Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

17 czerwca 2023 r., na aukcji sztuki dawnej w Desa Unicum, Muzeum Narodowe w Poznaniu zakupiło dzieło Józefa Chełmońskiego Wieczór letni z 1875 r. (olej na płótnie, 84 × 117 cm). Józef Chełmoński jest jednym z najwybitniejszych polskich malarzy 2. poł. XIX i początku XX w. Obraz ten, niezwykle ważny w twórczości artysty, pojawił się na rynku sztuki po 133 latach nieobecności. Namalowany został w Pracowni w Hotelu Europejskim w najlepszym okresie twórczości Artysty (w tym samym czasie powstaje m.in. słynne Babie lato, własność Muzeum Narodowego w Warszawie). Wieczór letni jest wybitną kompozycją, która zawiera wiele historyczno-artystycznych kontekstów. Uderzająca jest oryginalność wątków ikonograficznych, poprzez splecenie w jednym dziele dwóch ważnych tradycji: obrazowania wnętrz, będących zawsze metaforą duszy oraz wyobrażenia otwartego okna - symbolizującego artystyczną twórczość. Obraz ten, wraz z Babim latem, jest także wybitną realizacją malarstwa realistycznego. Wizerunek młodziutkiej marzącej dziewczyny ukazanej na tle otwartego okna, jest kwintesencją polskiego XIX-wiecznego malarstwa, nasyconego zawsze pierwiastkiem romantycznym.

Józef Chełmoński (1849-1914) jeden z najważniejszych twórców realizmu w Polsce, czuły obserwator natury i mistrz artystycznego warsztatu, doskonalonego w warszawskiej Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona oraz na studiach w Monachium. Mistrzowsko przedstawiał naturę, sceny z życia folwarku, podwórka, jarmarki, spotkania przed karczmą, rozpędzone w ukraińskich stepach końskie zaprzęgi, ale też pełne melancholii, nastrojowo romantyczne sceny wiejskiego życia. Wśród tych ostatnich szczególne miejsce zajmuje nokturn Wieczór letni, arcydzieło malowane z pamięci, wspomnienie ukraińskiej podróży, którą artysta odbył w 1874 r. Badania konserwatorskie wykazały, że obraz został namalowany na szkicu Antoniego Piotrowskiego. Powstał bowiem w pracowni mieszczącej się w warszawskim Hotelu Europejskim, gdzie we wrześniu tego właśnie roku zamieszkali Józef Chełmoński, Stanisław Witkiewicz i Antoni Piotrowski, a nieco później także Adam Chmielowski. Artyści stworzyli unikalną, niezwykle twórczą wspólnotę - Chełmoński namalował w pracowni dziewiętnaście płócien. Wkrótce jednak, w grudniu 1875 r., zniechęcony krytyką artysta wyjechał do Paryża, gdzie spędził kilkanaście lat pełnych artystycznych sukcesów. W 1889 r. otrzymał Grand Prix na paryskiej Wystawie Powszechnej. Na fali uznania w warszawskim TZSP zorganizowano "Wystawę obrazów Józefa Chełmońskiego", która spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem krytyki i publiczności. Wtedy to po raz ostatni przed 2023 r. publicznie prezentowano Wieczór letni.

Więcej informacji

opr.sw

Zobacz mnp.art.pl/