstawowa nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu zorganizowała warsztaty motoryki małej - origami - kwiaty z papieru. Czas umiliła nam maskotka szkolna - koziołek.
Na stoisku edukacyjnym Zarządu Zieleni Miejskiej można było dowiedzieć się co ciekawego można zwiedzić w parkach miejskich w Poznaniu i jak dbać wspólnie o zieleń i infrastrukturę znajdującą się na terenach zielonych. Poznaniacy mieli możłiwość wzięcia udziału w quizie i wygrania gadżetów ZZM czy mini zestawu narzędzi ogrodniczych.
Stoisko firmy Aquanet Retencja przedstawiło sposoby zagospodarowania wód opadowych oraz korzyści wynikających z ograniczania ich bezpośredniego odpływu do odbiornika, zaprezentowało i podarowało naszym mieszkańcom mini ogrody deszczowe w słoiku.
Bricomarche aleje Solidarności 47 zademonstrowało piękne balkony w dwóch wersjach: balkon dobrze oświetlony i słabo oświetlony - dla odwiedzających stoisko czekały niespodzianki w postaci gadżetów i bonów rabatowych na zakupy w Bricomarche Pestka, dodatkowo można było odprężyć się na wybranych meblach ogrodowych z asortymentu sklepu.
Miłośnicy roślin mogli odwiedzić stoisko z Zieloną Wymianą Roślin - "Przyjdź-wymień-zabierz roślinę". Akcja polegała na bezpłatnej wymianie roślin. Pamiętając, że oferowane do wymiany rośliny musiały być zdrowe, wolne od szkodników i nieuszkodzone.
Na stoisku Centrum Inicjatyw Rodzinnych na dzieci czekały warsztaty. Natomiast dorośli mogli zapoznać się z ofertą Poznańskiego Centrum Świadczeń oraz złożyć wnioski o OK Poznań, Poznańską Złotą Kartę czy Kartę Dużej Rodziny.
Atrakcje dla mieszkańców przygotował też Wydział Klimatu i Środowiska UMP. Chętni mogli wziąć udział w mini warsztatach:
"Zwierzęta w Poznaniu" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżyły mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, gatunki zwierząt, które można spotkać w Poznaniu, sposób ich ochrony, biologię i potrzeby życiowe.
"Koszenie i grabienie - przyrodnicze utrapienie" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżyły mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną bioróżnorodności, gatunkami zwierząt, które można spotkać na trawnikach i terenach zielonych w Poznaniu, sposobami pielęgnacji terenów zielonych.
"Standardy Ochrony Ptaków i Nietoperzy" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliyły mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną ptaków i nietoperzy w Poznaniu".
"Standardy Ochrony Drzew" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżyły mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną drzew i krzewów w Poznaniu".
Dziękujemy wszystkim uczestnikom i współorganizatorom za wspólnie spędzony czas wśród zieleni. W tym dniu z nami byli: absolwenci studiów podyplomowych z Hortiterapii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Oddział Edukacji Ekologicznej Wydziału Gospodarki Komunalnej UMP, Szkoła Podstawowa nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu, Aquanet Retencja, Zarząd Zieleni Miejskiej w Poznaniu, Poznańskie Centrum Świadczeń - Centrum Inicjatyw Rodzinnych, Wydział Klimatu i Środowiska UMP, Bricomarche aleje Solidarności 47 w Poznaniu.
Działania te przyczyniły się do pokazania w jaki sposób mieszkańcy miasta Poznania mogą spędzić twórczo czas z Rodziną.
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z wydarzenia w ramach Akademii "Zielony Poznań"
Nasze wspólne działania proekologiczne miały na celu promocję pomysłów i rozwiązań dla mieszkańców służących upiększaniu ogrodów, czy zielonych terenów miasta Poznania.
Organizatorem wydarzenia "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" w ramach Akademii Zielony Poznań jest Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP.
Gra terenowa, warsztaty "Gramy w zielone" i zielone malowanie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Zapraszamy na akcje edukacyjne "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" w ramach Akademii Zielony Poznań, przed Palmiarnią Poznańską w Parku Wilsona 25 maja 2024 r.
Program wydarzenia
Warsztaty" Gramy w zielone"
10.30-11.30 - Wystukaj życzenia na Dzień Matki - Dominika Pich, Gabriela Maleszewska
Wykonamy bukiet z suchych roślin na desce kuchennej, która może ozdobić dom lub stanowić prezent dla mamy.
12.00-13.00 - Wiosenne kolaże kwiatowe - Magda Horowska, Zielone Wykroje
Energetyczne łąka czy kojąca mandala? W czasie warsztatów z uwagą pochylimy się nad delikatną materią kwiatów suszonych na płasko. Pozwolimy ponieść się wyobraźni i damy upust emocjom tworząc oryginalne obrazy kwiatowe.
13.30-14.30 - Cały ogród na mojej głowie!!! - Anna Prządka i Iwona Grygiel
Zapraszamy serdecznie na nasze warsztaty, podczas których każdy uczestnik udekoruje słomkowy kapelusz kwiatami ogrodowymi, suszonymi oraz świeżymi. Pobawimy się kolorami, fakturami, zapachami... W takim wspaniałym kapeluszu można kroczyć z dumą przez majowe miasto, można podarować go Mamie w dniu jej święta lub ozdobić nim dom.
Prowadzenie - absolwenci studiów podyplomowych Hortiterapia, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
Organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 Prelekcja o roślinach uprawowych pn. "Smacznie, zdrowo i kolorowo"
prowadząca mgr inż. Grażyna Naser z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
osoby odwiedzające stoisko zapoznają się z krótką prelekcję połączoną z poradami o uprawie roślin przyprawowych pn. "Smacznie, zdrowo i kolorowo", kto wysłucha prelekcji będzie mógł otrzymać roślinkę do swojego ogrodu, by stworzyć swój piękny zakątek.
"Przedsięwzięcie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej".
Stoisko organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 Warsztaty, quizy i konkursy w temacie segregacji odpadów komunalnych.
Stoisko OEE to działania edukacyjne dotyczące właściwej segregacji odpadów komunalnych, w tym w podziale na 5 frakcji. To również warsztaty, quizy i konkursy z drobnymi upominkami skierowane do każdej grupy wiekowej.
Goście odwiedzający stoisko będą mogli zaczerpnąć m.in. informacji o selektywnej zbiórce bioodpadów, ich prawidłowym pozbywaniu się, a następnie sposobach przetwarzania.
Zainteresowani będą mogli dowiedzieć się jak funkcjonuje poznańska biokompostownia,
dlaczego warto posiadać przydomowy kompostownik i w jaki sposób przetwarzać odpady
organiczne mieszkając w bloku lub kamienicy.
Dla dzieci i młodzieży przygotowano warsztaty "Łąka kwietna na wyciągnięcie ręki - tworzymy kule kwietne". Podczas zajęć tworzone są kolorowe kule kwietne, dzięki którym pszczoły będą miały pożywienie, a my piękny balkon, ogródek lub taras. Jedną z ciekawostek jest prezentacja ula wykonanego z materiałów pochodzących z odzysku.
Spotkania organizowane przez Oddział Edukacji Ekologicznej Wydziału Gospodarki Komunalnej UMP.
10.00-15.00 Mini warsztaty z Wydziałem Klimatu i Środowiska UMP
"Zwierzęta w Poznaniu" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżą mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, gatunki zwierząt, które można spotkać w Poznaniu, sposób ich ochrony, biologię i potrzeby życiowe.
"Koszenie i grabienie - przyrodnicze utrapienie" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżą mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną bioróżnorodności, gatunkami zwierząt, które można
spotkać na trawnikach i terenach zielonych w Poznaniu, sposobami pielęgnacji terenów zielonych.
"Standardy Ochrony Ptaków i Nietoperzy" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżą mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną ptaków i nietoperzy w Poznaniu".
"Standardy Ochrony Drzew" - cykl krótkich ćwiczeń metodami aktywizującymi, które przybliżą mieszkańcom Poznania, w tym szczególnie dzieciom, zagadnienia związane z ochroną drzew i krzewów w Poznaniu".
Spacery "Zielonym do góry - Spacer w czasie i przestrzeni"- organizowane przez Wydział Klimatu i Środowiska UMP Spacer dendrologiczny z przewodnikiem po terenie Parku Wilsona szlakiem najciekawszych drzew. Uczestnicy poznają historię drzew od średniowiecza po współczesność, zapoznają się z gatunkami pospolitymi, rzadkimi i zagrożonymi, rodzimymi i obcymi, niegroźnymi hybrydami i zagrażającymi rodzimej florze gatunkami inwazyjnymi. Wspólnie poszukamy gatunków drzew i krzewów kwitnących w maju i z bliska przyjrzymy się ich kwiatom. Zbadamy drzewa za pomocą zmysłów wzroku, dotyku i węchu
1 spacer - godzina 11.00 - 11.45
2 spacer - godzina 14.00 - 14.45
stoisko organizowane przez Wydział Klimatu i Środowiska UMP
10.00-13.00 Warsztaty ogrodnicze i origami
Nauczyciele placówki wraz ze swoimi podopiecznymi zapraszają na stoiska, m.in. ogrodnicze (sadzenie roślin), warsztaty origami (kwiaty z papieru). Czas umili maskotka szkolna.
Stoisko przyrodniczo-plastyczne z elementami sportowymi organizowane przez Szkołę Podstawową nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu.
10.00-15.00 Zielona Wymiana Roślin - "Przyjdź-wymień-zabierz roślinę".
Akcja polega na bezpłatnej wymianie roślin. Pamiętajmy, że rośliny na wymianę muszą być zdrowe , nieuszkodzone, wolne od szkodników itp. Rośliny należy przynieść w doniczce lub w postaci sadzonki bez ziemi, zabezpieczoną przed wyschnięciem.
