Tasmania czyli diabeł, P.E. Strzelecki i georóżnorodność.
19.10.2023
18:00
Wykład otwarty Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, który poprowadzi prelegentka: Prof. UAM, dr hab. Małgorzata Mazurek.
W następstwie podniesienia się poziomu morza prawie 12 tysięcy lat temu Tasmania została oddzielona Cieśniną Bassa od kontynentu australijskiego. Znalazło to odzwierciedlenie w różnorodności jej dzisiejszej flory i fauny. Znaczną część wyspy porastają współcześnie lasy z udziałem eukaliptusa lub buka południowego. W górach występuje eukaliptus królewski (Eucalyptus regnans), jedno z drzewo nazwane Centurionem osiągające obecnie ok. 100 m wysokości (w Tasmania Tahune Forest), uznawane jest za najwyższe liściaste drzewo świata. Tylko na Tasmanii w stanie dzikim można spotkać diabła tasmańskiego (Sarcophilus harrisii), jednak ten największy mięsożerny torbacz jest gatunkiem na skraju wyginięcia z powodu słabej różnorodności genetycznej. Podróżując przez wyspę zobaczyć można także pademelony, wombaty, pałanki kuzu, kolczatki...
Na przedłużenie australijskich Wielkich Gór Wododziałowych na Tasmanii zwrócił uwagę polski geolog i geograf Paweł Edmund Strzelecki. W latach 1840-1842 podczas swoich trzech wypraw badawczych poznawał budowę geologiczną, odkrył i opisał złoża węgla, miedzi i złotonośnego kwarcu. Wyniki badań opublikował w czasopiśmie Tasmanian Journal oraz książce Physical Description of New South Wales and Van Diemen's Land do której dołączył pierwszą kolorową mapę geologiczną Tasmanii. Różnorodność geologiczna i geomorfologiczna wyspy wpłynęła z pewnością na opracowanie na Tasmanii idei georóżnorodności.
Separacja od kontynentu dotyczyła także rdzennych mieszkańców, którzy przez 42 000 lat kształtowali krajobraz tego obszaru. Przybycie angielskich osadników i utworzenie kolonii karnych doprowadziło w wyniku okrutnych prześladowań do niemal całkowitej zagłady Aborygenów tasmańskich.
Wykład przybliży unikalne środowisko przyrodnicze Tasmanii, chronione w parkach narodowych takich jak: Mount Field National Park, Cradle Mountain-Lake St Clair National Park, Tasman National Park czy Freycinet National Park. Zaprezentowana zostanie pozostałość kolonii karnej w Port Arthur oraz Hobart czyli stolica wyspy będąca bazą wypadową dla wypraw na Antarktydę i metą wyścigów żeglarskich z Sydney. Przedstawione będą związki P.E. Strzeleckiego z aktywnie działającym na Tasmanii środowiskiem naukowym.
link do strony: https://ptg.amu.edu.pl/