Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Dr Rafał Kościański (Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Poznaniu) wygłosi wykład pt. Aparat bezpieczeństwa w Wielkopolsce w okresie stalinowskim wobec społeczeństwa.

Aparat bezpieczeństwa w Wielkopolsce w okresie stalinowskim wobec społeczeństwa

W styczniu 1945 r. do Wielkopolski przybyli pierwsi wysłannicy rządu "lubelskiego", których zadaniem było przejmowanie administracji oraz kontroli nad gospodarką na obszarach zajmowanych przez żołnierzy Armii Czerwonej. Liczną grupę funkcjonariuszy UB, którzy tworzyli zalążek policji politycznej, wysłał minister bezpieczeństwa publicznego. Komendy aparatu bezpieczeństwa utworzono w Poznaniu i w miastach powiatowych. Wkrótce akronim "bezpieka" stał się synonim przemocy i bezprawia. Masowe i powszechne represje z powodów politycznych lub światopoglądowych obejmowały wszystkie warstwy społeczne. Do aresztów i więzień trafili chłopi, robotnicy, żołnierze walczący o niepodległość w czasie II wojny światowej, księża, inteligencja. Osoby podejrzane o antykomunistyczne poglądy usuwano z życia publicznego. Na podstawie zebranych przez UB materiałów sądy skazywały zatrzymanych na kary długoletniego więzienia lub kary śmierci. Podczas śledztw niejednokrotnie wymuszano zeznania naciskiem psychicznym i torturami. Część osób zmarła w więzieniach lub wkrótce po ich opuszczeniu.

dr Rafał Kościański - doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, absolwent Instytutu Historii UAM oraz UE w Poznaniu, kieruje pionem archiwalnym IPN Oddział w Poznaniu od 2007, sekretarz Kapituły Nagrody im. prof. Stanisława Nawrockiego dla archiwistów województwa wielkopolskiego. Dokonał wyboru i opracował: Aparat bezpieczeństwa w województwie poznańskim 1945-1956. Wybrane kierunki i metody (dokumenty) (2021). Ponadto jest współautorem lub współredaktorem m.in. "Zwyczajnyˮ urząd... Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Kościanie 1945-1954 (2006); Poznański Czerwiec 1956 - wybór dokumentów, t. 1-2 (2012, 2016); Miasta wolności. Poznań-Budapeszt 1956 (2021); monografii o Poznańskim Czerwcu 1956 w języku angielskim i niemieckim (2021); Sfragistyka w warsztacie badawczym historyka dziejów najnowszych (2022).

Wstęp wolny.