Stoisko organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej
i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 - Retencja w mieście - porady
działania zmierzające do zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców na temat sposobów zagospodarowania wód opadowych oraz korzyści wynikających z ograniczania ich bezpośredniego odpływu do odbiornika. Retencja wód opadowych ma na celu zatrzymanie deszczu bezpośrednio w miejscu opadu, w wielu rozproszonych elementach infrastruktury na raz. Jej założeniem jest budowa całego systemu zatrzymującego wodę opadową w mieście. Efektem wdrażania rozwiązań umożliwiających zatrzymanie oraz zagospodarowanie wód opadowych jest poprawa bilansu wodnego, łagodzenie skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz zwiększenie bioróżnorodności. Ponadto, retencjonowanie wód opadowych może przynieść korzyści w postaci odciążenia kanalizacji deszczowej, a także oszczędzanie wody wodociągowej poprzez gospodarcze wykorzystanie deszczówki.
stoisko organizowane przez Aquanet Retencja
10.00-15.00 - Parki miejskie w Poznaniu - quizy dla mieszkańców
Osoby odwiedzające stanowisko, dowiedzą się co ciekawego można zwiedzić w parkach miejskich w Poznaniu i jak dbać wspólnie o zieleń i infrastrukturę znajdującą się na terenach zielonych. Będzie również możliwość wzięcia udziału w quizie i wygrania gadżetów ZZM czy mini zestawu narzędzi ogrodniczych.
stoisko organizowane przez Zarząd Zieleni Miejskiej
10.00-15.00 - Zielone warsztaty plastyczne i doradztwo w zakresie działań PCŚ
zaprasza do swojego stoiska na wyjątkowe zielone warsztaty plastyczne dla dzieci z PCŚ - Centrum Inicjatyw Rodzinnych. Dorosłych zachęcamy do zapoznania się z ofertą Poznańskiego Centrum Świadczeń z możliwością złożenia wniosku o OK Poznań - Poznańska Złota Karta, Kartę Dużej Rodziny.
stoisko organizowane przez Poznańskie Centrum Świadczeń - Centrum
Inicjatyw Rodzinnych
10.00-15.00 "Zielone malowanie" - warsztaty z malarstwa akrylowego - "Stwórz swój wymarzony balkon".
uczestnicy warsztatów wraz z animatorami namalują wcześniej przygotowaną w formie kubika ilustracje XXL, jak również będą mogli wziąć udział w warsztatach z malarstwa akrylowego. Na płótnach o formacie 20 x 30 uczestnicy warsztatów namalują ukwiecone często wymarzone balkony. Każdy uczestnik otrzyma również eko atlas roślin balkonowych, pocztówkę okolicznościową oraz serię kolorowanek. Warsztaty zostaną podzielone na 8 grup po 15 uczestników. Maksymalna ilość uczestników 120.
"Przedsięwzięcie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej".
Stoisko organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 Warsztaty edukacyjne pn. "Poznaję świat pszczół i pracę pszczelarza"
mieszkańcy będą mogli dowiedzieć się o życiu i zwyczajach pszczół, o tym jak pszczoły zapylają rośliny i jak powstaje miód. Uświadomimy uczestnikom od jak dawna żyją pszczoły na Ziemi i jak wiele im zawdzięczamy. Uczestnicy dowiedzą się jakie są różnice pomiędzy pszczołą miodną a murarką oraz dlaczego nie musimy się ich obawiać. Opowiemy również jak każdy z nas może pomóc pszczołom aby nie wymierały.
Stoisko organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 Gra terenowa pn."Od Robala do Superbohatera"
Poznaj świat pełen kolorów, zapachów oraz... Super Bohaterów. Weźmiesz udział w grze terenowej, w której odkryjesz tajemne moce trzmieli, pszczolinek
i modraszków. Przekonasz się czy wśród pszczół są atleci, architekci i nawigatorzy oraz dowiesz się, czy Super Bohaterowie są wrażliwi. Tajemnice i zagadki, które rozwikłasz podczas gry przydadzą się przy innych zabawach w zapylaczowym zakątku. Znajdziesz tam miejsce na odrobinę własnej twórczości, krzyżówki i różne szarady. Miłośnicy kwiatów będą mogli zainspirować się roślinnymi kompozycjami, które na dodatek będą stołówką dla pożytecznych owadów. A jeśli "wielbicielka roślin" to Twoje drugie imię, zaprosimy Cię na warsztat z tworzenia wiszących zielonych kul - kokedam. Zapraszamy!
"Przedsięwzięcie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej".
Stoisko organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP
10.00-15.00 Bricomarche aleje Solidarności 47 zademonstruje balkon w dwóch wersjach: balkon dobrze oświetlony i słabo oświetlony - czekają niespodzianki dla odwiedzających
mieszkańcy będą mogli zobaczyć demonstracyjny balkon zaprojektowany z roślinami w dwóch odsłonach: balkon dobrze oświetlony i słabo oświetlony oraz zapoznać się z ofertą ogrodniczą, czekają atrakcje o tematyce ogrodniczej i niespodzianki dla odwiedzających w postaci gadżetów
i bonów rabatowych na zakupy w Bricomarche Pestka, dodatkowo będzie można odprężyć się na wybranych meblach ogrodowych z asortymentu sklepu.
Stoisko organizowane przez Bricomarche aleje Solidarności 47
Gra terenowa,warsztaty "Gramy w zielone" i zielone malowanie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej".
Organizatorem akcji edukacyjnych "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" w ramach Akademii Zielony Poznań jest Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa
Program Zielony Poznań
Już od 30 lat, w ramach programu "Zielony Poznań" , Prezydent miasta Poznania wyróżnia właścicieli najpiękniejszych ogrodów, tarasów czy balkonów, doceniając tym samym wkład poznaniaków w tworzenie miasta zielonego i przyjaznego mieszkańcom. Te małe zielone oazy, tworzone z troską i pasją, mają ogromny wpływ na podnoszenie estetyki przestrzeni miejskiej, ale co równie ważne - są przykładem na to, że każdy z nas ma wpływ na zieleń w miejscu zamieszkania i pracy.
Chcąc zachęcić mieszkańców do tworzenia przydomowych stref zieleni, organizujemy doroczny konkurs "Zielony Poznań". Konkurs skierowany jest do właścicieli przydomowych ogrodów, tarasów i balkonów, użytkowników działek ROD oraz zarządców nieruchomości z terenu miasta Poznania.
Program obejmuje również działania edukacyjne pod nazwą Akademia "Zielony Poznań" Akademia - to cykl wydarzeń skierowanych do przyszłych i obecnych sympatyków oraz pasjonatów zieleni. Tematyka wydarzeń dotyczy m.in. nowych trendów w projektowaniu i uprawach, a także obejmuje organizację "zielonych warsztatów" oraz lekcji przyrody dla dzieci.
Zapraszamy wszystkich miłośników zieleni do udziału w dorocznym konkursie oraz do korzystania z inspiracji przygotowanych w ramach wydarzeń edukacyjnych! Własny zielony zakątek daje nie tylko ogromną satysfakcję, ale co ważne - pozytywną energię jego twórcom i odbiorcom.
Organizatorem programu jest Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa.
Lekcja przyrody dla uczniów na ROD im.Armii Poznań w Poznaniu
W ramach Akademii Zielony Poznań zorganizowaliśmy kolejne działanie edukacyjne.
Tym razem spotkaliśmy się z uczniami 8 klasy ze Szkoły Podstawowej nr 11 w Poznaniu, która uczestniczyła w lekcji przyrody. Spotkanie odbyło się w gościnnych progach Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. Armii Poznań w Poznaniu.
Uczniów wraz z wychowawczynią powitały p. Aneta Wicher - Prezes ROD im. Armii Poznań i p. Ewelina Murzydło - pracownik Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa oraz wspólnie zaprosiły dzieci na przyrodniczy spacer.
Pani Aneta Wicher opowiedziała o 40-letniej historii ogrodu, strukturze działek i współpracy w ramach konkursu "Zielony Poznań".
Z ramienia Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa lekcję przyrody poprowadziła p. Ewelina Murzydło, która wraz z p. Anitą Wicher- Prezes ROD oprowadziły dzieci po alejkach ogrodowych. Podczas spaceru dzieci mogły obserwować przyrodę w ogrodach działkowych oraz obejrzeć działkę ekologiczną, którą działkowiec uprawia od 1983 roku. Działkowiec opowiedział o pozyskiwaniu nasion, produkcji rozsad warzyw, uprawie warzyw, kwiatów i owoców. Pani Ewelina wraz z działkowcem wspólnie omówiła jak pozyskuje się nasiona z warzyw: pomidorów, jak wygląda cykl od nasiona do zbioru warzyw, co to jest kompostownik, zbiornik deszczowy, czy kiszonka z pokrzywy, którą wykorzystujemy do oprysku,podlewania roślin i traktujemy jako biologiczną ochronę roślin.Uczniowie mieli możliwość zapoznania się z wyglądem warzyw w różnych fazach ich rozwoju: cebuli, kopru, czosnku,marchewki,selera, kalarepy, pomidorów oraz poznały w naturze drzewa owocowe: czereśnie,wiśnie, krzewy porzeczek, agrestu i borówek, które cieszyły się wśród uczniów smaczną degustacją. Zapoznały się z uprawą winorośli, poobserwowały wygląd kwiatów i poznały ich nazwy gatunkowe, przykładowe z nich to: piwonie, wiesiołki,dzwonki, begonie. Idąc alejkami ogrodowymi można było dostrzec i poznać z nazwy rośliny dziko rosnące i różne gatunki drzew.
Podczas lekcji przyrody uczniom została przekazana wiedza z zakresu ekologicznej uprawy. Dowiedziały się czym jest ogród ekologiczny i jak wygląda, czym jest bioróżnorodność w kontekście poznawania roślin dziko rosnących na działkach, a pomocnych przy ekologicznej uprawie. Ponadto miały okazję zapoznać się z ogrodem jako naturalnym miejscem do życia nie tylko dla ludzi, ale także niezliczonej liczby gatunków dzikiej flory i fauny. Ważnym aspektem spotkania było pokazanie, że ogród powinien być samowystarczalny. Oznacza to samodzielne rozmnażanie roślin, stosowanie naturalnych sposobów walki z chorobami i szkodnikami (np. przez sadzenie roślin odstraszających szkodniki).
Celem lekcji z przyrody przeprowadzonej dla dzieci w wieku szkolnym była aktywizacja i kształtowanie postaw proekologicznych, a tym samym uświadamianie im, w jaki sposób mogą chronić otaczające je środowisko. Edukacja ekologiczna poprzez kontakt z przyrodą to nieocenione źródło doznań, przeżyć i wrażeń.
Podczas lekcji przyrody dzieci mogły w sposób bezpośredni przebywać wśród zieleni, która wywołuje pozytywną energię, pobudziła ich wszystkie zmysły: słuchem usłyszały śpiew ptaków, wzrokiem zobaczyły roślinność ogrodową, węchem poczuły zapach roślin, gnojówki z pokrzywy,cebuli i czosnku,czy też kompostownika, smaku poprzez delektowanie się owocami z ogrodu,a dotykiem poznawały strukturę liści roślin. W ten sposób zostały aktywnie zachęcone do działania w przyjaźni wobec świata roślin i zwierząt.
Edukacja przyrodnicza ma przemawiać do ich wyobraźni, rozbudzać w nich wrażliwość na piękno przyrody i jej poznawania, a także kształtować umiejętność i chęć działania na rzecz ochrony środowiska. Dlatego warto od najmłodszych lat pokazywać potęgę otaczającego nas świata.
Dziękujemy p. Anecie Wicher z ROD im. Armii Poznań za gościnę, a uczestnikom - za pilność i ciekawość wykazywaną podczas spaceru.
Dla wytrwałych słuchaczy przygotowaliśmy mieszanki roślin miododajnych, zakładki do książek o tematyce ekologicznej, a także pamiątkowe zdjęcia.
Na przyrodnicze spacery zapraszamy kolejne poznańskie przedszkola i szkoły.
akcje edukacyjne - relacja z zielonych warsztatów w ramach Akademii Zielony Poznań" - "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem"
6 maja 2023 r. w Parku Wilsona odbyła się Inauguracja jubileuszowej 30. edycji konkursu Zielony Poznań w formie plenerowej, podczas wydarzenia "Akademia Zielony Poznań" - "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" to było hasło przewodnie warsztatów, spotkań oraz koncertu.
W zielonych warsztatach uczestniczyły czynnie dzieci i osoby dorosłe.
Celem warsztatów było pokazanie dorosłym i dzieciom jak zacząć przygodę z ekologią, bioróżnorodnością oraz sposobem zagospodarowania wód opadowych, dodatkowo przyczyniły się do pogłębienia wiedzy przyrodniczej oraz stanowiły ciekawą propozycją kreatywnych zabaw z wykorzystaniem przyrody.
Podczas trwania akcji edukacyjnych skupiliśmy się na kształtowaniu postaw proekologicznych, standardów ochrony drzew, edukacji w zakresie (nie)koszenia i (nie)grabienia , omówieniu roli zieleni w mieście dla człowieka i przyrody.
W tym dniu odbyły się również zajęcia rodzinne w terenie - "Zielone malowanie" to była akcja plenerowa polegająca na wspólnym malowaniu z Rodzinami zielonego miasta, zachęciliśmy mieszkańców do działania na rzecz ochrony przyrody poprzez zabawę. Tym razem uczestnicy mogli się poczuć jak prawdziwi artyści i zaprezentować swoje umiejętności podczas zielonego malowania.
Mieszkańcy miasta Poznania w trakcie trwania warsztatów realizowali własne udane "zielone" aranżacje, które zanieśli do swoich domów. Zapoznali się z praktyczną wiedzą w zakresie ogrodnictwa, z roślinami rodzimymi, które mogli zabrać do swojego ogrodu, by stworzyć swój piękny zakątek. Warsztaty pokazały jak zacząć przygodę z przydomowym kompostowaniem, jakie odpady kompostować, czego nie wrzucać do kompostownika i jak radzić sobie z ewentualnymi trudnościami. Dla dzieci i młodzieży zorganizowano warsztaty ogrodnicze z sadzenia roślin, plastyczne z tworzenia wiosennych ludków, malarskie z robienia mozajek kwiatowych. Podczas imprezy można było stworzyć swoje zielone arcydzieła, a także otrzymać tytkę dobroci, aby stworzyć rabatę kwietną w domu. Mieszkańcy uczestniczyli w spacerach "Zielonym do góry - spacer w czasie i przestrzeni" z przewodnikiem po terenie Parku Wilsona, szlakiem najciekawszych drzew.
Na zakończenie warsztatów odbył się koncert "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" z zielenią w tle poświęcony zieleni, roślinom i klimatowi w doskonałych aranżacjach jazzowych zespołu Julia & Sweet Piano Jazz, którym towarzyszył barwny opis konferansjera dotyczący przyrody miasta Poznania zorganizowany przez Wydział Klimatu i Środowiska UMP.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom i współorganizatorom za wspólnie spędzony czas wśród zieleni. W tym dniu z nami byli: Wydział Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, absolwenci studiów podyplomowych z Hortiterapii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,Oddział Edukacji Ekologicznej Wydziału Gospodarki Komunalnej UMP,Szkoła Podstawowa nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu,Aquanet Retencja,Poznańskie Centrum Świadczeń - Centrum Inicjatyw Rodzinnych, Wydział Klimatu i Środowiska UMP
Działania te przyczyniły się do pokazania w jaki sposób mieszkańcy miasta Poznania mogą spędzić twórczo czas z Rodziną.
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z wydarzenia w ramach Akademii "Zielony Poznań"
Nasze wspólne działania proekologiczne miały na celu promocję pomysłów i rozwiązań dla mieszkańców służących upiększaniu ogrodów, czy zielonych terenów miasta Poznania.
Organizatorem akcji edukacyjnych w ramach Akademii Zielony Poznań było Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa
Przedsięwzięcie dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
6 maja od 10.00 do 17.00 zapraszamy na akcje edukacyjne z koncertem "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" w ramach Akademii Zielony Poznań*, przed Palmiarnią Poznańską w Parku Wilsona.
Warsztaty pn. "Gramy w zielone" organizowane przez Wydział Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii UPP, prowadzone przez absolwentów grupy hortiterapeutycznej studiów podyplomowych z Hortiterapii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, dzięki połączeniu sił z różnych Instytucji skupimy się na edukacji i kształtowaniu proekologicznym, standardów ochrony drzew, edukacji w zakresie (nie)koszenia i (nie)grabienia przyrody, omówieniu roli zieleni w mieście dla człowieka i przyrody.
Warsztaty zapewnią dorosłym i dzieciom kontakt z przyrodą i propozycję kreatywnych zabaw z wykorzystaniem przyrody. Podczas zielonych warsztatów mieszkańcy miasta Poznania zapoznają się z praktyczną wiedzą w zakresie ogrodnictwa, z sadzeniem kwiatów i warzyw.
Warsztaty mają pokazać jak zacząć przygodę z ekologią, bioróżnorodnością oraz sposobem zagospodarowania wód opadowych. Mieszkańcy miasta Poznania i uczestnicy konkursu zainspirowani wiedzą z warsztatów, będą mogli zrealizować własne udane "zielone" aranżacje w swoich domach czy ogrodach.
Podczas majowej imprezy będą również pokazy Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie pracownik merytoryczny zaprezentuje krótką prelekcję połączoną z poradami o gatunkach rodzimych wśród roślin ogrodowych pn "Wspierajmy przyrodę -sadźmy rośliny rodzime", kto wysłucha prelekcji będzie mógł otrzymać roślinkę do swojego ogrodu, by stworzyć swój piękny zakątek.
W tym dniu odbędą się również zajęcia rodzinne w terenie - "Zielone malowanie" organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP, to akcja plenerowa polegająca na wspólnym malowaniu z Rodzinami zielonego miasta, chcemy w ten sposób zaktywizować mieszkańców w działania na rzecz ochrony przyrody poprzez zabawę.
Stoisko Zielonej Wymiany Roślin - "Przyjdź-wymień-zabierz roślinę" organizowane przez Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP. Akcja polega na bezpłatnej wymianie roślin, które muszą być zdrowe, wolne od szkodników, uszkodzonych roślin itp., rośliny należy przynieść w doniczce lub sadzonkę bez ziemi (zabezpieczoną przed wyschnięciem).
Szkoła Podstawowa nr 69 im. Jarogniewa Drwęskiego w Poznaniu zaprezentuje z nauczycielami placówki wraz ze swoimi podopiecznymi stoiska, m.in. ogrodnicze (sadzenie roślin), plastyczne (wiosenne ludki), malarskie (mozaika kwiatowa), warsztaty origami (kwiaty z papieru).
Dodatkową atrakcją będą pokazy judo i gimnastyki - trampoliny. Czas umilą wszystkim piosenki w wykonaniu uczniów oraz maskotka szkolna.
Podczas Akademii Zielony Poznań Oddział Edukacji Ekologicznej UMP przedstawi swoje działania edukacyjne: w temacie właściwej segregacji odpadów komunalnych, na 5 frakcji. Przeprowadzi warsztaty, konkursy z drobnymi upominkami dla każdej grupy wiekowej, nt. właściwego postępowanie z odpadami bio. Kompostowanie odpadów w domu i ogrodzie, warsztaty i informacje - jak założyć własny kompostownik?.Dla dzieci i młodzieży mamy warsztaty "Łąka kwietna na wyciągnięcie ręki - Tworzymy kule kwietne". Tworzenie kolorowych kul kwietnych, dzięki którym pszczoły będą miały pożywienie, a my piękny balkon, ogródek lub taras. Dbamy o zapylacze w mieście, działania edukacyjne nt. właściwego postępowanie z elektroodpadami. Informacje o ulach i pasiekach z elektroodpadów. Prezentacja "odzyskowego ula".
Poznańskie Centrum Świadczeń - Centrum Inicjatyw Rodzinnych zaprasza dzieci do swojego stoiska na wyjątkowe zielone warsztaty plastyczne. Dorosłych zachęcamy do zapoznania się z ofertą Poznańskiego Centrum Świadczeń, dostępne będą wzory wniosków, ale także będzie możliwość umówienia wizyty w PCŚ w celu złożenia wniosku w okresie zasiłkowym.
Stoisko Aquanet Retencja podejmie działania zmierzające do zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców na temat sposobów zagospodarowania wód opadowych oraz korzyści wynikających z ograniczania ich bezpośredniego odpływy do odbiornika.
Na zakończenie warsztatów odbędzie koncert "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" z zielenią w tle organizowany przez Wydział Klimatu i Środowiska UMP, to godzina z utworami o tematyce poświęconej zieleni, roślinom i klimatowi w doskonałych aranżacjach jazzowych zespołu Julia & Sweet Piano Jazz, którym będzie towarzyszył barwny opis konferansjera dotyczący przyrody miasta Poznania oraz działań podejmowanych w celu jej zachowania i rozwoju. Nasze wspólne działania proekologiczne mają na celu promocję pomysłów i rozwiązań dla mieszkańców służących upiększaniu ogrodów, czy zielonych terenów miasta Poznania.
Organizatorem akcji edukacyjnych z koncertem "Zieloni od 30 lat - jubileusz z klimatem" w ramach Akademii Zielony Poznań jest Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa
Retencja dla środowiska
W ramach Akademii Zielony Poznań publikujemy artykuł Pani Justyny Walczak specjalisty ds.projektów środowiskowych z Aquanet Retencja, który przybliży temat zagospodarowania wód opadowych w ogrodach deszczowych oraz innych rozwiązań retencyjnych.
Woda w mieście pełni funkcje gospodarcze i środowiskowe. To niezastąpiony i niezbędny element życia ludzi, zwierząt i roślin dlatego tak ważny jest dostęp do jej zasobów.
Ze względu na pogłębiające się efekty zmian klimatu, obserwuje się występowanie dwóch skrajnych zjawisk, niedoboru wody oraz jej nadmiaru. Długoterminowe okresy suszy często przerywane są krótkotrwałymi bardzo intensywnymi opadami deszczu, które powodują przeciążenie systemu kanalizacyjnego i lokalne podtopienia. Latem, w wyniku wysokich temperatur i długich okresów bezdeszczowych, zużycie wody drastycznie wzrasta i pojawiają się miejsca, w których zaczyna jej brakować.
Do działań adaptacyjnych, które mogą załagodzić występujące problemy, zaliczamy retencję wód opadowych i roztopowych oraz zagospodarowywanie ich w miejscu opadu. W celu ich wdrożenia, konieczna jest zmiana tendencji odprowadzania wód bezpośrednio do systemu kanalizacyjnego na ideę ,,miasta gąbki". Należy traktować wody opadowe jako cenny surowiec, nie jako problem, którego należy się pozbyć. Standardem w gospodarowaniu zasobami wodnymi powinny stać się elementy niebiesko-zielonej infrastruktury oraz inne urządzenia retencyjne ograniczające bezpośrednie odprowadzanie wód do odbiornika. W celu zatrzymania wody w mieście, należy rozwinąć otwarte systemy kanalizacji deszczowej, ograniczać wprowadzanie nawierzchni nieprzepuszczalnych i zwiększać możliwości chłonne otaczającego nas krajobrazu poprzez implementację zrównoważonych systemów retencyjnych.
Główne cele wprowadzania małej retencji w przestrzeń miejską to:
- poprawa lokalnego bilansu wodnego,
- polepszenie mikroklimatu,
- zmniejszenie ilości oraz prędkości odpływających wód,
- zasilanie wód podziemnych,
- zasilenie systemów roślinnych poprzez rozsączanie wód opadowych w strefie włośnikowej systemów korzeniowych,
- odciążenie sieci kanalizacji deszczowej.
Powyższa założenia można osiągnąć poprzez
- zagospodarowanie wód pochodzących z opadów atmosferycznych w miejscu ich opadu,
- efektywne zarządzanie urządzeniami melioracji wodnej,
- renaturalizację oraz należyte utrzymanie cieków wodnych,
- zachowanie lub odbudowę starych i wyznaczenie nowych obszarów naturalnej retencji terenowej,
- modernizację istniejących urządzeń wodnych,
- wzbogacenie krajobrazu w zielono-niebieską infrastrukturę (ogrody deszczowe, niecki bioretencyjne, stawy i oczka wodne),
- rozszczelnienie powierzchni utwardzonych.
Przykładowym i mało skomplikowanym rozwiązaniem zielono-niebieskiej infrastruktury, retencjonującym wody opadowe i roztopowe jest ogród deszczowy. To rozwiązanie zakładane w gruncie lub w pojemniku zasilane jest najczęściej wodami opadowymi z dachu za pomocą rur spustowych. W zakładanym ogrodzie deszczowym wykorzystywane są odpowiednie warstwy podłoża które zatrzymują i filtrują wodę. Dodatkowo ogrody uzupełniane są roślinnością odporną na okresowe susze i zalewanie, która wykorzystuje wodę zgromadzoną w warstwach gruntu. Efektem działania ogrodów deszczowych jest spowolnienie spływu, zasilenie systemów roślinnych, podczyszczenie wód opadowych, infiltracja wód do gruntu oraz ewapotranspiracja, czyli parowanie terenu poprzez grunt i części nadziemne roślin. Podczas zakładania ogrodu w pojemniku, należy uwzględnić trwałość stosowanych materiałów na napór materiału wypełniającego oraz zmienne warunki atmosferyczne. W zależności od parametrów technicznych rozwiązania, może zaistnieć konieczność wyposażenia go w przelew awaryjny, który zabezpieczy przed przelaniem się wód opadowych. Oprócz korzyści ekologicznych, stosowanie ogrodów deszczowych dostarcza również walor estetyczny w formie obniżonych rabat bylinowych lub dużych donic wypełnionych roślinami.
Więcej informacji na temat sposobów zagospodarowania wód opadowych, można znaleźć w materiałach dostępnych na stronie www.aquanet-retencja.pl
W ramach Akademii Zielony Poznań publikujemy artykuł Pani prof. UPP dr hab. Agnieszki Krzymińskiej -Bródki Kierownik
Katedry Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Sadownictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który przybliży wątek chwastów w odniesieniu do roślin, które mają wiele zalet i warto zaprzyjaźnić się z nimi.
Zaprzyjaźnij się z chwastami Prof. UPP dr hab. Agnieszka Krzymińska-Bródka Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Termin chwasty jest uważany za niewłaściwy w odniesieniu do roślin, które są uważane za niepożądane w ogrodach. Rośliny te mają jednak wiele zalet i warto zaprzyjaźnić się z nimi.
Ogród przyjazny dla zwierząt
W czasach chemizacji środowiska, upraw monokulturowych i urbanizacji zmniejszają się populacje owadów zapylających. Podejmowane działania polegające na tworzeniu łąk kwietnych, udostępnianiu nasion roślin miododajnych i domków dla owadów (inicjatywa Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa Urzędu Miasta Poznania) mogą nie być wystarczające. Warto w każdym ogrodzie wprowadzić rośliny, zapewniające pożywienie owadom. Oczywiście wiele ozdobnych roślin spełnia tę funkcję, jednak niektóre owady, w tym atrakcyjne dla oka mogą wyginąć nie mając dostępu choćby do pokrzywy (np. rusałki).
Obecność owadów w ogrodzie powoduje, że pojawiają się także inne zwierzęta. Ma to wpływ na zwiększenie bioróżnorodności, a co za tym idzie - uzyskania równowagi środowiska.
Ogród przyjazny dla człowieka
Przywabienie zwierząt do ogrodu to w konsekwencji stworzenie lepszych warunków do uprawy roślin. Otoczenie staje się przyjemniejsze dla oka i ucha. Można obserwować zachowana owadów, podziwiać ich urodę, a także stymulować słuch. Pobudzanie zmysłów jest niezmiernie ważne dla prawidłowego funkcjonowania człowieka. Odbieranie zmysłami atrakcyjnego otoczenia jest szczególnie istotne dla dzieci - przyczynia się do rozwijania zainteresowania naturą i otoczeniem oraz ćwiczeniem spostrzegawczości.
Gwiazdnica, jasnota, koniczyna, mniszek, podagrycznik, pokrzywa, skrzyp, żółtlica i inne mogą być roślinami użytkowymi, m.in. o właściwościach leczniczych. Warto poznać bliżej, te najczęściej spotykane.
Koniczyna
Wspomaga układ pokarmowy, łagodzi kaszel (działanie wykrztuśne) i wczesne objawy menopauzy, obniża poziom cholesterolu, zewnętrznie stosowana na oparzenia.
Młode liście można przyrządzać jak szpinak, a kwiaty dodawać do surówek, przygotować orzeźwiający napar lub kisić.
Mniszek
Działa moczopędnie, przeciwcukrzycowo, przeczyszczająco, odtruwająco, przeciwzapalnie, antyreumatycznie, zwiększa odporność na zakażenia, wspomaga trawienie. Sok mleczny służy do wywabiania plam skórnych. Liście po krótkim namoczeniu w ciepłej wodzie dodaje się do sałatek. Kwiaty służą do wytwarzania syropu (tzw. miodu mniszkowego), przygotowania naparu, marynowania w occie.
Pokrzywa zwyczajna
Stanowi pokarm dla gąsienic wielu motyli. Jest cenioną rośliną leczniczą. Ma , działanie moczopędne, żółciopędne, wykrztuśne, przeciwzapalnie, oczyszczająco, zmniejsza poziom cukru we krwi, poprawia trawienie, reguluje pracę jelit, żołądka i serca, wspomaga wątrobę, zmniejsza obrzęki, zwiększa poziom hemoglobiny, przynosi ulgę w problemach gośćcowych.
Do celów kulinarnych pędy zbiera się w kwietniu i maju, a później młode liście. Przygotowuje się z nich zupy, sałatki, nalewki, napary (także do mycia głowy, przemywania skóry przy trądziku), dodaje do jajecznicy, sporządza pasty serowe. Świeży sok wzmacnia i oczyszcza organizm.
Do uzyskania lepszych plonów i utrzymania zdrowotności roślin, przygotowuje się do podlewania gnojówki.
Skrzyp
Lecznicze właściwości ma skrzyp polny, który rzadko spotykany jest w ogrodach. Inne skrzypy raczej nie są stosowane wewnętrznie. Można je jednak użyć do przygotowania kąpieli (poprawia stan skóry, uelastyczniając ją), po wcześniejszym namoczeniu przez kilka godzin i gotowaniu przez 15-20 minut.
Rośliny niepożądane mogą być zatem pożądanymi. Możemy dla nich przeznaczyć specjalne miejsce w ogrodzie lub większość (poza skrzypem bardzo głęboko korzeniącym się) wkomponować w rabaty kwiatowe lub warzywne. Niech staną się naszymi przyjaciółmi.
Konkurs "Zielony Poznań" na 5 Konferencji Naukowo-Warsztatowej, która odbyła się 24 sierpnia 2022 r.
24 sierpnia 2022 r. odbyła się 5 Konferencja Naukowo-Warsztatowa w Katedrze Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Sadownictwa na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.Wydarzenie poświęcone było zagadnieniom naukowym o hortiterapii jako elemencie wspomagającym leczenie tradycyjne, która poprawia zdrowie fizyczne oraz psychiczne, a także relacje społeczne, właśnie przez pracę z roślinami w ogrodzie.
Program konferencji podzielony był na cześć prelekcyjną i wykładową omawiającą rośliny przydatne terapeutycznie, jak również metody i narzędzia pracy służące hortiterapii.
W części prelekcyjnej referat na temat : Konkurs Zielony Poznań formą uaktywniania mieszkańców dużej aglomeracji w zakresie ogrodniczym wygłosiła mgr inż. Ewelina Murzydło, Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa, Urząd Miasta Poznania.
Konkurs "Zielony Poznań" jest żywym przykładem, że dzięki wspaniałej współpracy nie tylko z Radami Osiedla, Polskim Związkiem Działkowców , ale także z Ogrodem Botanicznym UAM i Uniwersytetem Przyrodniczemu w Poznaniu dwóch Katedr: Terenów Zieleni i Architektury Krajobrazu oraz Roślin Ozdobnych Dendrologii i Sadownictwa oraz naszych uczestników wpływa na świadomość i kształtowanie postaw ekologicznych oraz dbałość o estetykę naszego zielonego miasta.
Przejawem tego działania jest zamiłowanie poznaniaków do przyrody oraz wielkiej troski jaką darzą swoje najbliższe otoczenie.Przebywanie wśród zieleni wpływa pozytywnie na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego człowieka, a także jego relacji międzyludzkich.Hortiterapia to dziedzina nauki, która rozwija się w ostatnich latach bardzo dynamicznie. Korzyści wynikające z przebywania w otoczeniu roślin i aktywności w zakresie ich uprawy i pielęgnacji służą lepszej jakości życia.Dlatego w konkursie Zielony Poznań nie mogło zabraknąć wyróżnienia Kierownika Katedry Roślin Ozdobnych Dendrologii i Sadownictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu za "Ogród sprzyjający hortiterapii czynnej i biernej, która wpływa pozytywnie na wszystkie nasze zmysły poprzez obserwowanie barwnej roślinności, czuciu aromatu ziół i kwiatów , wsłuchiwanie się w odprężające dźwięki w zielonych przestrzeniach, ale także pozwala na czynny udział człowieka w pracach ogrodowych, które wyzwalają w nim pozytywną energię.Współpraca Uniwersytetu Przyrodniczego w konkursie "Zielony Poznań" i w temacie zieleni w mieście stanowi istotny wkład w działania mające na celu promocję pomysłów i rozwiązań służących upiększaniu zielonych terenów miasta oraz zachęcania mieszkańców Poznania, przedsiębiorstw, instytucji do zakładania nowych zieleńców, ogrodów przydomowych, pasów zieleni, których znaczenia dla urody naszego miasta nie sposób przecenić.
W czasie konferencji nastąpiło otwarcie Ogrodu Wrażeń im. Joanny Krause przez Pana Bartosza Gussa -Zastępcy Prezydenta Miasta Poznania, Pana prof. dr hab. Krzysztofa Szoszkiewicza - Rektora Uniwersytetu Przyrodczniego w Poznaniu oraz Pana Wiesława Szczepińskiego - Prezesa Fundacji im. Joanny Krause. Ogród wrażeń jest dostępny dla mieszkańców miasta Poznania.
Druga część konferencji odbyła się w formie warsztatowej, pokazując faktyczne możliwości zastosowania roślin w hortiterapii czynnej.
więcej informacji na temat tego wydarzenia można przeczytać na stronach internetowych :
https://puls.edu.pl/calendar-node-field-date/day/2022-08-24
http://www.hortiterapia.edu.pl/konferencja.html
Zielone warsztaty w ramach Akademii Zielony Poznań - Rada Osiedla Nowe Winogrady Północ
Rada Osiedla Nowe Winogrady Północ zorganizowała Zielony Festyn 04.09.2022 r. na osiedlu Zwycięstwa na Pożegnanie Lata.
Na imprezie pojawiło się wielu mieszkańców Winograd, ale także z innych okolic Poznania.
Dla przybyłych gości czekało wiele atrakcji, m.in: bezpłatne dmuchance, kolejka, darmowa wata cukrowa oraz festynowa grochowka.
W międzyczasie młodzi artyści mogli brać udział w zielonych warsztatach, własnoręcznie zdobiąc doniczki, a następnie wsypując ziemię i nasiona zobaczyli w jaki sposób należy dbać o roślinki od samego początku.
Impreza była zorganizowana przez Radę Osiedla Nowe Winogrady Północ, Radę i Administrację Osiedla Zwycięstwa oraz Zespół Szkolno- Przedszkolny nr 12 w Poznaniu.
Zielone warsztaty zostały zorganizowane we współpracy z Radą Osiedla Nowe Winogrady Północ i Wydziałem Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP.
Szersza relacja z tego wydarzenia na stronie internetowej w mediach społecznościowych profil FB Rady Osiedla Nowe Winogorady Północ.
https://www.facebook.com/660058380782634/posts/pfbid02NRdkGyB9qrgyQ2DwttfxiEiic4vaGQC485Gz5QEhE37k39h3avv4jeVKefF2hvpPl/
Lekcje przyrody na ROD im. O. Kopczyńskiego w Poznaniu
W ramach Akademii Zielony Poznań zorganizowaliśmy kolejne działanie edukacyjne. Tym razem spotkaliśmy się z grupą Gumisiów i Smerfów z Przedszkola nr 25 w Poznaniu, która uczestniczyła w inauguracyjnej lekcji przyrody. Spotkanie odbyło się w gościnnych progach Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. O. Kopczyńskiego w Poznaniu.
Przedszkolaków wraz z opiekunami powitali p. Gerard Hajgelman - Zastępca Dyrektora Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa oraz p. Barbara Jenczmionka - Prezes ROD im. O. Kopczyńskiego, którzy wspólnie zaprosili dzieci na przyrodniczy spacer.
Z ramienia Wydziału Działalności Gospodarczej i Rolnictwa lekcję przyrody poprowadziła p. Ewelina Murzydło, która wraz z Prezes ROD oprowadziła dzieci po alejkach ogrodowych. Podczas spaceru dzieci mogły obserwować przyrodę w ogrodach działkowych oraz obejrzeć działkę ekologiczną, którą działkowiec uprawia od 1980 roku. Działkowiec opowiedział o swojej hodowli warzyw, kwiatów i owoców. Pani Ewelina wraz z działkowcem wspólnie omówiła jak pozyskuje się nasiona z warzyw: cebuli, pomidorów i sałaty, jak wygląda kompostownik czy kiszonka z pokrzywy, którą wykorzystujemy do oprysku i podlewania roślin. Dzieci miały możliwość zapoznania się z wyglądem warzyw w różnych fazach ich rozwoju: ziemniaków, kopru, czosnku oraz poznały w naturze drzewa owocowe: jabłonie, brzoskwinie, czereśnie, wiśnie, poobserwowały wygląd kwiatów i poznały ich nazwy gatunkowe, przykładowe z nich to: piwonie, szafirki, żurawki, lilie, ponadto zobaczyły sadzonki truskawek i rabarbar. Idąc alejkami ogrodowymi można było dostrzec i poznać z nazwy rośliny dziko rosnące i różne gatunki drzew.
Podczas lekcji przyrody dzieciom została przekazana wiedza z zakresu ekologicznej uprawy. Przedszkolaki dowiedziały się czym jest ogród ekologiczny i jak wygląda, czym jest bioróżnorodność w kontekście poznawania roślin dzikorosnących na działkach, a pomocnych przy ekologicznej uprawie. Ponadto dzieci miały okazję zapoznać się z ogrodem jako naturalnym miejscem do życia nie tylko dla ludzi, ale także niezliczonej liczby gatunków dzikiej flory i fauny. Ważnym aspektem spotkania było pokazanie dzieciom, że ogród powinien być samowystarczalny. Oznacza to samodzielne rozmnażanie roślin, stosowanie naturalnych sposobów walki z chorobami i szkodnikami (np. przez sadzenie roślin odstraszających szkodniki).
Celem lekcji z przyrody przeprowadzonej dla dzieci w wieku przedszkolnym była aktywizacja dzieci i wyrabianie u nich nawyków proekologicznych, a tym samym uświadamianie im, w jaki sposób mogą chronić otaczające je środowisko. Jedynym sprawdzonym sposobem dla dzieci jest edukacja ekologiczna poprzez kontakt z przyrodą, która jest nieocenionym źródłem doznań, przeżyć i wrażeń.
Podczas lekcji przyrody dzieci mogły w sposób bezpośredni przebywać wśród zieleni, która wywołuje pozytywne emocje, pobudza wszystkie zmysły: słuchu, wzroku, węchu, smaku i aktywną chęć do działania w przyjaźni wobec świata roślin i zwierząt.
Edukacja przyrodnicza ma przemawiać do dziecięcej wyobraźni, rozbudzać w nich wrażliwość na piękno przyrody i jej poznawania, a także kształtować umiejętność i chęć działania na rzecz ochrony środowiska. Dlatego warto pokazywać dziecku potęgę i piękno otaczającego nas świata.
Dziękujemy p. Barbarze Jenczmionce z ROD im. O. Kopczyńskiego za gościnę, a małym uczestnikom - za pilność i ciekawość wykazywaną podczas spaceru
Dla wytrwałych słuchaczy przygotowaliśmy nagrody: mieszanki roślin miododajnych, publikację "Pszczoły wokół nas", zakładki do książek o tematyce ekologicznej, a także pamiątkowe zdjęcia.
Na przyrodnicze spacery zapraszamy kolejne poznańskie przedszkola.
Zielone warsztaty w ramach Akademii Zielony Poznań - Rada Osiedla Nowe Winogrady Północ
Rada Osiedla Nowe Winogrady Północ zorganizowała Zielony Festyn Szkolny "Kwietna łąka" połączony z Dniem Sportu. W ramach Akademii Zielony Poznań zostały przeprowadzone zielone warsztaty dla dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 12 na Osiedlu Zwycięstwa.
Uczniowie zapoznali się, w jaki sposób powinno się dbać o rośliny, poprzez systematyczne podlewanie tak, aby z podłoża wyrosły piękne,kolorowe gatunki roślin.
Dzieci malowały doniczki, następnie wsypywały podłoże i nasionka roślin miododajnych, a na samym końcu podlewały.
Zielone warsztaty cieszyły się ogromnym zainteresowaniem wśród dzieci. Teraz dzieci czekają, co wyrośnie w tych przepięknych, kolorowych doniczkach?
Zajęcia zostały zorganizowane we współpracy z Radą Osiedla Nowe Winogrady Północ i Wydziałem Działalności Gospodarczej i Rolnictwa UMP.
Szersza relacja z tego wydarzenia na stronie internetowej w mediach społecznościowych profil FB Rady Osiedla Nowe Winogorady Północ.
Akademia "Zielony Poznań" w Parku Wilsona - relacja z zielonych warsztatów
7 maja 2022 r. w Parku Wilsona odbyła się Inauguracja 29. edycji konkursu w formie plenerowej, podczas wydarzenia "Akademia Zielony Poznań". "Zainspiruj się wiosną" - to było hasło przewodnie warsztatów i spotkań.
W zielonych warsztatach uczestniczyło czynnie około 300 osób w tym dzieci i osoby dorosłe.
Celem warsztatów było zapewnienie dorosłym i dzieciom kontaktu z przyrodą, pogłębianie wiedzy przyrodniczej oraz zainteresowanie ekologią i propozycjami kreatywnych zabaw z wykorzystaniem przyrody.
Podczas zielonych warsztatów mieszkańcy miasta Poznania zapoznali się z praktyczną wiedzą w zakresie ogrodnictwa, z roślinami wodnymi i bagiennymi, z sadzenia kwitów i warzyw. Warsztaty pokazały jak zacząć przygodę z przydomowym kompostowaniem, jakie odpady kompostować, czego nie wrzucać do kompostownika i jak radzić sobie z ewentualnymi trudnościami. Dla dzieci i młodzieży odbyły się również warsztaty z tworzenia kul kwietnych, dzięki którym pszczoły będą miały pożywienie, a uczestnicy piękny balkon, ogródek czy taras. Podczas imprezy można było stworzyć swoje zielone arcydzieła, a także otrzymać tytkę dobroci, aby stworzyć rabatę kwietną w domu.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom i współorganizatorom za wspólnie spędzony czas wśród zieleni.
Działania te przyczyniły się do pokazania w jaki sposób mieszkańcy miasta Poznania mogą spędzić twórczo czas z Rodziną.
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z wydarzenia Akademia "Zielony Poznań" i wyrażamy nadzieję, że uczestnicy zainspirowani wiedzą z warsztatów, zrealizują własne udane "zielone" aranżacje w swoich domach czy ogrodach.
Zainspiruj się wiosną
Zainspiruj się wiosną pod takim hasłem chcemy zainaugurować 7 maja br. otwarcie Akademii Zielony Poznań w Parku Wilsona, zapraszamy sympatyków czy amatorów zieleni na zielone warsztaty prowadzone przez nauczycieli akademickich Katedry Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Sadownictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz grupy hortiterapeutycznej, dzięki połączeniu sił z różnych Instytucji skupimy się na edukacji i kształtowaniu proekologicznym. Podczas zielonych warsztatów mieszkańcy miasta Poznania będą mieli okazję zapoznać się z praktyczną wiedzą w zakresie ogrodnictwa i stworzyć swoje zielone arcydzieła oraz otrzymać tytkę dobroci, aby stworzyć rabatę kwietną w domu. W trakcie trwania majowej imprezy będą pokazy Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie osoby odwiedzające stoisko zapoznają się z roślinami wodnymi i bagiennymi, a prowadząca opowie o sposobach ich uprawy i zasadach kompozycji oczka wodnego. Na wytrwałych słuchaczy czekają nagrody w postaci omawianych roślin.
Dodatkowo będzie stoisko Zielonej Wymiany Roślin - "Przyjdź-wymień-zabierz roślinę", Akcja polega na bezpłatnej wymianie roślin, rośliny na wymianę muszą być zdrowe , wolne od szkodników, uszkodzonych roślin itp., rośliny należy przynieść w doniczce lub sadzonkę bez ziemi (zabezpieczoną przed wyschnięciem).
Stoisko przyrodniczo-chemiczne z elementami sportowymi zaprezentuje Szkoła Podstawowa nr 69 Szkoła Mistrzostwa Sportowego nr 8 w Poznaniu , gdzie nauczyciele z przedmiotów Biologii, Chemii i Plastyki przeprowadzą warsztaty z sadzenia i malowania roślin i kwiatów oraz pokażą eksperymenty doświadczalne z suchym lodem , dodatkową atrakcją będą pokazy judo i akrobatyki uczniów z tej Szkoły.
Podczas Akademii Zielony Poznań odbędą się warsztaty organizowane przez Oddział Edukacji Ekologicznej UMP skierowane do dorosłych: "Załóż kompostownik - jak prowadzić przydomowe kompostowanie?" Warsztaty o tym jak zacząć przygodę z przydomowym kompostowaniem, jakie odpady kompostować, czego nie wrzucać do kompostownika i jak radzić sobie z ewentualnymi trudnościami. Dla dzieci i młodzieży mamy warsztaty pn. "Łąka kwietna na wyciągnięcie ręki - Tworzymy kule kwietne". Warsztaty z tworzenia kul kwietnych, dzięki którym pszczoły będą miały pożywienie, a my piękny balkon, ogródek czy taras.
Nasze działania proekologiczne mają na celu promocję pomysłów i rozwiązań dla mieszkańców służących upiększaniu ogrodów, czy zielonych terenów miasta Poznania.
Organizatorem Akademii Zielony Poznań jest Miasto Poznań - Wydział Działalności Gospodarczej i Rolnictwa.
W ramach Akademii Zielony Poznań publikujemy kolejny artykuł Pani dr inż. Jolanty Lisieckiej z Katedry Warzywnictwa Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, który przybliży watek warzyw, po które warto sięgnąć i przypomnieć sobie mniej znane gatunki, między innymi po to, aby urozmaicić codzienną dietę, odnaleźć smak i zapach zapamiętany w dzieciństwie czy odtworzyć danie odkryte w czasie dalekiej podróży. A może po prostu po to, aby upiększyć ogród różnorodnością form, tekstur i kolorów.
Warzywa warte przypomnienia
dr inż. Jolanta Lisiecka
Katedry Warzywnictwa Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Warzywa to rośliny zielne, czyli o zielonej, niezdrewniałej lub w niewielkim stopniu zdrewniałej łodydze, które na surowo lub po przetworzeniu mogą stanowić pożywienie dla ludzi. Na kuli ziemskiej występuje około 8 000 gatunków roślin, które mogłyby być traktowane jako warzywa. Obecnie uprawia się ponad 1 000 gatunków warzyw, z których około 250 na skalę towarową, a w Polsce około 50 gatunków. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie uprawą nowych, mało znanych gatunków oraz tych, które z różnych względów popadły w zapomnienie.
Warzywa stanowią niejednorodną morfologicznie i genetycznie grupę roślin, o zróżnicowanym znaczeniu odżywczym i ekonomicznym. W naszym kraju klasyfikacja warzyw opiera się w głównej mierze na rodzaju części jadalnych, przynależności systematycznej i okresie uprawy. Według tego podziału wyodrębnia się następujące grupy warzyw: cebulowe, kapustne, korzeniowe, liściowe, strączkowe, dyniowate, psiankowate, rzepowate, wieloletnie i różne. Do warzyw zalicza się także niektóre rośliny przyprawowe i grzyby uprawne.
Rośliny warzywne są przede wszystkim bogatym źródłem substancji odżywczych i prozdrowotnych. Są wśród nich witaminy, sole mineralne, błonnik i substancje czynne np. likopen, sulforafan, inulina, kapsaicyna, cynaryna, lecytyna. Niektóre gatunki warzyw znalazły zastosowanie w produkcji suplementów diety i kosmetyków. Wiele z nich ma walory dekoracyjne i dostarcza wrażeń estetycznych. Ponadto, ogrody warzywne mogą pełnić nie tylko funkcję produkcyjną, ale również rekreacyjną, estetyczną, dydaktyczną i wychowawczą.
Warto sięgnąć po zapominane i mniej znane gatunki, między innymi po to, aby urozmaicić codzienną dietę, odnaleźć smak i zapach zapamiętany w dzieciństwie czy odtworzyć danie odkryte w czasie dalekiej podróży. A może po prostu po to aby upiększyć ogród różnorodnością form, tekstur i kolorów.
Burak liściowy, nazywany też boćwiną, mangoldem, kapustą rzymską lub burakiem szpinakowym, pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Należy do rodziny komosowatych i jest blisko spokrewniony z burakiem ćwikłowym, ale w uprawie pojawił się znacznie wcześniej.
Jest rośliną dwuletnią, która w pierwszym roku tworzy rozetę liści, a w drugim pędy kwiatostanowe. Blaszki liściowe są duże i mniej lub bardziej pomarszczone, w zależności od odmiany, czerwone, zielone lub żółtozielone. Barwa nerwów i ogonków liściowych wyraźnie kontrastuje z barwą blaszek i może być biała, zielona, różowa, czerwona lub pomarańczowa. Wyróżnia się trzy formy buraka liściowego, tj. zwyczajną, tworzącą delikatne ogonki liściowe i kardonową - szerokoogonkową, o grubych i mięsistych ogonkach liściowych oraz formy pośrednie. Szerokość ogonków u form kardonowych wynosi ok. 4, a u niektórych nawet 10 cm. Formy zwyczajne boćwiny tworzą liście długości do 20 cm, zaś szerokoogonkowe do 40 cm. Korzeń buraka liściowego jest niezbyt okazały, zwykle rozgałęziony i nie nadaje się do spożycia.
Zarówno blaszki i ogonki liściowe boćwiny są kruche i smaczne. Surowe, młode liście mogą być składnikiem sałatek, zaś starsze można przygotować jak szpinak. Liście mogą także stanowić bazę zup, chłodników lub koktajli. Ogonki liściowe przyrządza się podobnie jak szparagi lub fasolę szparagową, nadają się też do kwaszenia. Ogonki boćwiny warto gotować w zakwaszonej wodzie (sok z cytryny lub ocet), ponieważ zapobiega to ich ciemnieniu. Burak liściowy doskonale nadaje się do uprawy w ogrodzie jako roślina ozdobna.
Wartość odżywcza i prozdrowotna
Burak liściowy zawiera dużo beta karotenu, witaminy C i E oraz witamin z grupy B, a także związków żelaza i wapnia. Zalicza się go do warzyw lekko strawnych i łatwo przyswajalnych, dlatego szczególnie zalecany jest w żywieniu dzieci i osób starszych. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym wzmacnia układ odpornościowy oraz zapobiega rozwojowi chorób nowotworowych. Działa oczyszczająco i odtruwająco na organizm, a także pobudza działanie układu trawiennego. Niepożądaną cechą, buraka liściowego jest skłonność do kumulowania azotanów oraz gromadzenia kwasu szczawiowego.
Uprawa
Burak liściowy nie jest rośliną wymagającą i dość łatwą w uprawie. Można go wysiewać wcześniej i użytkować dłużej niż burak ćwikłowy. Przymrozki są dla niego groźne jedynie w stadium siewek, a w pełni wyrośnięte rośliny mogą zimować w gruncie. Nie ma również tendencji do przedwczesnego zakwitania w warunkach wysokich temperatur i długiego dnia. Uprawiać go można prawie na wszystkich rodzajach gleb, z wyjątkiem bardzo lekkich piaszczystych i bardzo ciężkich gliniastych. Ponadto wykazuje dużą tolerancję na zasolenie i suszę. Lubi słoneczne stanowiska, ale latem toleruje zacienienie.
Boćwinę można uprawiać zarówno z siewu wprost do gruntu (kwiecień) jak i z rozsady, którą przygotowuje się w tunelu lub szklarni, od przełomu lutego i marca. Nasiona boćwiny zachowują zdolność kiełkowania przez 4-6 lat. Wysiewa się je w rzędy co 40-45 cm, a po wschodach pozostawia się w rzędzie rośliny co 20-25 cm. Rozsadę, która jest gotowa do posadzenia po około 6 tygodniach, sadzi się w rozstawie 40-50 × 20-30 cm. Okres wegetacji boćwiny (od siewu do zbioru) trwa 8-12 tygodni, a u form szerokoogonkowych 13-17 tygodni. Korzystnym sąsiedztwem dla buraka liściowego są rośliny kapustne, marchew, rzodkiewka i rzodkiew.
Zbiory boćwiny trwają od czerwca do późnej jesieni, a nawet początku zimy. Można je przeprowadzać stopniowo, odcinając lub odłamując poszczególne, zaczynając od zewnętrznych, liście na wysokości około 3 cm od gleby. Liście boćwiny odrastają, po warunkiem, że nie obcina się ich zbyt nisko.
Burak liściowy nadaje się do pędzenia. Zebrane jesienią korzenie sadzi się do skrzynek wypełnionych podłożem, podlewa i przy temperaturze 20-22°C oraz dostępie światła naturalnego, po 25-30 dniach zbiera się liście. Najdelikatniejsze w smaku są liście młode oraz te ze starszych roślin, które lekko przemarzły. Burak liściowy, podobnie jak inne warzywa liściowe, nie nadaje się do dłuższego przechowywania. Po zbiorze można go krótko trzymać w lodówce.
Jarmuż, nazywany kapustą liściastą, należy do rodziny kapustowatych i jest jedną z najstarszych form uprawnych roślin tej rodziny, występującej w rejonie śródziemnomorskim. Uprawiany był już w starożytności zarówno jako roślina ozdobna jak i jadalna.
Jarmuż jest rośliną dwuletnią, o silnym systemie korzeniowym. W pierwszym roku tworzy grubą łodygę osiągającą wysokość 20-150 cm. Charakterystyczną cechą jarmużu są kędzierzawe liście, których liczba na roślinie wynosi najczęściej od 25 do 40. Barwa liści może być niebiesko-zielona, zielona w różnych odcieniach, a nawet fioletowo zielona czy fioletowo brązowa, jednolita lub pstra. W drugim roku, wiosną jarmuż wytwarza ulistniony i silnie rozgałęziony pęd kwiatostanowy. Odmiany jarmużu różnią się wysokością roślin, średnicą rozety oraz stopniem skędzierzawienia liści, a także długością okresu wegetacji. Długość okresu wegetacji jest skorelowana z wysokością roślin. U odmian niskich wynosi on 90-100 dni, a u odmian średnio wysokich i wysokich 120-170 dni. Z wysokością roślin skorelowana jest też odporność roślin jarmużu na niskie temperatury i wiatry. Odmiany niskie wymarzają w mniejszym stopniu niż wysokie, znoszą mrozy do -15°C.
Jarmuż wciąż jest niedocenianym warzywem o dużej wartości odżywczej, a jednocześnie małych wymaganiach i dość łatwym w uprawie, najczęściej traktowanym jako ozdobny dodatek do potraw. Z jarmużu, który spożywa się na surowo lub po ugotowaniu, można przygotować wiele ciekawych dań i koktajli. Doskonale nadaje się też do mrożenia i suszenia. Gatunek ten tworzy różnorodne formy, pod względem wysokości roślin, stopnia skędzierzawienia i barwy liści, dlatego bardzo atrakcyjnie prezentuje się w ogrodzie.
Wartość odżywcza i prozdrowotna
Jarmuż jest lekkostrawny i niskokaloryczny. Stanowi bogate źródło witamin: C, K i E, oraz z grupy B, a także karotenoidów i prowitaminy A. Liście jarmużu odznaczają się wysoką zawartością wartościowego białka. Są także źródłem soli mineralnych, w tym: wapnia, żelaza, magnezu, potasu i fosforu. Wapń jest łatwo przyswajalny, gdyż jarmuż nie zawiera kwasu szczawiowego, dlatego warzywo to zaleca się szczególnie dzieciom. Podobnie jak inne kapustne, jarmuż zawiera sulforafan, związek o właściwościach przeciwnowotworowych. Spożywanie jarmużu zaleca się kobietom w ciąży, ze względu na zawarty w nim kwas foliowy (witamina B9). Regularne spożywanie jarmużu wspomaga odporność organizmu, oczyszcza go i stymuluje produkcję czerwonych krwinek, zapobiega procesom starzenia się. Zalecany jest w prewencji i leczeniu osteoporozy oraz korzystnie wpływa na wzrok. W celu poprawy wchłaniania zawartych w jarmużu karotenoidów i witaminy K i E, warto go podawać z tłuszczem np. oliwą, olejem lub masłem. Jarmuż nie jest polecany osobom mającym problemy z tarczycą lub nerkami.
Uprawa
Wśród warzyw kapustnych jarmuż ma najmniejsze wymagania klimatyczne i glebowe. Jest odporny nie tylko na niską, ale również na wysoką temperaturę. Dobrze znosi suszę, ale najlepszej jakości plon uzyskuje się na glebach zasobnych w wodę i podczas chłodnej oraz wilgotnej pogody. Najodpowiedniejsza jest dla niego gleba piaszczysto-gliniasta, zasobna w składniki pokarmowe, o pH 6,5-7,0.
Jarmuż jest uprawiany najczęściej na zbiór późnojesienny i zimowy oraz wczesnowiosenny po przezimowaniu. Uprawia się go zwykle z rozsady wyprodukowanej na rozsadniku (siew od p. V do k. VI), którą sadzi się po 5-8 tygodniach od siewu. Dla roślin niskich i średniowysokich najodpowiedniejsza jest rozstawa 40-50 × 40 cm, a dla odmian wysokich 50-60 × 50 cm. Przy siewie nasion na rozsadniku w sierpniu, rozsadę sadzi się po 5-6 tygodniach w rozstawie 30-40 × 15-20 cm. Korzystnym sąsiedztwem dla jarmużu są między innymi: fasola, groch, koper, sałata, por, burak liściowy i ćwikłowy, seler, szpinak i pomidor. Nie należy go sadzić w sąsiedztwie truskawki, czosnku i cebuli.
Liście jarmużu można zbierać praktycznie przez cały okres wegetacji i w każdej fazie wzrostu. Obrywanie liści należy rozpoczynać od dołu rośliny. Łodygi jarmużu można pozostawić do wiosny, z kątów liści wyrastają bowiem młode silnie ulistnione pędy, które są jednym z najwcześniejszych warzyw. Warto wiedzieć, że liście jarmużu lepiej smakują po przemrożeniu, ponieważ wzrasta w nich zawartość cukrów i białka, ale zmniejsza się zawartość witaminy C. Jarmuż nie powinien być przechowywany przez długi czas. Najlepiej przechowywać go w lodówce, nieumyty i szczelnie zapakowany. Tak przechowywany zachowuje świeżość przez kilka dni.
Stosunkowo nową kompozycją są ogrody wertykalne, czyli pionowe. Rośliny umieszcza się w specjalnych plastikowych pojemnikach osadzonych w pionowej konstrukcji. Wykorzystuje się też inne rozwiązania, np. filcowe kieszenie. W tego typu kompozycji rosną przede wszystkim rośliny o ozdobnych liściach, w tym trawy. Ogrody wertykalne pojawiają się zarówno w otwartej przestrzeni, jak i przy elewacji budynków.
Ostatnio coraz częściej tworzy się także ogrody na dachach - budynków użytkowych, mieszkalnych, ale też np. wiatach przystanków autobusowych. Rośliny muszą być odporne na warunki uprawy i tolerancyjne w stosunku do małej miąższości podłoża. Oczywiście konstrukcja dachu budynku musi być odpowiednio przygotowana do takiego użytkowania, m.in. wytrzymując obciążenie podłożem, wodą i roślinami.
Zważając na malejącą populację owadów, często tworzy się też obecnie łąki kwietne. Są to przestrzenie przyjazne dla środowiska, gdyż wymagają koszenia raz w sezonie i dostarczają pyłek dla owadów. Ważne jest aby rośliny były tak dobrane, by stanowiły pożytek przez cały okres wegetacji. Przy łąkach, ale też w miejscach dzikich ustawiane są domki (hotele) dla owadów. Taką cenną inicjatywę podjął Urząd Miasta Poznania, oferując także chętnym nasiona roślin wabiących owady.
Warto rozważyć wprowadzenie do miast drzew owocowych, które mogą w czasie kwitnienia sprzyjać owadom, a w czasie owocowania dawać korzyść ludziom. Należy tylko wybierać odmiany tolerancyjne na choroby i szkodniki. Z pewnością drzewa w takich miejskich uprawach nie będą wymagały stosowania środków chemicznych. Na Zachodzie Europy proponuje się aby tworzyć dla tych drzew miejsca w parkach.
Aspekt użytkowy przestrzeni miejskiej jest bardzo istotny. Ogromną rolę w jego propagowaniu mają rodzinne ogrody działkowe. Pochwały wymagają też ogrody społeczne i tworzone ogrodnictwo miejskie (dostępne dla chętnych np. w weekendy). Właściciele ogrodów mogliby także rozważyć wykorzystanie roślin sadowniczych oraz warzywnych i ziołowych. Obecnie na całym świecie promuje się uprawę roślin ozdobnych razem z jadalnymi. Sceptyków może przekonać fakt, że rośliny warzywne często mają wiele walorów ozdobnych. Poza tym jadalne mogą też być kwiaty. Bratki, stokrotki, aksamitki, liliowce, begonie, niecierpki, czy choćby róże mają wiele cennych składników, które wspomagają leczenie chorób cywilizacyjnych. Poza tym dania z ich udziałem pięknie wyglądają.
Warto namawiać mieszkańców miasta aby łaskawym okiem spojrzeli na swoje balkony. Nie mając ogrodu, mogą przecież stworzyć w tym miejscu przestrzeń przyjazną, relaksującą, użytkową i przede wszystkim podnoszącą estetykę otoczenia.
Właściciele ogrodów mogą podpatrywać miejskie kompozycje i czerpać z nich inspiracje dla własnego otoczenia. Obecnie coraz częściej podkreśla się, że przebywanie wśród roślin daje wiele korzyści dla zdrowia psychicznego. Literatura naukowa podaje, że 10 minut ogrodnictwa wpływa na zmniejszenie stresu i przywraca pozytywną energię. Elementy te są podstawą hortiterapii biernej i czynnej, prowadzonej przez profesjonalnych terapeutów, wpływającej także na poprawę zdrowia fizycznego i relacji społecznych. Możemy także we własnym zakresie dawkować sobie odpoczynek, spacery, czy działania wśród kwiatów. Jest ich przecież tak wiele w naszym otoczeniu.
Skorzonera zwana wężymordem, czarnymi korzonkami lub zimowym szparagiem należy do grupy warzyw korzeniowych, rodziny astrowatych. Jest byliną, którą w stanie dzikim spotkać można na obszarze Europy Południowej i Środkowej oraz na Kaukazie. W Polsce występuje bardzo rzadko.
Korzenie skorzonery są walcowate, tępo zakończone, brunatno czarne, wewnątrz białe. Osiągają długość 25-30 cm i średnicę 3-4 cm. W części korowej korzeni znajdują się kanaliki wypełnione sokiem mlecznym, który wypływa przy ich uszkodzeniu i z czasem ciemnieje. Liście skorzonery wyrastające w formie rozety z głowy korzenia są silnie wydłużone, zwężone w krótki ogonek, liście osadzone na pędzie są krótsze i szersze, siedzące, pochwiasto obejmujące łodygę. Barwa liści jest ciemno żółto zielona. Kwiaty są zebrane w kwiatostany (koszyczki); pojawiają się w drugim, a czasem już w pierwszym roku uprawy. Po pojawieniu się pędów kwiatostanowych korzeń staje się włóknisty i traci wartość konsumpcyjną. Jednak po usunięciu pędu kwiatostanowego tkanka włóknista w korzeniu zanika i ponownie staje się on jadalny.
Skorzonera uprawiana jest dopiero od XVI-XVII wieku, prawdopodobnie najpierw w Hiszpanii, a potem we Francji. Jest rośliną dwuletnią, o dość długim okresie wegetacji (6-7 miesięcy). W I roku tworzy rozetę liściową oraz korzenie spichrzowe. W II roku korzeń dalej przyrasta, zachowując swoje walory smakowe do chwili pojawienia się pędów kwiatostanowych.
Częścią jadalną skorzonery są przede wszystkim korzenie, które spożywa się po ugotowaniu. Doskonale nadają się również do marynowania i mrożenia. Jadalne są także młode (niekiedy poddane bieleniu) liście, z których można przygotować smaczną sałatkę oraz młode pędy kwiatostanowe, które gotuje się i serwuje jak szparagi. Z kolei pachnące wanilią żółte kwiaty skorzonery mogą stanowić atrakcyjny dodatek do sałatek lub omletów. Poza cennymi właściwościami składników zawartych w korzeniu, skorzonera ma też walory dekoracyjne.
Wartość odżywcza i prozdrowotna
Korzenie są lekkostrawne i smaczne. Stanowią dość bogate źródło soli mineralnych (potasu, wapnia i fosforu) i niewielkich ilości witamin (B1, B2, C) oraz cukrów (głównie inuliny). Zawarte w nich glikozydy nadają im przyjemny smak i decydują o wartości dietetycznej, zwłaszcza w chorobach przewodu pokarmowego. W lecznictwie ludowym korzeń skorzonery stosowano jako środek przeciwbólowy i nasercowy a także jako lek przeciw jadowi żmii. Wielbicielem skorzonery był król Ludwik XIV.
Zawarta w skorzonerze inulina, pomaga normalizować poziom cukru we krwi i zmniejsza insulinooporność, ma również bardzo korzystne działanie na układ pokarmowy. Ponadto, wpływa korzystnie na rozwój dobroczynnych bakterii w przewodzie pokarmowym człowieka, gwarantujących dobrego trawienie i samopoczucie, a także prawidłowy poziom odporności organizmu. Z kolei witamina B1 (tiamina) korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, pracę mięśni i metabolizm węglowodanów oraz prawidłowe trawienie pokarmów, szczególnie tłustych i ciężkostrawnych. Włączenie do diety skorzonery pozytywnie wpływa także na pracę układu sercowo-naczyniowego oraz kondycję włosów.
Uprawa
Ze względu na dość długi okres wegetacji do uprawy skorzonery najlepsze są rejony o wczesnej wiośnie i długiej, ciepłej jesieni. Najlepiej udaje się na stanowisku nasłonecznionym. Lubi umiarkowaną wilgotność i nie znosi nadmiaru wody w glebie. Największe zapotrzebowanie na wodę występuje w czasie wschodów oraz w okresie najsilniejszego wzrostu korzeni, tj. od połowy czerwca do końca sierpnia. Wyrośnięte korzenie mogą zimować w gruncie.
Do uprawy skorzonery najodpowiedniejsze są gleby piaszczysto-gliniaste, o dużej zawartości próchnicy, uregulowanych stosunkach wodnych, i odczynie pH 6,5-7,0. Należy pamiętać, że gatunek ten nie lubi świeżego wapnowania. Prawidłowy rozwój długich korzeni zapewniają gleby w dobrej strukturze. Ze względu na długi okres wegetacji, powinny to być gleby, które wiosną szybko obsychają i nagrzewają się, umożliwiając wczesny siew.
Dobrym przedplonem dla skorzonery są płytko korzeniące się warzywa uprawiane na oborniku: cebula, por, ogórek, ziemniak i rośliny motylkowe. Skorzonery nie należy uprawiać po nawozach zielonych oraz na świeżym oborniku, ponieważ może dochodzić do rozwidlania się korzeni. Nieodpowiednim przedplonem są inne warzywa korzeniowe (choroby i szkodniki) oraz kapusta (często powstają korzenie zniekształcone). Wymagania pokarmowe są dość wysokie. Przenawożenie azotem może powodować powstanie pustych przestrzeni w korzeniach. Nie zaleca się stosowania potasu w postaci soli potasowej.
Ze względu na długie korzenie przygotowanie gleby powinno być staranne. Nasiona wysiewa się bezpośrednio w rzędy co 30-45 cm. Zalecana głębokość siewu wynosi 1-3 cm. Gdy siewki mają 3-4 liście, wykonujemy przerywkę, zostawiając rośliny w rzędzie co 5-8 cm. Siew wykonuje się zwykle w kwietniu. Zbyt wczesny siew może spowodować wybijanie w pędy kwiatostanowe. Pojawiające się u skorzonery pędy kwiatostanowe należy wycinać. Należy pamiętać, że nasiona skorzonery szybko tracą zdolność kiełkowania. Najlepsze są nasiona jednoroczne. W początkowym okresie uprawy (miesiąc po wschodach) bardzo ważne jest staranne zwalczanie chwastów. Korzystnym sąsiedztwem dla skorzonery są między innymi por i marchew.
Zbiór korzeni skorzonery jest pracochłonny i powinien być przeprowadzony bardzo ostrożnie, ponieważ jej korzenie łatwo łamią się podczas zbioru, wycieka z nich sok mleczny, co powoduje pogorszenie smaku. Jeżeli gleba jest przesuszona, wskazane jest podlanie roślin 1-2 dni przed zbiorem. Zbiór najlepiej przeprowadzać za pomocą wideł szerokozębnych lub szpadla. Liście odcina się lub wyłamuje tuż nad główką. Najlepszym terminem zbioru jest koniec października - początek listopada. Jeżeli gleba nie zamarznie korzenie można zbierać przez zimę.
Skorzonerę przechowuje się podobnie jak inne korzeniowe, tj. w chłodniach, piwnicach lub kopcach przesypane wilgotnym piaskiem lub dołowane na zgonach. Optymalna temperatura przechowywania wynosi 0-1°C, a wilgotność 95-98%. Przy podniesieniu się temperatury do 4-6°C korzenie wznawiają wzrost, a przy niedostatecznej wilgotności szybko więdną. Do przechowywania nadają się tylko korzenie zdrowe, nieuszkodzone i niezwiędnięte. Dłuższe przechowywanie powoduje pogorszenie zabarwienia i smaku.
W ramach Akademii Zielony Poznań publikujemy artykuł Pani prof. UPP dr hab. Agnieszki Krzymińskiej - Kierownik Katedry Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Sadownictwa Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który przybliży wątek roślin ozdobnych i nowych trendów panujących na balkonach, w ogrodzie, czy w przestrzeni publicznej.
Kwiaty wokól nas
Prof. UPP dr hab. Agnieszka Krzymińska
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Kwiaty są niezastąpione w naszym otoczeniu. Towarzyszą nam zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w ogrodach, na balkonach, czy w mieszkaniach.
Kwiaty stanowią element dekoracyjny wielu roślin zielnych. Mogą nim być także liście o różnych kształtach i kolorach oraz rozłożysty, wzniesiony lub przewieszający się pokrój.
Rośliny ozdobne ze względu na wiek i długość okresu dekoracyjności, dzieli się na jednoroczne, dwuletnie, trwałe niezimujące w gruncie i byliny.
Rośliny jednoroczne zakwitają w tym samym roku po wysiewie nasion, ale też w większości zamierają. Są w tej grupie rośliny, których nasiona sieje się wprost do gruntu, ale też produkuje z rozsady (siew od lutego do marca w szklarni). Wiele gatunków roślin odznacza się długim i obfitym kwitnieniem, trwającym najczęściej od czerwca do jesieni, np. aksamitka, begonia stale kwitnąca, niecierpek, szałwia błyszcząca, żeniszek.
Rośliny dwuletnie w pierwszym roku uprawy tworzą rozetę liści po uprzednim siewie nasion. W drugim roku zakwitają i zazwyczaj tracą dekoracyjność. Należą do tej grupy: bratek, stokrotka, niezapominajka, goździk brodaty, naparstnica czy malwa.
Rośliny trwałe niezimujące w gruncie tworzą organy podziemne, dzięki którym mogą przetrwać do kolejnego roku, ale tylko wówczas, gdy zostaną jesienią wykopane i przeniesione do pomieszczeń o temperaturze, zazwyczaj poniżej 10oC. Późną wiosną ponownie wracają do ogrodu lub parku. Przedstawicielami tej grupy są: mieczyk, pelargonia, dalia i paciorecznik.
Byliny, czyli rośliny wieloletnie zielne, są zdolne do zimowania w gruncie. Corocznie jesienią tracą części nadziemne, które odrastają z pąków tworzących się na karpach, kłączach, rozłogach lub w cebulach. Cenionymi roślinami z tej grupy są np. piwonia, ostróżka, liliowiec, kosaciec niemiecki, hiacynt. Do bylin włącza się też rośliny o częściach nadziemnych pozostających żywotnych przez zimę, np. lawendę, runiankę.
Mnogość roślin ozdobnych i wielorakość wyglądu sprawiają, że mogą pojawiać się wokół nas w różnych kompozycjach.
Bardzo reprezentacyjne są kwietniki, będące założeniami sezonowymi. Zmienia się je corocznie, a nawet kilka razy w roku. Z ich pomocą podkreśla się ważne miejsca w mieście, ale też tworzy urokliwe przestrzenie w ogrodzie. Sezonowość tych kompozycji wymaga corocznych nakładów pieniężnych i poświęcenia czasu na ich przygotowanie i założenie. Efekt wart jest jednak tego. Piękne kwietniki można spotkać w Poznaniu w Parku Cytadela czy przed Poznańską Operą.
Wiosną na kwietnikach pojawiają się bratki, stokrotki, niezapominajki, tulipany, narcyzy, hiacynty czy szafirki. Pod koniec maja zmienia się aranżację, sadząc rośliny jednoroczne (begonia stale kwitnąca, begonia bulwiasta, aksamitka, lobelia, szałwia, żeniszek) lub trwałe niezimujące w gruncie (dalia, paciorecznik, pelargonia). We wrześniu tworzy się kompozycję z udziałem kapusty ozdobnej, chryzantem i wrzosów.
Wśród letnich roślin kwietnikowych znajdują się nie tylko te o ozdobnych kwiatach, ale także o dekoracyjnych liściach, np. irezyna, kocanki włochate, koleus, starzec popielny.
Wzory i kształty kwietników mogą być bardzo różne, symetryczne, asymetryczne, dostosowane do ważnego wydarzenia, przedstawiające napisy, herby, przyjmujące postać dywanu lub utworzone z roślin o stopniowanej wysokości.
Ostatnio promuje się kwietniki mieszane, mające charakter naturalny. Łączy się rośliny niskie i wysokie, o różnym kształcie kwiatów. Kompozycja często jest w odcieniach jednego koloru. Mogą też być dwa kolory podobne, np. różowy i fioletowy w różnych odcieniach. Możliwe są także kolory kontrastowe, np. czerwony i niebieski, czy żółty i fioletowy.
Kwietniki przyjmują także formę przestrzenną. Rzeźby kwiatowe dość często przygotowuje się w Polsce. Wymagają one metalowej konstrukcji, wypełnianej podłożem, w którym sadzi się nie tylko rośliny o ozdobnych kwiatach, ale często o ozdobnych liściach (alternantera, eszeweria). Spotykane są w postaci pawia, wazonu, żaby, wagi, łabędzia i innych.
Kompozycje sezonowe w miastach na terenach utwardzonych tworzone są w pojemnikach, często bardzo wysokich. Możliwe też jest posadzenie w nich roślin wieloletnich - małych drzew, krzewów lub bylin. W podobnych miejscach ustawiane są też inne sezonowe aranżacje - wieże kwiatowe, wymagające specjalnej konstrukcji. Składa się ona z kilku - kilkunastu metalowych okręgów, zmniejszających się ku górze.
Mniej nakładów pieniężnych i pracy przeznacza się na tworzenie kompozycji wieloletnich. Z bylin przygotowuje się rabaty. Sadzi się na nich rośliny zróżnicowane terminem kwitnienia, aby wyglądały efektownie od wiosny do jesieni. Często przyciągają wzrok także zimą, ze względu na użycie ozdobnych traw. Raczej unika się wielobarwności na rabatach. Wybiera się rośliny o kwiatach i liściach w jednym kolorze lub w dwóch podobnych albo kontrastowych. Tworzone grupy z roślin są nieregularnie rozmieszczone. Zgodnie z nowymi trendami mogą powtarzać się w regularnych odstępach lub być wymieszane.
Byliny pojawiają się także na pasach rozdziału dróg. Są to zazwyczaj duże grupy, często w sąsiedztwie krzewów.